Biểu tượng mạng xã hội Facebook. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong một tuyên bố, Giám đốc quản lý sản phẩm Facebook Mike Clark cho biết Facebook đã khóa các tài khoản của những nhà nghiên cứu thuộc dự án trên nhằm ngăn chặn việc thu thập và trích xuất dữ liệu trái phép cũng như bảo vệ quyền riêng tư của người dùng phù hợp với chương trình bảo mật của trang mạng xã hội này. Theo ông, các nhà nghiên cứu đang thu thập tên người dùng, các quảng cáo và liên kết đến hồ sơ người dùng ngày cả đối với những người không cài đặt công cụ trình duyệt web hay đồng ý với việc thu thập này. Giám đốc quản lý sản phẩm Facebook nêu rõ việc nghiên cứu không thể biện minh cho quyền riêng tư của mọi người.
Bên cạnh đó, Facebook cũng tuyên bố hành động này phù hợp với thỏa thuận đạt được năm 2019 với nhà chức trách Mỹ về quyền riêng tư của người dùng, sau vụ bê bối Cambridge Analytica, trong đó dữ liệu của người dùng đã bị thu thập nhằm mục đích quảng cáo chính trị.
Trong nhiều tháng qua, nhóm các nhà nghiên cứu của NYU và Facebook đã nảy sinh bất đồng liên quan đến dự án trên, vốn sử dụng công cụ trình duyệt web để thu thập dữ liệu về quảng cáo lan truyền những thông tin bạo lực, sai lệch về chính trị và dịch COVID-19.
Động thái của Facebook đã vấp phải phản ứng mạnh mẽ của các nhà nghiên cứu cũng như các nhà hoạt động. Theo bà Laura Edelson, nhà nghiên cứu đứng đầu Dự án Theo dõi quảng cáo của NYU, trong nhiều năm qua, các nhà nghiên cứu đã sử dụng cách tiếp cận này nhằm phát hiện các lỗ hổng hệ thống trong Thư viện Quảng cáo Facebook để xác định thông tin sai lệch trong các quảng cáo chính trị, trong đó có nhiều người gieo rắc sự ngờ vực đối với hệ thống bầu cử Mỹ cũng như nghiên cứu về sự lan truyền thông tin sai lệch về đảng phái của Facebook. Việc khóa tài khoản của các nhà nghiên cứu cho thấy Facebook đang tìm cách chấm dứt toàn bộ hoạt động này. Cũng theo bà Edelson, Facebook đã ngăn chặn hơn 20 nhà nghiên cứu và nhà báo tiếp cận dữ liệu Facebook thông qua Dự án Theo dõi quảng cáo, trong đó có việc đo lường thông tin sai lệch về vaccine ngừa COVID-19.
Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng Facebook cần minh bạch hơn. Ông Alex Abdo thuộc Đại học Columbia khẳng định Facebook không thể quyết định những gì công chúng cần biết về trang mạng này. Điều cần thiết là phải tìm ra cách thức thông tin sai lệch lan truyền trên nền tảng xã hội này cũng như cách thức các nhà quảng cáo khai thác công cụ nhắm mục tiêu vi mô của Facebook và cách thức khiến Facebook lan truyền hơn nữa những thông tin trên. Thậm chí, các nhà nghiên cứu còn cho rằng động thái trên của Facebook nhằm khiến những người nghiên cứu hoạt động của nền tảng này phải giảm tiếng nói hoặc im lặng.