Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại một hội nghị. Ảnh tư liệu: ANI/TTXVN
Nhà lãnh đạo Nga xác nhận đã nhận được bản kế hoạch của Mỹ, đồng thời cho rằng đây là đề xuất “có thể đặt nền tảng cho giải pháp hòa bình” tại Ukraine, mặc dù “chưa được thảo luận chi tiết”. Theo ông Putin, bản kế hoạch 28 điểm trên là phiên bản cập nhật của một đề xuất đã được xây dựng sau cuộc gặp giữa ông với người đồng cấp Mỹ Donald Trump tại Alaska.
Từ Washington, một quan chức Nhà Trắng xác nhận Tổng thống Mỹ Donald Trump đang làm việc trực tiếp với cả Kiev và Moskva nhằm chấm dứt càng nhanh càng tốt "cuộc xung đột đã kéo dài quá lâu và cướp đi quá nhiều sinh mạng vô nghĩa”.
Phát biểu trên Fox News Radio, ông Trump cho rằng ngày 27/11 là “thời hạn phù hợp” để Ukraine đưa ra phản hồi, dù vẫn để ngỏ khả năng gia hạn “nếu tiến trình diễn biến tích cực”. Ông không giấu quan điểm cứng rắn: nếu Kiev không chấp nhận đề xuất, “thì họ cứ tiếp tục chiến đấu”.
Trong bối cảnh đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông đã có cuộc điện đàm kéo dài gần một giờ với Phó Tổng thống Mỹ JD Vance và Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll. Trên mạng xã hội, nhà lãnh đạo Ukraine khẳng định Kiev luôn “tôn trọng nỗ lực của Tổng thống Trump trong việc chấm dứt đổ máu”.
Trong bài phát biểu gửi toàn dân, ông Zelensky thừa nhận đây là “một trong những thời khắc khó khăn nhất” khi Ukraine phải ra quyết định, kêu gọi người dân đoàn kết, khi các cuộc đàm phán sắp tới được dự báo là “rất khó khăn”.
Kế hoạch của Mỹ được cho là yêu cầu Ukraine nhượng lại một phần lãnh thổ cho Nga; cắt giảm quy mô quân đội; từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO. Tuy nhiên, trong một bài đăng trên nền tảng X ngày 22/11, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cũng nêu rõ 3 yếu tố then chốt rằng: phải “chấm dứt tình trạng đổ máu trong khi bảo đảm chủ quyền của Ukraine, được cả Moskva và Kiev chấp nhận, và tối đa hóa khả năng chiến tranh không bùng phát trở lại”.
Nhiều quốc gia châu Âu nhận định rằng các nội dung trong kế hoạch 28 điểm là “đáng lo ngại” và “một thỏa thuận tồi với Ukraine cũng đồng nghĩa một mối nguy lớn cho an ninh châu Âu”. Theo Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa, hiện Liên minh châu Au (EU) “chưa được chính thức thông báo” về kế hoạch của Mỹ. Bà Kaja Kallas – đại diện chính sách đối ngoại EU – thì nhấn mạnh rằng “các quyết định liên quan tới Ukraine phải do chính Ukraine đưa ra. Nga không có cơ sở pháp lý nào để đòi hỏi nhượng bộ”.
Thủ tướng Italy Giorgia Meloni và Thủ tướng Đức Friedrich Merz trong cuộc điện đàm ngày 21/11 cũng thống nhất cho rằng châu Âu cần ủng hộ tiến trình đàm phán, hướng tới “nền hòa bình công bằng và lâu dài, vì lợi ích của toàn châu lục”.
Trong lúc đó, Ukraine cùng các đồng minh châu Âu đang xây dựng một đề xuất thay thế kế hoạch của Mỹ. Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha cho biết đã có cuộc thảo luận chung với những người đồng cấp Pháp, Anh, Phần Lan, Ba Lan, cùng đại diện Đức, Italy và lãnh đạo đối ngoại EU, nhằm trình bày “logic các bước đi tiếp theo”, thúc đẩy “con đường khả thi đến một nền hòa bình công bằng”.
Các đối tác châu Âu đồng loạt tái khẳng định ủng hộ toàn vẹn lãnh thổ Ukraine; Kiev phải được quyền tự quyết cách kết thúc xung đột và cần duy trì áp lực quốc tế đối với Nga.