Tổng thống Mỹ Barack Obama (phải) và Chủ tịch Cuba Raul Castro trong cuộc gặp tại Hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ lần thứ 7 ở Panama ngày 11/4. Ảnh: AFP/TTXVN |
Sự kiện chính trị quan trọng này thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận quốc tế bởi đây là cuộc tiếp xúc lần thứ hai trong năm nay và lần đầu tiên tại Mỹ giữa hai nhà lãnh đạo hai nước từng là cựu thù Chiến tranh Lạnh.
Truyền thông quốc tế cho biết hai nhà lãnh đạo đã bắt tay trước khi bước vào cuộc đối thoại song phương. Trước đó một ngày, Chủ tịch Raul và Tổng thống Obama đã có bài phát biểu trước ĐHĐ LHQ, đề cập đến quan hệ song phương và những rào cản hiện tại.
Nhà lãnh đạo Cuba cho rằng một khi Mỹ dỡ bỏ cấm vận thương mại với Cuba và trao trả quyền kiểm soát căn cứ hải quân Guantanamo cho nước này thì hai nước mới có thể bình thường hóa quan hệ. Ông nhấn mạnh Cuba phải được bồi thường vì những thiệt hại do lệnh cấm vận kéo dài nhiều thập niên của Mỹ gây ra.
Trong khi đó, bài phát biểu của Tổng thống Obama nhấn mạnh hiện giữa hai nước vẫn còn tồn tại những bất đồng. Tuy nhiên, ông Obama kêu gọi chấm dứt lệnh cấm vận của Washington nhằm vào La Habana kéo dài suốt nhiều thập kỷ qua, tin tưởng rằng Quốc hội Mỹ "chắc chắn sẽ dỡ bỏ lệnh cấm vận vốn không nên kéo dài thêm nữa".
Mới đây, chính quyền của Tổng thống Obama thông báo đang cân nhắc việc bỏ phiếu trắng đối với nghị quyết hàng năm của LHQ chỉ trích các biện pháp bao vây cấm vận Cuba. Nếu bỏ phiếu trắng, đây sẽ là lần đầu tiên Washington không phản đối một nghị quyết trực tiếp chỉ trích và yêu cầu chấm dứt lệnh cấm vận do chính nước Mỹ áp đặt chống Cuba cách đây 54 năm.
Chủ tịch Cuba và Tổng thống Mỹ đã lần đầu tiên bắt tay nhau vào tháng 4 vừa qua bên lề Hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ ở Panama. Động thái này diễn ra sau khi hai nhà lãnh đạo cùng đưa ra tuyên bố lịch sử tái thiết lập quan hệ ngoại giao hồi tháng 12/2014.
Hai nước đã nhanh chóng triển khai hàng loạt bước đi nhằm đẩy nhanh quá trình này. Mỹ và Cuba đã tiến hành 4 vòng đàm phán lần lượt tại thủ đô của hai nước với những tiến triển trong nhiều vấn đề quan trọng.
Trung tuần tháng 7 vừa qua, Washington và La Habana chính thức mở đại sứ quán tại mỗi nước. Mỹ cũng dần dỡ bỏ các rào cản trong quan hệ thương mại hai nước như nới lỏng các hạn chế về đi lại và thương mại, giúp mở ra những lĩnh vực hợp tác song phương mới.