Ngoại trưởng Mỹ hối thúc Triều Tiên học tập hình mẫu Việt Nam

Phát biểu khi đang có chuyến thăm Việt Nam, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ Pompeo cho biết Tổng thống Donald Trump tin tưởng Triều Tiên có thể đi theo con đường giống Việt Nam trong quá trình bình thường hóa quan hệ với Washington và tiến tới thịnh vượng.

Theo ông Pompeo, để điều đó thành hiện thực, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cần nắm bắt thời điểm này.

Đây là chuyến công du Việt Nam lần đầu tiên của ông Mike Pompeo trên cương vị Ngoại trưởng Mỹ và Việt Nam cũng là quốc gia Đông Nam Á đầu tiên ông đến thăm kể từ khi nhậm chức vào tháng 4/2018.

Phát biểu trước cộng đồng doanh nghiệp tại Hà Nội, Ngoại trưởng Pompeo bày tỏ hy vọng một ngày nào đó có thể có được mức độ quan hệ đối tác với Triều Tiên như Mỹ đang có với Việt Nam. Theo ông, nhà lãnh đạo Kim Jong-un sẽ nhận ra rằng Triều Tiên có thể tiến tới cải cách và xây dựng các mối quan hệ mà không bị đe dọa về chủ quyền hay thể chế chính trị.
 
Ngoại trưởng Pompeo nói rằng sau 2 thập kỷ, kim ngạch thương mại song phương Mỹ-Việt đã tăng trưởng tới 8.000% và các công ty Mỹ đầu tư hàng tỷ USD vào thị trường Việt Nam. Ông đánh giá Việt Nam là một “phép màu” về tăng trưởng kinh tế và Triều Tiên có thể học hỏi hình mẫu này.

Kinh nghiệm của Việt Nam kể từ khi bình thường hòa quan hệ với Mỹ vào năm 1995 xứng đáng là một minh chứng để Bình Nhưỡng thấy rằng quan hệ đối tác và thịnh vượng là có thể đạt được sau nhiều thập kỷ xung đột và mất niềm tin. Ông cũng nhắc lại cam kết của Tổng thống Trump sẽ hỗ trợ Triều Tiên về kinh tế và dành cho nước này những đảm bảo về an ninh đổi lại phi hạt nhân hóa. 

Ông cho biết thêm một trong những lĩnh vực ưu tiên hợp tác giữa Việt Nam và Mỹ là việc hai bên làm việc với nhau để cho hồi hương hồi cốt các quân nhân Mỹ tử trận trong cuộc Chiến tranh Việt Nam. Hiện nay, Washington cũng đang phối hợp với Bình Nhưỡng để Triều Tiên trao trả hài cốt quân nhân Mỹ tử trận trong Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953). Dự kiến, hai bên sẽ gặp nhau vào tuần tới ở khu phi quân sự trên biên giới liên Triều để thảo luận chi tiết về kế hoạch này. 

Ngoại trưởng Mỹ đưa ra những bình luận trên sau khi ông vừa kết thúc chuyến thăm Triều Tiên lần thứ 3 trong hai ngày, cũng như xúc tiến các cuộc gặp với người đồng cấp Nhật Bản, Hàn Quốc ở Tokyo. 

Chuyến thăm mới nhất của ông Pompeo tới Triều Tiên được đánh giá là khó khăn. Ngay sau khi ông Pompeo rời Bình Nhưỡng, Bộ Ngoại giao Triều Tiên hôm 7/7 đã ra tuyên bố chỉ trích Mỹ, cáo buộc Washington phản bội tinh thần Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Triều ngày 12/6 tại Singapore giữa Tổng thống Donald Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong-un.

Hãng thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) dẫn lời Ngoại trưởng nước này tố cáo Mỹ đã đơn phương đưa ra những đòi hỏi về phi hạt nhân hóa. Tuyên bố nêu rõ kết quả các cuộc đàm phán mới nhất giữa Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và giới chức cấp cao Triều Tiên là “vô cùng đáng tiếc và “rất đáng quan ngại” vì nó dẫn tới “một tình thế nguy hiểm” có thể làm lung lay quyết tâm phi hạt nhân hóa của Triều Tiên.

Tuyên bố này được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Mỹ Pompeo kết thúc chuyến thăm 2 ngày tới Triều Tiên để thảo luận các kế hoạch chi tiết hơn liên quan tới vấn đề phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên, một nội dung trong Tuyên bố chung của Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Triều ngày 12/6 tại Singapore giữa Tổng thống Donald Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong-un.

Trước khi rời Bình Nhưỡng tới Nhật Bản để gặp người đồng cấp Nhật Bản Taro Kono và người đồng cấp Hàn Quốc Kang Kyung-wha trong ngày 8/7, ông Pompeo khẳng định các cuộc trao đổi với người đồng cấp Triều Tiên về việc phá hủy kho hạt nhân của Bình Nhưỡng "có tiến triển và rất xây dựng".

Nhiều thông tin cũng cho rằng Ngoại trưởng Mỹ đã kết thúc chuyến thăm Triều Tiên lần thứ 3 này mà không gặp nhà lãnh đạo Kim Jong-un, động thái khác hẳn hai chuyến thăm trước đó.

Theo Ngoại trưởng Mỹ, các trao đổi giữa hai bên xoay quanh những nội dung "phức tạp", song hai phía đã đạt được "tiến triển trên hầu hết những vấn đề trọng tâm". Dù vậy, vẫn còn nhiều việc mà cả Washington và Bình Nhưỡng cần phải tiếp tục hoàn thiện.

Diễn biến đầy bất ngờ này ngay lập tức làm bùng lên tâm lý lo lắng Mỹ và Triều Tiên sẽ gặp nhiều khó khăn khi triển khai các nội dung đạt được tại Hội nghị Thượng đỉnh ở Singapore, nhất là vấn đề then chốt phi hạt nhân Bán đảo Triều Tiên.

Ngày 12/7 tới, giới chức Triều Tiên và các quan chức Lầu Năm Góc sẽ nhóm họp tại khu vực biên giới liên Triều để thảo luận về việc trao trả hài cốt các quân nhân Mỹ thiệt mạng trong Chiến tranh Triều Tiên. Theo Ngoại trưởng Pompeo, đàm phán về phá hủy cơ sở thử tên lửa của Triều Tiên cũng sẽ sớm được tổ chức.