Sau ngày làm việc đầu tiên của Hội nghị thượng đỉnh trực tuyến, khi mối đe dọa về các biến thể virus mới lây lan nhanh gây ra cho chiến lược này, các lãnh đạo EU nói rằng sẽ mất vài tháng chứ không phải vài tuần, để đảm bảo đủ nguồn cung vaccine.
Trong một tuyên bố đưa ra, các nhà lãnh đạo của 27 nước EU cho biết tình hình dịch tễ vẫn nghiêm trọng và sự xuất hiện của các biến thể mới đặt ra những thách thức chưa từng có. Do đó, EU phải duy trì các biện pháp hạn chế chặt chẽ, cùng lúc tăng cường những nỗ lực để thúc đẩy việc cung cấp vaccine.
Người đứng đầu Hội đồng châu Âu Charles Michel cảnh báo vài tuần tới tình hình sẽ tiếp tục khó khăn trong việc triển khai tiêm chủng. Tuy nhiên ông lạc quan đánh giá EU sở hữu các phương tiện, nguồn lực và có khả năng thành công trong vài tháng tới.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen, từng là bác sĩ y khoa trước khi chuyển sang làm chính trị, cho biết biến thể B117 của virus ở Anh hiện đã có mặt ở tất cả 27 quốc gia thành viên EU, trong khi biến thể Nam Phi được ghi nhận ở 14 quốc gia thành viên và biến thể ở Brazil xuất hiện tại 7 quốc gia. Đây là những biến chủng có khả năng lây nhiễm cao khiến các quan chức y tế cộng đồng lo lắng. Vì vậy, rất nhiều thách thức đang được đặt ra ở phía trước.
Sự thiếu hụt về số lượng vaccine dự tính được chuyển giao trong quý đầu tiên của năm - sau khi tập đoàn dược phẩm khổng lồ AstraZeneca của Anh-Thụy Điển giảm đáng kể mức độ cam kết - đã khiến chiến lược tiêm chủng của Brussels suy yếu.
Các Giám đốc điều hành dược phẩm, trong đó có ông Pascal Soriot của AstraZeneca, đã hứa tại một phiên làm việc với Nghị viện châu Âu là sẽ làm tốt hơn để các thuốc mới và vaccine mới được đưa ra thị trường.
Trong lúc này, các nước châu Âu đang chịu áp lực dỡ bỏ một số lệnh cấm và hạn chế về đi lại đã thực hiện.
Một số nhà lãnh đạo mong muốn châu Âu phát triển một hình thức được gọi là "hộ chiếu xanh" để cho phép những người đã tiêm chủng có thể lấy lại cuộc sống bình thường. Thủ tướng Áo Sebastian Kurz cho biết ý tưởng này đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi. Nhưng Chủ tịch EC von der Leyen và Thủ tướng Đức Angela Merkel cảnh báo rằng sẽ cần ít nhất là 3 tháng để có thể triển khai kế hoạch trên.
Bà Merkel nói rằng trong thời gian đó, nhiều quốc gia thành viên có thể cấp thẻ vaccine quốc gia và những thẻ này sẽ phải tương thích "thông qua một cổng ở cấp độ châu Âu" để có thể đi du lịch với nhiều thông tin hơn. Nhưng bà cảnh báo rằng điều này không có nghĩa là những người không có hộ chiếu vaccine sẽ không được phép đi du lịch.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết nếu tất cả người dân đều chưa được tiếp cận với vaccine, một chứng nhận như vậy sẽ không mang lại cho những người được tiêm chủng các quyền đặc biệt. Ông Macron chỉ ra rằng vaccine trước hết dành cho người già và dễ bị tổn thương, đồng thời nhấn mạnh rằng ông sẽ không để giới trẻ bị phân biệt đối xử khi đi du lịch. Ông cho biết sẽ không bao giờ cho phép một người có thể đến quốc gia này hay quốc gia khác mà chỉ phụ thuộc vào một hay một số loại chứng chỉ.
Bất chấp những lo ngại dai dẳng rằng một số quốc gia đang thiếu hàng triệu liều vaccine trong quá trình tiêm, Chủ tịch von der Leyen vẫn trung thành với mục tiêu là có 70% người trưởng thành ở EU được tiêm chủng đầy đủ vào giữa tháng 9.
Bà chia sẻ các số liệu được công bố trong Hội nghị thượng đỉnh cho thấy từ nay đến cuối tháng 6, EU sẽ nhận được tổng cộng gần 600 triệu liều vaccine. Điều này sẽ đủ để tiêm hai mũi cho 255 triệu người trưởng thành của EU, nếu lịch trình giao hàng đã hứa được thực hiện nghiêm túc.
Bà von der Leyen còn cho biết rằng cho đến nay, khoảng 6,4% trên tổng số 450 triệu người dân EU đã nhận được ít nhất một mũi tiêm. Nếu ngoại trừ trẻ em và thanh thiếu niên, thì con số đó tương đương với 8% dân số trưởng thành của EU.
Brussels cũng lo ngại trước sự xuất hiện của các biến thể và tình trạng trên có thể đòi hỏi các mũi tiêm nhắc lại, điều đó cũng đồng nghĩa với việc giấy chứng nhận vaccine sẽ phải được cập nhật liên tục.
Một cuộc tranh cãi cũng đang diễn ra xung quanh những hạn chế chặt chẽ về biên giới do một số quốc gia EU đưa ra nhằm ngăn chặn đà lây lan của virus, điều mà EC coi là không cân xứng. EC đã viết thư cảnh báo cho Bỉ, Đan Mạch, Phần Lan, Đức, Hungary và Thụy Điển về các biện pháp siết chặt biên giới mà các quốc gia này đang áp dụng và gia hạn cho họ thời gian trả lời đến cuối tuần tới.