Bom hạt nhân B61. Ảnh: Sputnik
Theo đài Sputnik (Nga), báo cáo của một tổ chức có tên Vụ Khảo cứu Quốc hội Mỹ cho biết thay đổi này đã được đề cập gián tiếp trong các báo cáo giải mật gần đây. Theo đó, các đầu đạn hạt nhân được đưa đi chỗ khác nhưng các quan chức Mỹ không thông báo về thay đổi số vũ khí hạt nhân của Mỹ ở châu Âu.
Cụ thể, theo báo cáo hồi tháng 1, kho bom hạt nhân B61 của Mỹ ở 5 nước châu Âu đã giảm từ 150 xuống còn 100.
Số bom hạt nhân này được đặt ở Italy (căn cứ Aviano và Ghedi), Đức (căn cứ không quân Buchel), Bỉ (căn cứ Kleine Brogel), Hà Lan (căn cứ Volkel) và Thổ Nhĩ Kỳ (Incirlik).
Các nhà nghiên cứu cho rằng số lượng giảm là do giảm không gian chứa ở Aviano và Incirlik. Khoảng 130 quả bom B61 hiện được đặt ở các căn cứ Mỹ và sẵn sàng cho các hoạt động ở châu Á cũng như địa điểm khác ngoài châu Âu.
Báo cáo cũng cho thấy số bom hạt nhân Mỹ tại căn cứ Incirlik của Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm từ 50 xuống 20 do lo ngại an ninh sau vụ đảo chính bất thành năm 2016.
Nhiều năm qua, Nga đã kêu gọi Mỹ và đồng minh đưa mọi vũ khí hạt nhân của Mỹ khỏi châu Âu. Các quan chức Nga và châu Âu đều cho rằng số vũ khí này là tàn dư của Chiến tranh Lạnh.
Nga cũng chỉ trích khái niệm của NATO về chia sẻ hạt nhân, tức là cho phép đồng minh không có năng lực hạt nhân tham gia lập kế hoạch cho các hoạt động sử dụng vũ khí hạt nhân.
Nga cho rằng ngoài việc gia tăng căng thẳng và hoài nghi trong quan hệ Nga-NATO, động thái chia sẻ hạt nhân này còn vi phạm Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Các nguồn tin ở chính phủ Nga cho biết Nga chưa được thông báo gì về thay đổi trong kho hạt nhân ở châu Âu của Mỹ.
Xem video máy bay F-35 Mỹ thử nghiệm thả bom hạt nhân B61-12 (nguồn: Sputnik)
Ông Evgeny Buzhinsky, Trung tướng nghỉ hưu Lực lượng Vũ trang Nga, cho biết ông không tin vào khả năng Mỹ rút hoàn toàn bom hạt nhân khỏi châu Âu, nhưng nói thêm rằng nếu phía Nga có thể xác minh Mỹ giảm lượng đầu đạn hạt nhân ở châu Âu, điều này có thể dẫn tới thay đổi trong lựa chọn mục tiêu tấn công trong trường hợp xảy ra chiến tranh.
Quân đội Mỹ cam kết nâng cấp kho bom B61 giữa những năm 2010, chuyển sang chế tạo loại bom nhỏ hơn có tên B61-12. Gần đây, bom này được thử nghiệm ở Nevada. Khoang chở vũ khí của máy bay F-35 có thể mang theo loại bom này. B61-12 có 4 lựa chọn về đương lượng nổ: 0,3 kiloton; 1,5 kiloton; 10 kiloton và 50 kiloton. Quả bom hạt nhân mà Mỹ thả xuống Hiroshima và Nagasaki hồi tháng 8/1945 có đương lượng nổ là 15 và 18 kiloton.
Từ năm 2016, Mỹ bắt đầu chi 1,2 nghìn tỷ USD trong 30 năm để nâng cấp kho hạt nhân. Chi phí đã đội lên tới 1,7 nghìn tỷ USD thời ông Trump khi ông thúc đẩy chi tiêu thêm cho vũ khí hạt nhân cực nhỏ và tên lửa hành trình phóng từ biển.
Đầu tháng này, các đồng minh của Tổng thống Joe Biden ở Quốc hội đã trình dự luật đề xuất bỏ một số khoản mà ông Trump đã bổ sung.
Mỹ triển khai vũ khí hạt nhân ở Tây Âu trong những năm 1950, tăng kho vũ khí lên 8.000 đầu đạn vào đỉnh điểm Chiến tranh Lạnh. Số vũ khí hạt nhân ở châu Âu giảm mạnh những năm 1990 nhưng chưa bao giờ bị loại bỏ hoàn toàn.