Lực lượng Nga phóng hỏa lực nhằm vào các đơn vị Ukraine ở Donbas. Ảnh: TASS
Đợt tấn công mùa hè của Nga đang trở thành một cuộc khủng hoảng leo thang nghiêm trọng đối với Ukraine. Theo kênh CNN mới đây, trên khắp miền Đông Ukraine, những thành quả nhỏ bé của Nga đang dần tích tụ, tận dụng một loạt các bước tiến và dồn nguồn lực đáng kể để dần hình thành một cuộc tổng tấn công, có nguy cơ định hình lại quyền kiểm soát tiền tuyến.
Tình hình chiến trường leo thang
Tại các ngôi làng phía sau Kostiantynivka và Pokrovsk, hai trong số những thị trấn bị bao vây nặng nề nhất ở vùng Donetsk, CNN đã chứng kiến sự thay đổi nhanh chóng trong việc kiểm soát lãnh thổ. Thiết bị bay không người lái (UAV) của Nga đã xâm nhập sâu vào các khu vực mà lực lượng Ukraine từng coi là an toàn, gây khó khăn lớn cho việc sơ tán thương binh. Dmytro, một nhân viên y tế tại bệnh viện dã chiến gần Pokrovsk, chia sẻ: "Chúng tôi đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc sơ tán. Nhiều người bị thương phải chờ đợi nhiều ngày". Sự tràn ngập UAV của Nga khiến ngay cả xe bọc thép cũng khó lòng giải cứu thương binh một cách an toàn.
Cảm giác về một cuộc khủng hoảng đang lan rộng rõ rệt nhất xung quanh thị trấn Pokrovsk, nơi bị Moskva liên tục tấn công trong nhiều tháng. Một chỉ huy Ukraine phục vụ gần thị trấn đã mô tả "một kịch bản rất tồi tệ", trong đó lực lượng ở thị trấn Myrnohrad, gần Pokrovsk, có nguy cơ "bị bao vây". Vị sĩ quan này cho biết thêm rằng quân Nga đã di chuyển vào làng Rodynske gần đó và đang ở rìa Biletske, gây nguy hiểm cho tuyến đường tiếp tế của quân đội Ukraine bên trong Pokrovsk. Những đánh giá này đã được một sĩ quan và một binh sĩ Ukraine khác xác nhận với CNN.
Vị chỉ huy giấu tên trên cũng bày tỏ lo ngại về một cuộc bao vây tiềm tàng tương tự như ở Avdiivka và Vuhledar năm ngoái, nơi "chúng tôi đã chống cự đến cùng và kết quả là mất cả thành phố". Viktor Tregubov, phát ngôn viên của nhóm chiến đấu Khortytsia (Ukraine), cho biết trên truyền hình nhà nước rằng "áp lực liên tục diễn ra trên toàn bộ mặt trận phía Đông và hiện tại, nó diễn ra ở khắp mọi nơi", và quân đội Nga chủ yếu tấn công bằng bộ binh.
Tác động chiến lược và thách thức mới
Mặc dù lực lượng Nga chỉ đạt được những bước tiến nhỏ trong những tháng gần đây, nhưng tốc độ tiến công của họ đã tăng tốc, theo bản đồ nguồn mở của Nhóm giám sát DeepState. Nguy hiểm hơn cho Ukraine, những tiến triển gần đây lại mang lại lợi thế chiến lược, khiến việc bao vây Pokrovsk, Kostiantynivka và Kupiansk ở phía Bắc trở thành một mối đe dọa rõ ràng. Việc Nga tuyên bố kiểm soát được thị trấn trọng điểm Chasiv Yar, nếu được xác nhận, sẽ tạo ra một lợi thế lớn cho lực lượng Nga tấn công.
Việc ba thị trấn trên thất thủ sẽ tạo ra ba cuộc khủng hoảng riêng biệt cho Kiev. Thứ nhất, chúng là những khu vực đô thị mà Ukraine dùng để bảo vệ phần còn lại của vùng Donetsk mà họ kiểm soát, nếu không có chúng, quân đội Ukraine sẽ thiếu các trung tâm trú ẩn và tiếp tế. Thứ hai, việc mất quyền kiểm soát vào tay Moskva sẽ giải phóng một lực lượng đáng kể của Nga để tấn công mạnh vào Kramatorsk và Sloviansk – hai thị trấn lớn nhất ở Donetsk vẫn còn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine. Thứ ba, việc mất đi ba thị trấn này sẽ khiến lực lượng Ukraine bị cô lập, trong bối cảnh họ phải bảo vệ vùng đất nông nghiệp rộng – với rất ít thị trấn nằm giữa vùng Donetsk và thành phố trọng điểm Dnipro.
Ukraine cũng đang đối mặt với một thách thức nghiêm trọng tại thị trấn Kostiantynivka, nơi lực lượng của họ đã chứng kiến những bước tiến nhanh chóng của quân đội Nga. Vasyl, chỉ huy Lữ đoàn cơ giới số 93, cho biết ông đã không được bổ sung và điều động thêm quân trong tám tháng và phải tiếp tế cho các vị trí tiền tuyến có quân số rất thấp bằng UAV. "Không ai muốn chiến đấu cả. Những người lính cũ đã ở lại, họ mệt mỏi và muốn được thay thế, nhưng không ai thay thế họ", ông Vasyl nói, đồng thời đổ lỗi cho các sĩ quan Ukraine đã báo cáo không chính xác về tiền tuyến cho cấp trên, cho rằng "rất nhiều điều không được truyền đạt và bị che giấu".
Động thái trên của Nga diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút ngắn đáng kể thời hạn chót để Moskva đạt được thỏa thuận hòa bình với Kiev từ 50 ngày xuống còn 12 ngày. Ông Trump bày tỏ sự "rất thất vọng" về những tiến triển đạt được trong đàm phán ngừng bắn, cho rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đã quyết định không chấp nhận lệnh ngừng bắn mà Mỹ và các đồng minh châu Âu đề xuất. Mặc dù việc rút ngắn thời gian này được Kiev hoan nghênh, nhưng điều này dường như không thể thay đổi quyết tâm của Moskva, nơi mà lực lượng vượt trội, khả năng chịu đựng và dây chuyền sản xuất quân sự khổng lồ của Nga đang bắt đầu mang lại lợi thế.