Theo kênh CNN, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết thông tin trên ngày 18/10 (giờ địa phương). Ông Trump nói việc tiêu diệt một tàu chở ma túy có bốn phần tử khủng bố ma túy là “vinh dự lớn lao” của ông, trong đó hai người đã thiệt mạng.
Ông Trump đăng trên mạng xã hội Truth Social: “Ít nhất 25.000 người Mỹ sẽ chết nếu tôi cho phép con tàu này cập bờ. Hai người sống sót đang được đưa trở lại quốc gia xuất thân là Ecuador và Colombia để bị giam giữ và truy tố. Dưới sự giám sát của tôi, Mỹ sẽ không dung thứ cho những phần tử khủng bố buôn lậu ma túy bất hợp pháp, dù trên bộ hay trên biển”.
Video tàu chở ma túy bị Mỹ tấn công ngày 16/10 (Nguồn: Truth Social/Trump):
Tối 18/10, Tổng thống Colombia Gustavo Petro cho biết Colombia đã tiếp nhận một trong hai người sống sót. Ông Petro viết trên mạng xã hội X: “Chúng tôi đã tiếp nhận công dân Colombia bị bắt trong vụ tàu chở ma túy. Chúng tôi vui mừng vì anh ta còn sống và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật”.
Cùng ngày, Bộ Nội vụ Ecuador cho biết đã tiếp nhận người sống sót còn lại. Giới chức nói rằng người này đang được kiểm tra y tế và cho biết thêm sẽ tiến hành quy trình pháp lý tương ứng, song không cung cấp thêm chi tiết.
Theo CNN, trước đó cùng ngày, Mỹ đã xem xét việc trao trả hai người sống sót. Các quan chức chính quyền khẩn trương xác định hướng xử lý những người này, vốn là những người sống sót đầu tiên trong sáu vụ tấn công quân sự mà Mỹ tiến hành ở vùng Caribe từ tháng 9 đến nay.
Quân đội Mỹ đã bắt giữ hai người sống sót trên sau vụ tấn công ngày 16/10. Đây là lần đầu tiên Mỹ giam giữ người liên quan tới chiến dịch nhằm vào các đối tượng buôn ma túy.
Vụ tấn công ngày 16/10 là vụ thứ sáu nhằm vào các tàu bị cáo buộc liên quan đến hoạt động buôn bán ma túy. Vụ việc diễn ra trong bối cảnh Mỹ đã triển khai hàng loạt khí tài quân sự tới vùng Caribe, đồng thời cam kết sẽ tiếp tục tấn công các tàu nghi chở ma túy trong nỗ lực ngăn dòng ma túy chảy vào Mỹ.
Tàu chiến USS Sampson của Hải quân Mỹ cập cảng Panama City vào ngày 30/8 trong bối cảnh hải quân Mỹ tăng cường hiện diện tại vùng biển Mỹ Latinh và Caribe. Ảnh: Getty Images
Theo ông Brian Finucane, cựu luật sư Bộ Ngoại giao Mỹ chuyên về các vấn đề quyền lực chiến tranh, tình huống này có thể đặt ra một vấn đề pháp lý và chính sách cho chính quyền Mỹ vì chưa rõ quân đội Mỹ dựa vào cơ sở pháp lý nào để giam giữ những người này.
Một nguồn tin tiết lộ rằng tính pháp lý chưa rõ ràng của vụ việc là lý do chính quyền Mỹ xem xét thả những người này về nước.
Vụ việc diễn ra trong bối cảnh nhiều người hoài nghi về tính hợp pháp của các chiến dịch của chính quyền Tổng thống Trump ở vùng Caribe.
Theo CNN, chính quyền đã ban hành một ý kiến pháp lý mật nhằm giải thích cho các vụ tấn công bằng vũ lực nhằm vào một danh sách các băng đảng ma túy và nghi phạm buôn lậu ma túy. Tuy nhiên, về mặt lịch sử, những người tham gia buôn bán ma túy vẫn được coi là tội phạm và có quyền được xét xử đúng trình tự, trong đó Lực lượng Tuần duyên chịu trách nhiệm chặn bắt tàu buôn ma túy và bắt giữ các đối tượng buôn lậu.
Chính quyền Tổng thống Trump cũng lập luận rằng tổng thống có quyền hạn rộng rãi theo Điều II của Hiến pháp để tiến hành các vụ tấn công nhằm vào các phần tử khủng bố ma túy, song các nghị sĩ của cả hai đảng đều đặt nghi vấn về lập luận này. Quốc hội Mỹ, cơ quan có thẩm quyền rộng rãi theo Điều I của Hiến pháp để tuyên chiến, chưa từng cho phép tiến hành xung đột vũ trang nhằm vào các đối tượng buôn ma túy.