Một binh sĩ của lực lượng ủng hộ Nga tại Ukraine đứng cạnh một chiếc xe quân sự có biểu tượng chữ "Z". Ảnh: Reuters
Theo trang Al Jazeera, Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ thực hiện miễn trừ một số nhân viên ngân hàng, nhân viên công nghệ thông tin (IT) và nhà báo không phải nhập ngũ để phục vụ ở Ukraine theo lệnh động viên một phần do Tổng thống Vladimir Putin công bố ngày 21/9.
Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu hôm 21/9 cho biết Nga sẽ huy động thêm 300.000 binh sĩ để hỗ trợ quân đội của họ ở Ukraine. Tiếp đó, ngày 23/9, Bộ Quốc phòng Nga thông báo một số nhân viên làm việc trong các ngành công nghiệp cực kỳ quan trọng sẽ được miễn trừ khỏi lệnh động viên nhằm "đảm bảo hoạt động của các ngành công nghệ cao, cũng như hệ thống tài chính của Nga".
Các ngoại lệ áp dụng cho một số nhân viên IT, nhân viên viễn thông, chuyên gia tài chính, cũng như một số nhân viên tại các cơ sở truyền thông đại chúng “quan trọng về mặt hệ thống” bao gồm cả các phương tiện truyền thông và đài truyền hình đã đăng ký.
Nga phân loại các nhân sự quan trọng và những công ty cốt lõi trong các ngành công nghiệp là "quan trọng về mặt hệ thống" nếu họ đáp ứng các ngưỡng nhất định về số lượng nhân viên, doanh thu hoặc các khoản thanh toán thuế hàng năm.
Việc phân loại này cho phép các công ty nhận được những lợi ích đặc biệt từ Điện Kremlin như các khoản vay do chính phủ hậu thuẫn, các gói cứu trợ và đầu tư của nhà nước – thể hiện gần đây nhất trong đại dịch COVID-19.
Trong số các phương tiện truyền thông được phân loại như vậy trước đây có nhiều kênh truyền hình, đài phát thanh, hãng thông tấn và báo chí do nhà nước điều hành, cũng như một số hãng truyền thông tư nhân của Nga.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết người đứng đầu các công ty nên lập danh sách nhân viên của họ đáp ứng các tiêu chí và có thể được miễn trừ lệnh nhập ngũ.
Ngân hàng trung ương Nga đã hoan nghênh động thái miễn trừ một số chuyên gia tài chính và cho biết một số nhân viên của họ đáp ứng các tiêu chí liên quan.
"Những nhân viên làm việc trong các lĩnh vực quan trọng sẽ vẫn ở vị trí của họ để hệ thống tài chính có thể tiếp tục hoạt động trơn tru, mọi người có thể nhận lương, lương hưu và trợ cấp xã hội đúng hạn, thanh toán thẻ và chuyển công việc cũng như cho phép cung cấp những khoản vay mới", Ngân hàng trung ương Nga cho biết trong một tuyên bố.
Lệnh động viên quân của Tổng thống Putin được đưa ra ngày 21/9 sau nhiều tuần đồn đoán về cách Nga sẽ phản ứng với cuộc xung đột ở Ukraine hiện đã bước sang tháng thứ tám. Kiev và phương Tây nói rằng Nga đã phải chịu hàng chục nghìn người thương vong, mặc dù Moskva phản bác con số này, công bố những số liệu thiệt hại thấp hơn nhiều.
Một ngày trước thông báo của Điện Kremlin, Quốc hội Nga đã thông qua dự luật trừng phạt cứng rắn đối với những người từ chối lệnh triệu tập quân sự hoặc đào ngũ. Dự luật, vẫn chưa được ký thành luật, sẽ áp dụng các bản án tù từ 5 đến 15 năm.
Sau khi có lệnh động viên quân, truyền thông phương Tây cho biết nhiều người Nga đã tìm cách ra khỏi đất nước. Khoảng 7.000 người đã vượt biên giới từ Nga sang Phần Lan hôm 22/9, khoảng 6.000 người trong số họ là công dân Nga, nghĩa là tăng 107% so với cùng ngày một tuần trước đó - theo các nhân viên biên phòng nói với hãng tin Reuters.
Tại Vaalimaa, điểm giao cắt đông đúc nhất, ô tô xếp hàng dài tới 400 mét trong ngày 22/9, một quan chức biên giới cho biết.
Ngày 23/9, Helsinki đã thông báo sẽ “hạn chế đáng kể việc nhập cảnh của công dân Nga” trong “những ngày tới” sau khi chứng kiến dòng người tràn qua biên giới phía đông nước này.
"Những người đi qua biên giới chỉ vì mục đích du lịch sẽ bị cấm nhập cảnh", Ngoại trưởng Pekka Haavisto nói với các phóng viên. Điều này áp dụng cho cả người Nga đi du lịch bằng thị thực du lịch do Phần Lan cấp và thị thực du lịch do bất kỳ quốc gia Schengen nào khác cấp, ông Haavisto cho biết.