COVID-19 tới 6 giờ ngày 31/7: WHO cảnh báo biến chủng Delta xóa nhòa mọi thành tựu chống dịch; Nguy cơ xuất hiện biến thể mới

Theo số liệu thống kê của trang mạng worldometers.info, cập nhật đến 6 giờ sáng 31/7 (giờ Việt Nam), tổng số ca mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp (COVID-19) trên toàn cầu là 197.925.103 ca, trong đó có 4.222.787 người tử vong.

Số ca mắc bệnh trong ngày sau một thời gian thuyên giảm nay đang có dấu hiệu tăng trở lại trên phạm vi toàn cầu, với những vùng dịch “nóng nhất” ở châu Á và châu Âu, trong khi số ca tử vong vẫn ở mức đáng quan ngại.
 
Một số nước Á-Âu tình hình đang leo thang trở lại với sự bùng phát của biến chủng virus Delta hết sức nguy hiểm. Đặc biệt, Anh, Indonesia và Brazil số ca mắc mới vẫn cao một cách báo động. Sau 6 tháng, Mỹ lại chứng kiến số ca mắc mới trong ngày cao kỷ lục với trên 66.000 trường hợp.

Đại dịch sau gần 2 năm đến nay xuất hiện và lây lan ở 219 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các nước cũng ghi nhận 178.863.574 bệnh nhân được điều trị khỏi, số ca đang điều trị tích cực là 14.838.930 ca và 87.447 ca hiện ở trong tình trạng nguy kịch. Ngày 30/7, thế giới có 112 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận ca COVID-19 mới; 88 quốc gia/vùng lãnh thổ có các ca tử vong vì đại dịch.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho rằng biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao đang khiến số ca mắc COVID-19 tăng vọt tại khu vực Trung Đông, gây ra làn sóng dịch bệnh thứ 4 tại đây trong khi tỷ lệ dân số được tiêm vaccine vẫn ở mức thấp.

Theo WHO, biến thể Delta đã xuất hiện ở 15 trong số 22 quốc gia và vùng lãnh thổ ở Trung Đông. Hầu hết các ca nhiễm và nhập viện mới là những người chưa được tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19. Tính đến tuần cuối của tháng 7 này, chỉ 41 triệu người, tương đương 5,5% dân số tại khu vực Trung Đông đã được tiêm đủ liều vaccine.

Số liệu thống kê cho thấy số ca nhiễm mới và tử vong trong tháng 6 tại khu vực Trung Đông đã tăng lần lượt là 55% và 15% so với tháng trước đó. Mỗi tuần, khu vực này ghi nhận hơn 310.000 ca nhiễm và 3.500 ca tử vong vì COVID-19.

Tình trạng thiếu nghiêm trọng bình oxy và giường cho bệnh nhân cần chăm sóc đặc biệt đã làm giảm khả năng cứu chữa của hệ thống y tế khu vực.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 30/7 cảnh báo thế giới đang đối mặt với nguy cơ đánh mất những thành tựu rất khó khăn mới giành được trong cuộc chiến chống COVID-19 do sự lây lan của biến thể Delta, nhưng khẳng định các loại vaccine do WHO phê duyệt vẫn hiệu quả đối với dịch bệnh.

Biến thể Delta đe dọa những thành tựu của thế giới trong chống dịch COVID-19

Theo Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesu, số ca mắc COVID-19 đã tăng 80% trong 4 tuần qua tại hầu hết các khu vực trên thế giới. Số ca tử vong tại châu Phi – nơi mới có 1,5% dân số được tiêm ngừa – đã tăng 80% trong cùng giai đoạn. Ông Tedros nói: “Các thành tựu khó khăn đang bị đe dọa hoặc đã bị mất, hệ thống y tế tại nhiều quốc gia đang bị quá tải”.

WHO cho biết biến thể Delta đã được phát hiện tại 132 quốc gia, trở thành chủng virus SARS-CoV-2 phổ biến trên toàn cầu. Tuy nhiên, theo Giám đốc phụ trách Chương trình khẩn cấp của WHO, ông Mike Ryan, các vaccine được cơ quan này phê duyệt vẫn tạo ra “sự bảo vệ đáng kể đối với khả năng bệnh trở nặng hoặc phải nhập viện do tất cả các biến thể gây ra, kể cả biến thể Delta”.

Chuyên gia của WHO về COVID-19, bà Maria van Kerkhove cho biết biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao hơn 50% so với các biến thể đầu tiên của virus SARS-CoV-2 được phát hiện tại Trung Quốc cuối năm 2019. Chuyên gia này cũng lưu ý, một số nước đã ghi nhận tỷ lệ nhập viện cao hơn nhưng chưa có số liệu cho thấy biến thể Delta gây ra tỷ lệ tử vong cao hơn ở các ca nhiễm. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ cảnh báo biến thể Delta dễ lây nhiễm như bệnh thủy đậu

Trong khi đó, Trung Quốc, một trong những nước được đánh giá kiểm soát tốt dịch COVID-19, đang đối mặt với đợt bùng phát mới nghiêm trọng do sự xuất hiện của biến thể Delta, với tâm điểm là thành phố Nam Kinh.

Tính tới ngày 30/7, thành phố này đã ghi nhận tổng cộng 184 ca mắc COVID-19 trong cộng đồng kể từ khi 9 nhân viên vệ sinh ở sân bay quốc tế Lộc Khẩu Nam Kinh có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2. Ổ dịch này lây lan sang 5 tỉnh và thủ đô Bắc Kinh, buộc hàng trăm nghìn người phải sống trong cảnh phong tỏa trong bối cảnh giới chức nước này đang nỗ lực dập dịch. Ít nhất 206 ca mắc trên toàn quốc có liên quan đến ổ dịch ở Nam Kinh.

Cơ quan y tế thành phố Nam Kinh – thủ phủ tỉnh Giang Tô cho biết một chuyến bay từ Nga đã được xác định là nguồn gốc dẫn đến đợt lây nhiễm đại dịch COVID-19 mới nhất ở thành phố này. Các nhân viên  sân bay bị nhiễm bệnh khi làm vệ sinh khoang máy bay.

Chính phủ Nhật Bản ngày 30/7 đã quyết định mở rộng phạm vi áp dụng tình trạng khẩn cấp về y tế do dịch COVID-19 ra 4 tỉnh, trong đó có 3 tỉnh giáp thủ đô Tokyo là Chiba, Kanagawa và Saitama, và tỉnh Osaka ở phía Tây. Đây là 4 tỉnh đang nằm trong danh sách áp dụng các biện pháp phòng dịch trọng điểm.

Quyết định trên được đưa ra chỉ một ngày sau khi thủ đô Tokyo ghi nhận số ca mắc mới cao chưa từng thấy, dẫn tới những lo ngại về sự sụp đổ của hệ thống y tế trong lúc Olympic Tokyo 2020 đang diễn ra. Dự kiến, tình trạng khẩn cấp sẽ bắt đầu có hiệu lực ở 4 tỉnh trên từ ngày 2 đến 31/8.

Cùng với việc mở rộng phạm vi áp dụng tình trạng khẩn cấp, Chính phủ Nhật Bản cũng quyết định kéo dài thời gian áp dụng biện pháp này ở Tokyo và tỉnh Okinawa tới ngày 31/8, dài hơn 9 ngày so với kế hoạch ban đầu. Như vậy, Nhật Bản sẽ áp dụng tình trạng khẩn cấp về y tế ở 6 tỉnh, thành tới ngày 31/8.

Mặt khác, Chính phủ Nhật Bản cũng quyết định đưa 5 tỉnh gồm Hokkaido, Ishikawa, Kyoto, Hyogo và Fukuoka vào danh sách áp dụng các biện pháp phòng dịch trọng điểm trong thời gian từ ngày 2/8 đến 31/8.

Ngày 30/7 là ngày thứ 2 liên tiếp Nhật Bản ghi nhận số ca nhiễm mới trên 10.000 ca/ngày. Với 10.743 ca nhiễm mới, đây cũng là ngày Nhật Bản có số ca nhiễm mới cao nhất từ trước tới nay, trong đó riêng thủ đô Tokyo là 3.300 ca.

Trong bối cảnh đó, một hội đồng của Bộ Y tế Nhật Bản ngày 30/7 đã phê duyệt việc sử dụng vaccine ngừa COVID-19 của AstraZeneca cho những người từ 40 tuổi trở lên trong bối cảnh nguồn cung vaccine thiếu hụt.

Biến thể Delta lây lan khiến một số nước châu Âu, trong đó có Italy và khu vực Trung Đông bắt đầu bước vào làn sóng dịch bệnh thứ 4. Viện Y tế quốc gia (ISS) của Italy ngày 30/7 cho biết Delta đã trở thành nguồn lây nhiễm chủ đạo tại nước này khi chiếm tới 94,8% tổng số ca mắc mới tính đến ngày 20/7, trong khi chỉ 1 tháng trước đó, biến thể này chỉ chiếm khoảng 22,7% số ca mắc mới.

Theo ISS, cần tiếp tục truy vết các ca nhiễm mới và đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng nhanh nhất có thể để ngăn chặn sự lây lan của biến thể này.

Kể từ khi bùng phát vào tháng 2/2020, dịch COVID-19 đã cướp đi sinh mạng của 128.029 người tại Italy - con số tử vong do COVID-19 cao thứ 2 châu Âu, sau Anh và cao thứ 8 thế giới. Tổng số ca mắc COVID-19 tại nước này đã lên tới 4,34 triệu ca. Tính đến ngày 30/7, gần 59% người trên 12 tuổi tại nước này đã được tiêm chủng đầy đủ 2 mũi vaccine, trong khi có khoảng 10% số người đang chờ tiêm mũi 2.

Số ca lây nhiễm mới ở Đức ngày càng tăng trong những tuần gần đây, chủ yếu do sự lây lan mạnh của biến thể Delta.

Trong 24 giờ qua, nước Đức đã ghi nhận 2.454 ca nhiễm mới, tỷ lệ lây nhiễm trung bình 7 ngày trên 100.000 dân là 17, tăng mạnh so với mức 4,6 hồi đầu tháng 7. Viện dịch tễ Robert Koch (RKI) mới đây cảnh báo Đức đã bước vào làn sóng lây nhiễm thứ tư.

Theo thống kê của trang worldometers.info, tính tới 23 giờ 59 phút ngày 30/7, các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) ghi nhận thêm 93.615 ca mắc bệnh COVID-19 so với 1 ngày trước, trong khi tổng số ca tử vong tăng lên trên 144.590 người.

Trong 24 giờ qua, hiệp hội ASEAN có 6 quốc gia thành viên ghi nhận các ca tử vong mới vì COVID-19 là Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Campuchia, Việt Nam và Philippines. Đông Nam Á đang là điểm dịch nóng nhất châu Á.

Ổ dịch nghiệm trọng nhất Đông Nam Á vẫn là Indonesia, tình hình dịch bệnh tại “quốc gia vạn đảo” ngày càng nghiêm trọng, số ca mắc mới và ca tử vong tăng mạnh. Trong 1 ngày qua, Indonesia là nước có số ca tử vong cao nhất châu Á và số ca mắc mới cao nhất thế giới. Số ca tử vong trong ngày tại Indonesia chiếm tới trên 50% số người chết của cả châu Á và Indonesia hiện là tâm dịch của cả thế giới.

Trong khi đó, diễn biến dịch cũng rất nghiêm trọng ở Philippines trong mấy ngày gần đây. Tuy nhiên, Philippines đang chứng kiến số ca tử vong và ca mắc thấp hơn khá nhiều các nước thành viên khác, báo hiệu dịch có dấu hiệu chững lại ở quốc gia này. Trong 1 ngày qua, nước này ghi nhận 145 ca tử vong.

Malaysia tình hình vô cùng đáng quan ngại. Nước này hiện cũng là điểm dịch nóng thứ hai của khu vực sau Indonesia, khi làn sóng dịch mới đã kéo dài và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Malaysia đang chứng kiến xu thế dịch leo thang do số ca mắc mới/ngày tăng nhanh và mạnh suốt mấy tuần vừa qua, trong khi số người chết vì COVID-19 cũng ở mức báo động.

Ngày 30/7, Malaysia ghi nhận số ca bệnh mới cao thứ ba Đông Nam Á, đồng thời số ca tử vong cũng ở mức đáng ngại với 134 trường hợp không qua khỏi (đứng thứ ba trong khối ASEAN). Trước làn sóng dịch nguy hiểm mới, Chính phủ Malaysia đã quyết định gia hạn phong tỏa toàn quốc với hy vọng đảo chiều đồ thị dịch bệnh.

Theo trang web worldometers.info, Myanmar trong 24 giờ qua không công bố số liệu dịch COVID-19.
 
Thái Lan cũng đối mặt với tình hình đáng quan ngại khi số ca lây nhiễm cộng đồng tăng vọt trong mấy ngày gần đây, buộc nước này phải quyết định siết chặt các biện pháp phòng dịch. “Xứ sở chùa Phật Ngọc” trong ngày 30/7 ghi nhận thêm trên 17.345 ca bệnh mới (nhiều thứ 2 khu vực), trong khi số ca tử vong là 117 người. So với 1 tuần trước, số ca mắc mới tại Thái Lan đang chứng kiến đà tăng mạnh, số ca tử vong cũng ở mức cao một cách đáng ngại. Thủ đô Bangkok tiếp tục bị áp lệnh giới nghiêm.

Campuchia dịch bệnh cũng nghiêm trọng và đáng ngại khi nước này có 668 bệnh nhân mới và 25 ca tử vong trong một ngày qua. Hiện nay, Campuchia đang hứng chịu tình trạng dịch bệnh nghiêm trọng nhất kể từ đầu dịch, buộc nước này phải áp đặt lệnh phong tỏa tại nhiều khu vực, tỉnh thành. Thủ đô Phnom Penh vẫn là điểm dịch nặng nhất của Campuchia.

Cụ thể, virus SARS-CoV-2 tới nay đã cướp đi sinh mạng của tổng cộng 144.592 người dân ở khu vực Đông Nam Á, tăng 2.319 ca so với 1 ngày trước. Trong khi số ca mắc bệnh tăng lên 7.211.847 ca.

Bên cạnh đó, khu vực ASEAN cũng chứng kiến số bệnh nhân được điều trị thành công là 5.844.785 trường hợp.

Toàn khối vẫn chứng kiến những diễn biến dịch bệnh đáng quan ngại, phức tạp khi chủng mới Delta đang làm bùng phát các dịch đợt mới ở nhiều nước thành viên. Trong 24 giờ qua, có 8/11 nước thành viên còn lại trong ASEAN đều ghi nhận các ca COVID-19 mới.

Nguy cơ xuất hiện những biến thể nguy hiểm mới

Các nhà khoa học đang cảnh báo thế giới đã bước vào một giai đoạn nguy hiểm mới của đại dịch COVID-19, khi làn sóng dịch thứ ba đang tạo ra mảnh đất màu mỡ cho sự phát triển của các biến thể mới dễ lây lan và có khả năng kháng vaccine.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết số ca mắc COVID-19 trên toàn cầu đã tăng 8% và số ca tử vong tăng 21% chỉ trong 1 tuần. Trong tuần qua, số ca mắc COVID-19 với biến thể Delta đã tăng trung bình lên 540.000 ca/ngày và gần 70.000 ca tử vong/tuần trên toàn cầu. Sự gia tăng này xảy ra trong các điều kiện tương tự như tại đỉnh dịch vào năm ngoái- thời điểm xuất hiện 4 biến thể của virus SARS-CoV-2  có khả năng lây lan cao.

Giáo sư Nick Loman tại Đại học Birmingham (Anh) cho biết virus SARS-CoV-2 đã tiến hóa đáng kinh ngạc với khả năng xâm nhập vào tế bào người và thích ứng trên các vật chủ mới. Ông cho rằng không ai có thể tự tin dự đoán sẽ xảy ra chuyện gì trong tương lai.