Khu Bờ Tây đang bị 'Gaza hóa'?

Theo Politico (Mỹ) mới đây, sau khi lệnh ngừng bắn được thực thi ở Gaza, Israel đã chuyển hướng xung đột sang Bờ Tây, nơi đang chứng kiến những diễn biến căng thẳng leo thang. Các hoạt động quân sự của Israel tại đây, đặc biệt là ở trại tị nạn Jenin, đã khiến nhiều người đặt câu hỏi: Liệu Bờ Tây đang bị "Gaza hóa"?

Chiến dịch Bức tường Sắt

Ngay sau khi lệnh ngừng bắn ở Gaza có hiệu lực, Israel đã triển khai "Chiến dịch Bức tường Sắt" nhằm vào thành phố Jenin và trại tị nạn liền kề. Đây được coi là một trong những chiến dịch quân sự lớn nhất tại Bờ Tây trong nhiều năm qua. Theo Cơ quan Y tế Palestine, tính từ đầu năm đến nay, ít nhất 70 người Palestine, bao gồm 8 trẻ em, đã thiệt mạng trong các cuộc đụng độ với lực lượng Israel. Riêng tại Jenin, con số này lên tới 38 người.

Chiến dịch này không chỉ dừng lại ở việc không kích và đột kích mà còn bao gồm cả việc phá hủy cơ sở hạ tầng. Các con đường dẫn đến bệnh viện Jenin, cơ sở y tế công cộng duy nhất trong khu vực, đã bị san phẳng, làm gián đoạn việc tiếp cận dịch vụ y tế cho hàng trăm nghìn người dân. Tiến sĩ Wissam Baker, Giám đốc bệnh viện, cho biết: "Có vẻ như những cảnh tượng tương tự ở Gaza đang diễn ra ở Bờ Tây, đặc biệt là việc đóng cửa và bao vây các bệnh viện, ngăn chặn việc di chuyển đến và đi khỏi cơ sở".

Các chiến thuật được Israel áp dụng tại Bờ Tây khiến nhiều người liên tưởng đến những gì đã xảy ra ở Gaza. Việc phá hủy cơ sở hạ tầng, cắt đứt nguồn cung cấp nước và điện, đột kích vào các toà nhà, và ngăn cản nhân viên y tế tiếp cận người bị thương là những phương pháp đã được sử dụng rộng rãi trong các cuộc xung đột trước đây tại Gaza. Diana Buttu, một luật sư và cựu nhà đàm phán của phái đoàn Palestine, nhận định: "Ở Gaza, Israel đã 'bình thường hóa' việc tấn công bệnh viện, san phẳng các trại tị nạn, gây thương vong cho dân thường. Đây là lý do tại sao chúng ta thấy những gì đang diễn ra ở Bờ Tây".

Trại tị nạn Jenin, nơi sinh sống của khoảng 20.000 người, đã trở thành tâm điểm của chiến dịch. Chỉ trong vòng 4 ngày, trại gần như trống rỗng khi cư dân buộc phải sơ tán. Hassan Abu Sariyeh, một cư dân 33 tuổi, kể lại: "Một thiết bị bay không người lái bay lơ lửng bên cửa sổ và phát thông báo: 'Rời khỏi trại. Chúng tôi sắp cho nổ tung nó'. Ngay sau đó, một quả đạn pháo rơi xuống mái nhà, buộc chúng tôi phải rời đi".

Khaled Mansour, một người dân khác, chia sẻ: "Tôi đã trải qua nỗi đau tương tự vào năm 2002, nhưng lần này còn tồi tệ hơn. Chúng tôi không biết liệu có được phép quay lại nhà của mình hay không." Nỗi lo của cư dân Mansour không phải là không có cơ sở khi các quan chức Israel tuyên bố rằng quân đội nước này sẽ ở lại trại lâu dài sau khi chiến dịch kết thúc.

Phản ứng quốc tế 

Các chuyên gia Liên hợp quốc đã cảnh báo rằng các hoạt động quân sự của Israel tại Bờ Tây trùng hợp với việc mở rộng các khu định cư và bạo lực của những người định cư có vũ trang chống lại người Palestine. Điều này đặt ra những thách thức lớn cho tiến trình hòa bình vốn đã bế tắc trong nhiều năm.

Việc tạm thời ngừng bắn ở Gaza dường như đang được trả giá bằng sự leo thang căng thẳng tại Bờ Tây. Nhiều người tin rằng đây là cách Israel trả đũa cho các cuộc tấn công của Hamas ngày 7/10/2023, đồng thời củng cố quyền kiểm soát của họ đối với khu vực. Cựu nhà đàm phán của phái đoàn Palestine Buttu nhận định: "Họ đang tấn công Bờ Tây để phô trương sức mạnh quân sự. Đối với họ, Jenin và Gaza có thể hoán đổi cho nhau - cả hai đều được biết đến với việc chống lại Israel".