Tàu chở ngũ cốc của Ukraine được kiểm tra tại lối vào Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 31/10/2022. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Phát biểu trước Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ, Phó Tổng Thư ký Griffiths cho biết hơn 30 triệu tấn hàng hóa, trong đó có thực phẩm và phân bón, đã được xuất khẩu an toàn theo sáng kiến này. Trong các mặt hàng xuất khẩu, có khoảng 600.000 tấn lúa mì do Chương trình Lương thực Thế giới vận chuyển nhằm hỗ trợ trực tiếp cho hoạt động nhân đạo ở các nước như Afghanistan, Ethiopia, Kenya, Somalia và Yemen.
Phân tích mới nhất của Tổ chức Lương Nông LHQ (FAO) chỉ ra rằng giá ngũ cốc toàn cầu đã giảm gần 20% trong 12 tháng qua. Theo Phó Tổng Thư ký Griffiths, trong tháng 4, giá lúa mì trên thế giới đã xuống mức thấp nhất kể từ tháng 7/2021, một phần nhờ việc xuất khẩu ngũ cốc Ukraine và số lượng lớn hàng sẵn có để xuất khẩu ở Nga và các địa điểm khác. Ông khẳng định đây là "tiến bộ không thể phủ nhận", song nhấn mạnh "vẫn còn nhiều việc phải làm".
Theo Phó Tổng Thư ký Griffiths, trong những tuần gần đây, giới chức LHQ đã tiến hành các cuộc thảo luận chuyên sâu với các bên tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nhằm đạt được thỏa thuận gia hạn và những cải tiến cần thiết để sáng kiến này hoạt động hiệu quả. Ông nhấn mạnh việc gia hạn cũng như cam kết của các bên để đảm bảo sáng kiến này được thực hiện trơn tru và hiệu quả là vô cùng quan trọng. LHQ sẽ tiếp tục kêu gọi tất cả các bên liên quan thực hiện trách nhiệm của mình, cũng như nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán trong những ngày tới để gia hạn sáng kiến này.
Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được Nga và Ukraine ký riêng rẽ với LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 7 năm ngoái. Thỏa thuận đã được gia hạn 120 ngày vào tháng 11/2022 và tiếp tục gia hạn 60 ngày vào ngày 18/3 vừa qua. Mới đây, Nga tuyên bố không đàm phán gia hạn thỏa thuận sau ngày 18/5 tới nếu như không có tiến triển trong giải quyết các vấn đề mang tính hệ thống liên quan đến việc kết nối thanh toán, nguồn cung máy móc và bảo hiểm. Tuần trước, một cuộc họp cấp cao 4 bên đã được tổ chức tại Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm đại diện của LHQ, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine, để thảo luận về việc gia hạn Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.