Ngoại trưởng Mỹ cảnh báo về ‘động thái leo thang nghiêm trọng’ nếu UAV Nga chủ ý xâm nhập Ba Lan

Báo The Kyiv Post của Ukraine ngày 14/9 cho biết vào hôm 13/9, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói rằng vụ xâm nhập gần đây của thiết bị bay không người lái được cho là của Liên bang Nga vào Ba Lan là một “diễn biến nguy hiểm và không thể chấp nhận được”, nhưng Mỹ vẫn chưa đưa ra kết luận cuối cùng về việc liệu đó có phải là hành động có chủ ý hay không.

Phát biểu trước báo giới tại Căn cứ Liên hợp Andrews trước khi lên đường công du Trung Đông, Ngoại trưởng Rubio xác nhận rằng các thiết bị bay không người lái đã được “phóng đi có chủ đích”, nhưng nhấn mạnh câu hỏi then chốt là liệu các thiết bị bay không người lái có được điều chỉnh để nhắm mục tiêu vào Ba Lan hay không.

Ông Rubio nhấn mạnh: “Vẫn còn rất nhiều thông tin đang được thu thập. Về việc lẽ ra điều này không nên xảy ra – tôi nghĩ không ai hài lòng khi thấy nó xảy ra. Các bạn đã thấy NATO phản ứng một cách phù hợp. Chúng tôi không muốn thấy chuyện này tái diễn”.

Sau đó, ông Rubio bổ sung: “Chúng tôi cho rằng đây là một diễn biến không thể chấp nhận, đáng tiếc và nguy hiểm. Tôi nghĩ sẽ cần thêm vài ngày nữa để mọi người có đầy đủ thông tin – các thiết bị bay không người lái thực sự đã được phóng đi có chủ đích”.

Nếu bằng chứng cho thấy đúng như vậy, ông Rubio cảnh báo đó sẽ là một “động thái leo thang nghiêm trọng”.

Ngoại trưởng Mỹ kết luận: “Nếu đúng là như vậy – nếu bằng chứng dẫn đến kết luận đó – thì rõ ràng đây sẽ là một động thái leo thang nghiêm trọng. Cũng có nhiều khả năng khác nữa. Nhưng tôi nghĩ chúng tôi muốn có tất cả các sự thật và tham khảo ý kiến với các đồng minh trước khi đưa ra quyết định cụ thể”.

Phát biểu của Ngoại trưởng Rubio được đưa ra trong bối cảnh lãnh đạo Ba Lan đã phản bác gợi ý của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng sự cố có thể là một “sai sót,” khẳng định vụ xâm nhập là một “cuộc tấn công có chủ ý và có phối hợp”.

Theo kênh RT của Liên bang Nga tối 11/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hạ thấp mức độ nghiêm trọng trong cáo buộc của Ba Lan rằng các thiết bị bay không người lái của Liên bang Nga tối 9/9 đã cố tình vi phạm không phận nước này, gợi ý rằng vụ việc bị cho là “xâm nhập” đó “có thể chỉ là một sai lầm”.

Ngày 11/9, khi được các phóng viên hỏi về tuyên bố của Vácsava (Warsaw), Tổng thống Trump trả lời: “Có thể đó chỉ là một sai lầm… Nhưng dù thế nào, tôi cũng không hài lòng với bất kỳ điều gì liên quan đến toàn bộ tình huống này. Nhưng hy vọng rằng nó sẽ sớm kết thúc”.

Trước đó, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết quân đội nước này đã theo dõi ít nhất 19 vụ vi phạm không phận trong suốt 7 giờ, trong đó ít nhất 3 thiết bị bay không người lái đã bị bắn hạ. Ông Tusk mô tả tình hình là “chưa từng có tiền lệ” và cáo buộc Liên bang Nga dàn dựng một hành động khiêu khích có chủ ý.

Các lãnh đạo châu Âu, bao gồm Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, đã lên án vụ xâm nhập bị cáo buộc là “liều lĩnh” và bày tỏ tình đoàn kết với Ba Lan.

Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte cũng mô tả những vụ vi phạm được báo cáo là “nguy hiểm,” mặc dù ông bổ sung rằng khối quân sự này chưa xác nhận liệu chúng có phải là hành động cố ý hay không, đồng thời bày tỏ hoài nghi về tuyên bố của Ba Lan liên quan đến số lượng thiết bị bay không người lái.

Ba Lan đã viện dẫn Điều 4 của Hiệp ước thành lập NATO, điều khoản cho phép yêu cầu tham vấn nếu một thành viên tin rằng an ninh của mình đang bị đe dọa, đồng thời yêu cầu triệu tập một cuộc họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vào ngày 11/9.

Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski khẳng định nước này muốn thu hút sự chú ý của toàn thế giới vào “cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái chưa có tiền lệ” nhằm vào một quốc gia không chỉ là thành viên Liên hợp quốc mà còn thuộc EU và NATO. Moskva đã bác bỏ cáo buộc này.
Ba Lan thông báo đã hạn chế hoạt động hàng không dọc biên giới phía Đông, theo đó cấm bay tại khu vực giáp Belarus và Ukraine, ngoại trừ một số trường hợp, từ nay đến ngày 9/12.

Về phần mình, Bộ Quốc phòng Liên bang Nga khẳng định các thiết bị bay không người lái mà họ sử dụng để tấn công các mục tiêu quân sự ở Ukraine không thể bay xa đến mức xâm nhập lãnh thổ Ba Lan, và nhấn mạnh rằng Moskva (Moscow) không hề có mục tiêu nào trong lãnh thổ Ba Lan.

Do Vácsava không đưa ra được bằng chứng rõ ràng, cho nên, Moskva cho biết họ không thể xác nhận cũng như không phủ nhận những vi phạm bị cáo buộc, nhưng nhấn mạnh rằng họ sẵn sàng tổ chức tham vấn.

Điện Kremlin cáo buộc các nhà lãnh đạo phương Tây thường xuyên đưa ra những tuyên bố “khiêu khích hằng ngày” mà không có bằng chứng, trong khi Belarus cho biết họ đã cảnh báo Ba Lan về việc một số thiết bị bay không người lái bị trôi dạt do hoạt động tác chiến điện tử giữa lực lượng Liên bang Nga và Ukraine.