Ít nhất 15.000 người Palestine đã thiệt mạng, nhà cửa và cơ sở hạ tầng bị huỷ diệt kể từ khi cuộc chiến bắt đầu tại Gaza ngày 7/10. Ảnh: Reuters
Theo tờ Al Jazeera, các nhà hòa giải quốc tế vẫn đang nỗ lực hoạt động để đảm bảo việc gia hạn lệnh ngừng bắn lần thứ hai trong cuộc xung đột Israel-Hamas khi thời gian tạm dừng giao tranh sẽ hết hạn trong vài giờ nữa.
Các cuộc đàm phán gay gắt đã tiếp diễn suốt ngày 29/11, ngày cuối cùng của thời gian gia hạn hai ngày đình chiến ở Gaza, dự kiến kết thúc vào 12h trưa nay theo giờ Việt Nam.
Các cuộc đàm phán, có sự tham gia của đại diện Israel, Hamas cũng như nhà hòa giải chủ chốt Qatar, cùng với các đại diện Mỹ và Ai Cập, tập trung vào thời hạn gia hạn và thoả thuận trao đổi con tin lấy tù nhân.
Cuối ngày 29/11 theo giờ địa phương, quân đội Israel xác nhận rằng hai tù nhân Israel đã được trả tự do ở Gaza, trước khi 10 người khác dự kiến được thả. Đổi lại 30 phụ nữ và trẻ em Palestine sẽ được thả khỏi nhà tù của Israel.
Nhà báo Hashem Ahelbarra của Al Jazeera cho biết: “Sự đồng thuận hiện nay là thỏa thuận ngừng bắn sẽ được gia hạn” thêm vài ngày nữa. Tuy nhiên, ông Ahelbarra nói: “Phần phức tạp và khó khăn nhất của các cuộc đàm phán” nhằm đưa cuộc chiến ở Gaza chấm dứt vĩnh viễn vẫn còn ở phía trước.
Theo nhà báo này, những cuộc đàm phán nâng cao hơn dự kiến sẽ xoay quanh việc thả các binh sĩ Israel bị giam giữ ở Gaza, đồng thời ông giải thích rằng nhóm Hamas và Thánh chiến Hồi giáo Palestine có thể tìm cách đảm bảo việc thả tất cả những người Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.
Tuy nhiên, ông Ahelbarra cho biết: “Người Israel đã nói rõ rằng họ hoàn toàn không có cách nào làm được điều đó”.
Thủ tướng Benjamin Netanyahu cùng ngày 29/11 tiếp tục nhấn mạnh rằng lực lượng của ông sẽ tiếp tục chiến dịch loại bỏ Hamas. “Sau khi giai đoạn trả lại những người bị bắt cóc của chúng tôi kết thúc, liệu Israel có quay lại chiến đấu không? Câu trả lời của tôi là ‘Có’ rõ ràng”, ông Netanyahu nói. “Không đời nào chúng tôi không quay lại chiến đấu cho đến cùng.”
Cuộc đình chiến kéo dài bốn ngày đầu tiên bắt đầu vào 24/11. Bất chấp một số xung đột nhỏ, thoả thuậnn này sau đó được gia hạn thêm hai ngày nữa.
Người dân xếp hàng tại trạm xăng ở Khan Younis, Dải Gaza, trong thời gian hai bên đình chiến, vào ngày 28/11/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Vào thời điểm đó, Hamas đã thả 81 người bị bắt, chủ yếu là công dân Israel, trong cuộc tấn công vào miền Nam Israel hôm 7/10.
Đổi lại, Israel thả 180 tù nhân Palestine, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em, nhiều người trong số họ bị giam giữ hành chính trong nhiều năm mà không bị buộc tội. Tuy nhiên, các nguồn tin từ Bờ Tây cho biết, trong cùng thời gian này, Israel đã bắt giữ số người Palestine gần bằng số tù nhân mà nước này đã thả.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã kêu gọi các bên tìm kiếm một “lệnh ngừng bắn nhân đạo thực sự” nhằm giải quyết thảm họa nhân đạo “kinh hoàng” ở Gaza, khiến hàng trăm nghìn người Palestine phải di dời, hầu như mất khả năng tiếp cận các nhu cầu thiết yếu như thực phẩm, nhiên liệu, nước và điện.
“Chỉ trong vài tuần, số lượng trẻ em đã bị giết bởi các hoạt động quân sự của Israel ở Gaza lớn hơn nhiều so với tổng số trẻ em bị giết trong bất kỳ năm nào bởi bất kỳ bên nào trong cuộc xung đột kể từ khi tôi làm tổng thư ký”, ông Guterres nhấn mạnh tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc hôm 29/11.
Trong khi đó, phát biểu trước Hội đồng Bảo an về lệnh ngừng bắn gia hạn, Thủ tướng Qatar, Mohammed bin Abdulrahman Al Thani cho biết thỏa thuận này đã cho phép thêm viện trợ nhân đạo “rất cần thiết” vào Dải Gaza.
Ông nói rằng Qatar rất mong muốn thấy Hội đồng Bảo an thực hiện các bước hướng tới việc áp dụng “lệnh ngừng bắn bền vững” và thực hiện các biện pháp để đảm bảo luồng “viện trợ nhân đạo đầy đủ và đảm bảo việc cung cấp viện trợ đó mà không gặp bất kỳ trở ngại nào”.
Theo phóng viên Ahelbarra của Al Jazeera, phía Hamas cũng đang tìm kiếm sự đảm bảo từ các bên chủ chốt của thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza - Qatar và Ai Cập - rằng nếu họ tiếp tục thả tự do cho con tin, Israel sẽ ngừng bắn phá Gaza.
Phóng viên Ahelbarra nói thêm rằng, mặc dù lập trường kiên quyết của Israel ủng hộ việc tiếp tục cuộc chiến ở Gaza là một đòn bẩy trong các cuộc đàm phán, những tuyên bố mạnh mẽ từ tất cả các nhà lãnh đạo trong khu vực về sự cần thiết của một giải pháp toàn diện đã khiến Israel chịu áp lực.
Ngoại trưởng Saudi Arabia, Hoàng tử Faisal bin Farhan Al Saud kêu gọi Hội đồng Bảo an “làm tròn trách nhiệm của mình” và thực thi lệnh ngừng bắn lâu dài ở Gaza. Ông phát biểu tại trụ sở Liên hợp quốc: “Mối nguy hiểm là nếu lệnh ngừng bắn này hết hạn, chúng ta sẽ quay trở lại việc giết chóc ở quy mô mà chúng ta đã thấy, điều này là không thể chịu đựng được. Chúng tôi ở đây để đưa ra tuyên bố rõ ràng rằng đình chiến là chưa đủ. Điều cần thiết là một lệnh ngừng bắn”.