Tổng thống sắp mãn nhiệm Mỹ Donald Trump. Ảnh: Wall Street Journal
Các trang tin Forbes, Business Insider dẫn phát biểu của quyền Chưởng lý tại thủ đô Washington D.C, Michael Sherwin, cho hay văn phòng của ông đang mở cuộc điều tra nhằm vào Tổng thống Trump.
Tại một cuộc mít-tinh có sự tham gia của đông đảo người ủng hộ trước khi xảy ra vụ bạo loạn tại Đồi Capitol, Tổng thống Trump đã kêu gọi những người ủng hộ tuần hành tới trụ sở Quốc hội Mỹ và hối thúc các nhà lập pháp đảo ngược kết quả cuộc bầu cử tổng thống tháng 11/2020.
Khi được phóng viên hỏi liệu các công tố viên liên bang có điều tra những tuyên bố trên hay không, ông Michael Sherwin nói: “Có. Chúng tôi sẽ xem xét mọi yếu tố, không chỉ là những người đã xông vào tòa nhà, mà cả những người khác có thể đóng vai trò hỗ trợ hay tạo điều kiện, hoặc đóng một vai trò nào đó vào diễn biến này”.
Ông Sherwin nhấn mạnh “bất cứ ai đóng vai trò, và nếu chứng cứ phạm tội được xác minh, họ sẽ bị buộc tội”.
Người biểu tình quá khích ủng hộ Tổng thống Donald Trump tràn vào tòa nhà Quốc hội Mỹ ở Washington DC., ngày 6/1/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo Washington Post, ngay trước khi người biểu tình tấn công tòa nhà Quốc hội Mỹ vào chiều tối 6/1 (theo giờ địa phương), Tổng thống Trump đã có một bài phát biểu, trong đó ông tiếp tục cáo buộc về tình trạng gian lận bầu cử, đồng thời hối thúc những người ủng hộ “chiến đấu tới chết”.
Nhà lãnh đạo Mỹ thậm chí còn hướng dẫn đám đông biểu tình “tràn xuống Đại lộ Pennsylvania” và tiền về Đồi Capitol để “truyền cho những người Cộng hòa, những người yếu đuối sự dũng cảm cần thiết để đưa quốc gia của chúng ta trở lại”.
Trong thời gian vụ tấn công diễn ra, Tổng thống Trump cũng đăng tải nhiều dòng trạng thái trên trang mạng cá nhân Twitter, lúc đầu kêu gọi Phó Tổng thống Mike Pence đảo người kết quả bầu cử. Tuy nhiên, sau đó, ông Trump đã viết những dòng trạng ủng hộ ôn hòa, song vẫn tái khẳng định tình trạng gian lận phiếu bầu của một cuộc bầu cử bị đánh cắp.
Tới gần 4 giờ chiều, Trump đã đưa ra một thông điệp video ghi từ Vườn Hồng, vẫn không làm mất lòng đám đông bạo loạn: “Chúng ta đã có một cuộc bầu cử bị đánh cắp”, “Nhưng các bạn phải trở về nhà ngay bây giờ”. Ông kết thúc đoạn clip với lời nhắn nhủ: “Chúng tôi yêu các bạn. Các bạn rất đặc biệt”.
Tờ Thời báo New York đưa tin cố vấn Nhà Trắng Pat Cipollone thậm chí còn cảnh báo Tổng thống Trump rằng ông có thể có chứng cớ hợp pháp liên quan tới vụ tấn công tòa nhà Quốc hội.
Phó Tổng thống Mỹ đương nhiệm Mike Pence (trái, phía sau) và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi chủ trì phiên họp lưỡng viện Quốc hội, xác nhận kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2020, tại Washington DC., ngày 6/1/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Tổng thống Trump đang đối mặt với sức ép và sự chỉ trích gay gắt của chính giới Mỹ sau khi để xảy ra vụ bạo loạn nói trên. Nhiều nhà lãnh đạo và nghị sĩ của hai đảng Cộng hòa-Dân chủ kêu gọi tiến hành luận tội và phế truất đương kim Tổng thống Trump.
Viện dẫn Tu chính án số 25 của Hiến pháp Mỹ, một số nghị sĩ Cộng hòa muốn khởi động luôn quá trình này để luận tội và phế truất Tổng thống Trump trước 20/1, tức là ngày cuối cùng trong nhiệm kỳ tổng thống hiện nay của ông.
Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Mỹ Ilhan Omar cho biết bà cũng đang chuẩn bị hồ sơ để đề nghị luận tội Tổng thống sắp mãn nhiệm Donald Trump về vụ bạo loạn nổ ra ở thủ đô Washington D.C.
Ngày 7/1, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã yêu cầu phế truất Tổng thống Donald Trump, cáo buộc ông có liên quan đến cuộc bạo loạn ở Đồi Capitol cũng như những hành động xâm nhập trụ sở Hạ viện một ngày trước đó.
Bà Pelosi đã yêu cầu Phó Tổng thống Mike Pence vận dụng Tu chính án số 25, vốn cho phép ông và Nội các tước bỏ quyền lực của Tổng thống Trump. Bà nêu rõ nếu ông Pence không thực hiện bước đi trên, bà và các thành viên khác trong Quốc hội sẵn sàng thúc đẩy luận tội Tổng thống Trump lần thứ 2.
Bà Pelosi đưa ra tuyên bố trên chỉ vài giờ sau khi lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, cũng đưa ra yêu cầu tương tự. Ông Schumer cho rằng những gì xảy ra tại Đồi Capitol ngày 6/1 là cuộc nổi loạn chống lại nước Mỹ và Tổng thống Trump không nên tiếp tục tại nhiệm.
Trong một tuyên bố, ông Schumer khẳng định những gì xảy ra tại Đồi Capitol ngày 6/1 là một cuộc nổi loạn chống lại nước Mỹ, do tổng thống đương nhiệm kích động. Ông cho rằng vị tổng thống này không nên giữ chức vụ thêm một ngày nào nữa và nếu Phó Tổng thống và Nội các từ chối thực hiện đề nghị của ông, thì Quốc hội cần triệu tập để luận tội Tổng thống.
Một đoạn nội dung Tu chính án số 25.
Mục 4 Tu chính án thứ 25 quy định khi Phó Tổng thống và đa số bộ trưởng trong nội các tuyên bố rằng Tổng thống "không thể đảm trách các quyền lực và nhiệm vụ của mình", thì Phó Tổng thống sẽ trở thành "Quyền Tổng thống" cho đến khi Tổng thống, sau một quy trình phức tạp, được tuyên bố là đảm bảo trở lại cương vị.
Nếu kích hoạt Tu chính án 25 việc đầu tiên Phó Tổng thống Mike Pence và đa số nội các cần làm là gửi cho quyền Chủ tịch Thượng viện Mỹ Chuck Grassley và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi một tuyên bố bằng văn bản rằng Tổng thống Trump không có khả năng đảm đương quyền lực và nhiệm vụ.
Sau nhận được một đề xuất chính thức bằng văn bản như vậy, Quốc hội Mỹ sẽ phải họp trong vòng 48 giờ và bỏ phiếu trong vòng 21 ngày để đưa ra quyết định. Nếu 2/3 thành viên của cả Hạ viện và Thượng viện đồng ý rằng ông Trump không thể tiếp tục làm tổng thống, ông sẽ bị tước quyền lực và Phó Tổng thống Pence sẽ kế nhiệm.