Hãng tin AFP (Pháp) ngày 19/3 dẫn một báo cáo vừa được công bố cho biết, tình trạng ngược đãi tù nhân đang lan tràn tại các nhà tù ở Ápganixtan và rất nhiều người bị binh sĩ Mỹ bắt giữ đã bị tra tấn trước khi được chuyển cho cơ quan chức năng của Ápganixtan.
Báo cáo của Ủy ban nhân quyền độc lập của Ápganixtan (AIHRC), có tên là “Tra tấn, chuyển giao và tước bỏ các quy trình đáng được hưởng” (của tù nhân), đã bày tỏ “sự lo ngại đặc biệt” về các chính sách của Mỹ trong canh giữ và chuyển giao người bị tạm giam để tránh bị buộc tội ngược đãi.
|
Một buổi thẩm vấn tù nhân tại một nhà tù ở tỉnh Ghazni, Ápganixtan. Ảnh: internet |
Dựa trên việc giám sát và thẩm vấn hơn 100 người bị giam giữ từ tháng 2/2011 đến tháng 1/2012, AIHRC đã phát hiện tình trạng ngược đãi tù nhân tại 9 nhà tù thuộc Ban Giám đốc An ninh Quốc gia (NDS), trong đó có 4 nhà tù từng có tên trong danh sách “đen” của Liên hợp quốc về cơ sở giam giữ có hành vi ngược đãi, và một số trung tâm cảnh sát. Theo báo cáo của AIHRC, các cơ sở giam giữ này đã áp dụng nhiều biện pháp tra tấn để buộc người bị giam giữ phải thú tội hoặc cung cấp thông tin. Một số biện pháp mà từ trước đến nay NDS vẫn bác bỏ như sốc điện và đe dọa hoặc thực hiện hành vi lạm dụng tình dục đã có tên trong danh sách những hành vi ngược đãi mà AIHRC phát hiện được, bên cạnh những hành vi như đánh đập, treo lên trần nhà và một số hành vi ngược đãi khác.
AIHRC khẳng định Ủy ban đã có “bằng chứng xác thực” về việc một số người bị bắt giữ đã bị binh sĩ thuộc lực lượng của NATO ở Ápganixtan tra tấn trước khi bị chuyển giao cho nhà chức trách Ápganixtan. Báo cáo của AIHRC nêu rõ đã phát hiện 10 vụ những người bị binh sĩ Mỹ bắt giữ từ tháng 5/2011 đến tháng 1/2012 bị tra tấn trước khi bị chuyển sang các nhà tù của NDS.
AIHRC đề nghị “chính phủ Ápganixtan, với sự trợ giúp của các đối tác quốc tế, cần thực hiện ngay những giải pháp hiệu quả để giải quyết tình trạng ngược đãi tù nhân tràn lan”.
Ngay sau khi báo cáo của AIHRC được công bố, người phát ngôn NDS, Lutfullah Mashal đã chỉ trích báo cáo này là “vô căn cứ” và có dụng ý phá hoại kế hoạch Ápganixtan tiếp quản nhà tù Bagram, hiện do Mỹ điều hành, trong vòng 6 tháng tới như là một phần trong chương trình rút hết quân Mỹ khỏi Ápganixtan.
Người phát ngôn Bộ Nội vụ Ápganixtan, Sediq Seddiqi cũng bác bỏ cáo buộc ngược đãi tù nhân của AIHRC và cam kết sẽ điều tra các vụ tra tấn người giam giữ của cảnh sát đã được AIHRC đưa ra trong báo cáo.
Người phát ngôn của Đại sứ quán Mỹ ở Ápganixtan thì nói với AFP rằng “chúng tôi đang nghiêm túc xem xét” báo cáo của AIHRC.
Tháng 10/2011, Liên hợp quốc cũng đã đưa ra một báo cáo cáo buộc lực lượng an ninh tại các trung tâm giam giữ ở Ápganixtan tra tấn những người bị giam giữ (trong đó có cả trẻ em) một cách có hệ thống. Sau đó, lực lượng của NATO, do Mỹ đứng đầu, ở Ápganixtan đã ngừng chuyển nghi phạm tới những cơ sở giam giữ bị cho là “có vấn đề” và đề xuất một chương trình giám sát. Tuy nhiên, chương trình này đã không mang lại hiệu quả.
A.M