Chiến lược 'sinh tồn' của Hàn Quốc

Theo tờ Thời báo Hàn Quốc (koreatimes.co.kr) ngày 10/11, trong một sự chuyển dịch chiến lược mang tính sống còn, Tổng thống Lee Jae Myung đã xác định phát triển cân bằng khu vực không chỉ là một mục tiêu chính sách mà là "chiến lược sinh tồn không thể tránh khỏi" của Hàn Quốc. Kể từ khi nhậm chức, thông điệp cốt lõi của Tổng thống Lee luôn nhất quán: giải quyết tình trạng tập trung dân số và vốn ngày càng quá mức tại khu vực đô thị Seoul, vốn đang cản trở sự phát triển bền vững của nước này.

Sự tập trung quá mức trên đã tạo ra những vấn đề bất bình đẳng sâu sắc, điển hình là lĩnh vực nhà ở. Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã chỉ ra một thực tế đáng báo động: Hàn Quốc có khoảng cách lớn nhất về giá nhà ở giữa các thành phố lớn và thành phố nhỏ hơn trong số các quốc gia thành viên. Cụ thể, tính đến năm 2023, giá nhà ở các đô thị lớn đã vượt quá 200% so với giá nhà ở các thành phố nhỏ.

Ông Lee Jae Myung thừa nhận rằng mô hình lấy Seoul làm trung tâm, dù từng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, giờ đây lại trở thành rào cản. Mô hình đô thị tập trung hiện nay bị Tổng thống Hàn Quốc chỉ trích là kém hiệu quả, buộc chính quyền phải tìm kiếm một giải pháp mang tính hệ thống.

Bản thiết kế "5 cực, 3 đặc khu"

Để định hình lại mô hình tăng trưởng của quốc gia, Tổng thống Lee đã công bố chiến lược phát triển khu vực mang tên "5 cực, 3 đặc khu". Đây là một kế hoạch chi tiết nhằm chuyển đổi Hàn Quốc từ một hệ thống đô thị đơn lõi thành 5 vùng siêu đô thị lớn, cùng với ba tỉnh tự trị đặc biệt. Sáng kiến này hướng tới việc phân bổ đồng đều hơn các cơ hội kinh tế và nguồn lực công trên khắp cả nước, tạo nền tảng cho tăng trưởng khu vực cân bằng và bền vững.

Phát biểu trong cuộc họp đầu tiên với các thống đốc và thị trưởng tỉnh vào ngày 1/8, Tổng thống Lee tái khẳng định: “Phát triển cân bằng không phải là ưu tiên cho các tỉnh; đó là chiến lược sinh tồn của quốc gia”. Ông cũng cam kết chính quyền trung ương sẽ tôn trọng và hỗ trợ các chiến lược phát triển của chính quyền địa phương, ưu tiên công bằng khu vực trong các quyết định chính sách và ngân sách trong tương lai.

Cam kết của Tổng thống Lee đối với sự phát triển cân bằng được thể hiện rõ nét qua tầm nhìn về thành phố Sejong, nơi đã phát triển ổn định kể từ khi thành lập vào năm 2012 nhờ việc di dời một phần các bộ của chính quyền trung ương. Tuy nhiên, Sejong vẫn bị coi là một thủ đô hành chính chưa hoàn thiện.

Trong chiến dịch tranh cử, Tổng thống Lee đã cam kết thành lập một nhánh của quốc hội và một văn phòng tổng thống thứ hai tại Sejong. Đây là một phần trong kế hoạch biến thành phố này thành một thủ đô hành chính có đầy đủ chức năng. Ông tuyên bố Sejong là “trái tim của chính quyền Hàn Quốc và là trung tâm phát triển cân bằng của quốc gia”. Các quan chức từ văn phòng tổng thống cho biết ông Lee cam kết sâu sắc với việc phân cấp và hy vọng có thể làm việc tại văn phòng tổng thống thứ hai ở Sejong trước khi kết thúc nhiệm kỳ. Cam kết này đã được nhắc lại tại cuộc họp Nội các vào ngày 16/9.

Dựa trên tầm nhìn của Tổng thống Lee, ông Kim Kyoung-soo, người đứng đầu Ủy ban Quốc gia về Tăng trưởng Khu vực, đã công bố bản thiết kế chiến lược vào cuối tháng 9 vừa qua. Ông Kim Kyoung-soo nhận định sứ mệnh của chính quyền Lee là đảm bảo tăng trưởng khu vực đồng nghĩa với tăng trưởng quốc gia.

Ủy ban trên cho biết bản kế hoạch này đã tích hợp và điều phối các chính sách tăng trưởng trước đây còn rời rạc thành một khuôn khổ thống nhất dựa trên hệ thống khu vực “5 cực, 3 đặc khu”. Sự hợp tác giữa các bộ, ngành, chính quyền địa phương và khu vực tư nhân được kỳ vọng sẽ cùng nhau xây dựng một tương lai mới cho Hàn Quốc.

Thông điệp về tăng trưởng cân bằng của Tổng thống Lee thậm chí còn lan rộng ra lĩnh vực ngoại giao. Trong cuộc họp ngày 30/9 với Thủ tướng Nhật Bản lúc bấy giờ là Shigeru Ishiba, hai nhà lãnh đạo đã đồng ý gặp nhau tại các thành phố khu vực của nhau, bắt đầu từ Busan. Hai bên đã trao đổi về những thách thức chung như suy giảm khu vực và tình trạng tập trung đô thị quá mức.

“Hàn Quốc và Nhật Bản đang đối mặt với những vấn đề tương tự, và một trong số đó là tình trạng tập trung đô thị quá mức”, ông Lee nhận định, bày tỏ sự đồng cảm với mối quan tâm của Thủ tướng Ishiba về tăng trưởng cân bằng khu vực.

Ưu tiên cấp bách nhất

Trong các cuộc họp toàn quốc được tổ chức tại Gwangju, Daejeon, Busan, và gần đây nhất là Daegu, Tổng thống Lee nhất quán khẳng định tái thiết khu vực là điều thiết yếu cho sự thịnh vượng bền vững.

Tại cuộc họp ở Busan vào ngày 25/7, ông Lee nhấn mạnh: “Giờ đây, nó đã trở thành chiến lược sinh tồn quốc gia không thể tránh khỏi để đảm bảo tăng trưởng bền vững cho Hàn Quốc”. Gần đây hơn, tại Daegu vào ngày 24/10, ông gọi phát triển cân bằng là “ưu tiên cấp bách nhất của chính phủ”, mô tả đây là “có lẽ là con đường thoát hiểm cuối cùng của quốc gia để tồn tại”.

Tổng thống Lee giải thích giải pháp là chính phủ sẽ cung cấp các ưu đãi cho các khu vực và đảm bảo rằng mọi quyết định chính sách trong tương lai - dù liên quan đến việc bố trí doanh nghiệp, cơ sở hạ tầng hay luật pháp - đều tính đến tác động của chúng đối với sự phát triển khu vực và cân bằng quốc gia. Ông nhấn mạnh: "Xây dựng một quốc gia nơi mọi khu vực đều có cơ hội tăng trưởng bình đẳng là con đường chắc chắn nhất dẫn đến tương lai bền vững cho Hàn Quốc".