Cựu Tổng thống Trump vẫy chào khi lên chuyến bay cuối trên chuyên cơ Không lực Một. Ảnh: AP
Theo CNN, luật pháp Mỹ không cho phép cấp lương hưu cho những tổng thống mà thời gian cầm quyền kết thúc do bị “loại bỏ” bởi thủ tục luận tội.
Nhưng với trường hợp cựu Tổng thống Trump, mặc dù ông vẫn đang đối mặt với một phiên tòa luận tội tại Thượng viện, kết quả tuyên án có thể không được xét theo quy định nói trên bởi 4 năm cầm quyền của ông đã kết thúc trước phiên tòa.
Vì vậy, nếu Thượng viện kết tội ông Trump, nhiều khả năng họ sẽ cần tới một cuộc bỏ phiếu thứ hai để ngăn chặn ông hưởng lương hưu và những chế độ khác – theo ông Michael Gerhardt, Giáo sư luật tại trường Đại học North Carolina.
Chuyên gia này cho biết, cuộc bỏ phiếu thứ hai đó sẽ loại bỏ ông Trump khỏi vị trí cựu Tổng thống, dẫn đến kết quả là ông sẽ bị mất các chế độ dành cho vị trí này.
Tuy nhiên, một số chuyên gia khác lại tranh cãi về việc một cuộc bỏ phiếu thứ hai có thể tước của cựu Tổng thống Trump các quyền lợi về lương hưu và đặc quyền khác. “Điều đó dường như vẫn là nghi vấn” – Giám đốc nghiên cứu của Quỹ Liên minh Người đóng thuế quốc gia (NTUF), Demian Brady một tổ chức giám sát chi tiêu của chính phủ, nhận xét.
Những chế độ khác
Ngoài lương hưu, cựu Tổng thống Trump sẽ được hưởng các chế độ đáng kể khác như phụ cấp đi lại, văn phòng, lương nhân viên – tổng cộng có thể lên tới 1 triệu USD/năm.
Theo phân tích từ NTUF, kể từ năm 2000, chính phủ Mỹ đã chi tổng cộng 56 triệu USD chi phí về đặc quyền và các chế độ khác cho 4 vị cựu tổng thống còn sống.
Ông Brady cho hay, một trong những chi phí đặc quyền tốn kém nhất cho các cựu tổng thống là thuê văn phòng, vốn không có giới hạn nào cả.
Cựu Tổng thống Bill Clinton, George W. Bush và Barack Obama mỗi người tiêu tốn trên 500.000 USD tiền thuê văn phòng chỉ trong năm 2020. Tiền thuê văn phòng của cựu Tổng thống Jimmy Carter trước đây chỉ bằng một phần nhỏ, với 118.000 USD, và đó cũng là một khoản đáng kể.
Người ủng hộ đón cựu Tổng thống Trump trở về Palm Beach, bang Florida. Ảnh: Getty Images
Chuyên gia Brady cho biết, cựu Tổng thống Trump, người đã tiêu tốn trên 1 triệu USD chi phí thuê nơi ở và các dịch vụ khác kể từ khi nhậm chức, có thể sẽ được bồi hoàn chi phí thuê văn phòng trong trường hợp ông đặt văn phòng tại bất động sản của chính mình.
Một đặc quyền mà ông Trump sẽ không được nhận giống như các cựu tổng thống khác là tiền bảo hiểm y tế. Một tổng thống cần phải làm việc ở văn phòng liên bang trong ít nhất 5 năm để được hưởng đặc quyền này. Vì thế cả cựu Tổng thống Trump và Jimmy Carter đều không đủ tiêu chuẩn.
Tranh cãi đặc quyền cho các cựu tổng thống Mỹ
Có lẽ tiền lương hưu không quan trọng lắm với một tỷ phú như Donald Trump. Ông dường như vẫn sống tốt mà không nhận lương tổng thống trong thời gian ở Nhà Trắng.
Khi đương nhiệm, ông Trump và Nhà Trắng đều đặn thông báo rằng ông trả lại lương tổng thống 400.000 USD/năm cho một cơ quan chính phủ.
Luật về lương hưu của tổng thống Mỹ được thông qua vào năm 1958, khi cựu Tổng thống Harry Truman gặp khó khăn về tài chính. Nhưng đã có những lời kêu gọi chấm dứt hoặc cắt giảm lương hưu và đặc quyền cho các cựu tổng thống Mỹ, đặc biệt là bởi hầu hết các tổng thống ngày nay đều có tiềm năng kiếm thu nhập cao từ việc xuất bản sách và làm diễn giả.
Chuyên gia Brady cho rằng: “Luật này ban đầu được ban hành vì một trường hợp đặc biệt. Trong kỷ nguyên hiện đại, các vị cựu tổng thống có tiềm năng thu nhập đáng kể đến mức có thể trở thành những triệu phú được trợ cấp”.
Gia đình các con và cháu của ông Trump tới Căn cứ không quân Andrews dự lễ tiễn Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ ngày 20/1/2021. Ảnh: AFP
Ông Brady lập luận rằng, ngay cả khi các quyền lợi phải chi chỉ là 4 triệu USD/năm – chiếm một phần nhỏ của ngân sách liên bang nghìn tỷ USD, thì đó vẫn là số tiền có thể tiết kiệm. “Bất kỳ cơ hội nào mà chúng ta có thể giảm chi tiêu không cần thiết, chúng ta nên nắm lấy nó”, ông nói.
Năm 2016, Thượng viện khi đó do đảng Cộng hòa kiểm soát đã thông qua dự luật quy định mức chi trả lương hưu cố định là 200.000 USD/năm và giới hạn các chi phí khác ở mức 200.000 USD/năm cho mỗi tổng thống. Khi chi phí sinh hoạt tăng, thì mức phụ cấp cho lương hưu tổng thống sẽ được tính cùng công thức để tăng trợ cấp an sinh xã hội theo lạm phát.
Tổng thống Obama đã phủ quyết dự luật nói trên, cho rằng ông làm vậy vì dự luật này cũng sẽ chấm dứt chế độ lương hưu và phúc lợi của các nhân viên phục vụ cựu tổng thống, đồng thời khiến Cơ quan mật vụ khó bảo vệ các cựu tổng thống hơn.