Những “chiến binh” bảo thủ của đảng Cộng hòa quyết giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2012. Tuy nhiên, mục tiêu này đang vấp phải một rào cản là tìm cho được một ứng cử viên xuất chúng, có khả năng tập hợp sự ủng hộ của mọi đối tượng cử tri. Lá phiếu tản mát của cử tri dành cho 4 ứng cử viên hàng đầu của Cộng hòa gồm Mitt Romney, Rick Santorum, Newt Gingrich và Ron Paul trong các cuộc bầu cử sơ bộ vừa qua cho thấy một Cộng hòa bị chia rẽ hơn bao giờ hết và phải đối mặt với bài toán mang tên “quá nhiều sự lựa chọn”.
Thiếu tập trung
Guồng máy đã bắt đầu khởi động với các cuộc bầu cử sơ bộ tại gần 20 bang. Nhưng kết quả dường như không được như ý muốn khi lá phiếu cử tri khá tản mát, báo hiệu cuộc đua phía trước không dễ dàng giữa các chính khách Con Voi (biểu tượng của đảng Cộng hòa).
|
(Từ trái qua phải) Các ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa: Mitt Romney, Rick Santorum, Newt Gingrich và Ron Paul.
Ảnh: Internet |
Theo tính toán của kênh truyền hình CNN, tính đến đầu tuần này, ông Romney có 447 ghế đại cử tri, tiếp sau là ông Santorum với 195 ghế, ông Gingrich được 118 ghế và cuối cùng là ông Ron Paul được 67 ghế. Hiến pháp Mỹ quy định, các ứng viên phải giành được 1.144 ghế đại cử tri để trở thành ứng cử viên tổng thống đại diện cho đảng Cộng hòa.
Trong khi đó, “đổ thêm dầu vào lửa” là kết quả các cuộc thăm dò dư luận mới đây của các tổ chức khác cho thấy đã và đang có sự đảo ngôi liên tục giữa các ứng cử viên tổng thống tiềm tàng của đảng Cộng hòa trong khi uy tín của ứng cử viên gần như chắc chắn của đảng Dân chủ, đương kim Tổng thống Obama tiếp tục đà đi lên, tuy vẫn còn nhiều thách thức.
Tổ chức Real Clear Politics cho biết trong số 1.000 cử tri đăng ký theo đảng Cộng hòa được hỏi ý kiến có 30,2% cam kết bầu chọn cựu Thượng nghị sỹ Santorum làm đại diện cho đảng này trong cuộc bầu cử tổng thống tháng 11 tới, cựu Thống đốc Romney nhận được 28,6% ý kiến ủng hộ. Như vậy, kể từ mùa hè năm 2011 tới nay, giữa các ứng cử viên Cộng hòa đã có chín lần đảo ngôi thứ.
Ông Romney dẫn điểm trong các cuộc thăm dò đầu tiên, sau đó Thống đốc bang Texas Rick Perry vượt lên dẫn điểm. Từ đó đến nay, vị trí số 1 về sự ủng hộ của cử tri lần lượt được chuyển từ ông Perry trở lại ông Romney, từ ông Romney sang doanh nhân da màu Hernan Cain, rồi lại về tay ông Romney. Tiếp đó, cựu Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich đã vượt qua ông Romney, nhảy lên vị trí số 1, rồi vị trí này lại một lần nữa trở về tay ông Romney.
Cuộc đua nội bộ
Theo giới phân tích, cục diện “lưỡng cực” này đã bộc lộ mặt trái của đảng Cộng hòa – đó là chưa có ứng cử viên nào đủ tầm để thuyết phục các cử tri tin rằng họ là sự lựa chọn đúng đắn, rằng họ có thể là người cán đích trong cuộc quyết đấu trước đối thủ Dân chủ - Tổng thống đương nhiệm Obama. Nhiệm vụ khó khăn của các ứng viên là phải thuyết phục được các cử tri còn nhiều hoài nghi rằng họ có thể đưa ra đáp án đúng đắn cho các chính sách phát triển văn hóa, kinh tế, an ninh.
Vậy, đâu là tiêu chí để lựa chọn một ứng viên của đảng Cộng hòa? Theo nhiều ý kiến, đó phải là một người bảo thủ năng động và có tầm ảnh hưởng rộng lớn.
Bill Hemrick, một doanh nhân hoạt động trong lĩnh vực truyền thông đến từ Nashville, bang Tennessee, cho rằng phe Cộng hòa chưa có một chính khách nào hội đủ các tố chất trên để có thể “hạ gục” Tổng thống Obama.
Thêm vào đó, bản thân giới học giả ủng hộ phe bảo thủ và các nhà hoạt động cánh hữu cũng bị chia rẽ trong lựa chọn ứng viên tổng thống của Cộng hòa. Nhiều người trong số họ bỏ phiếu cho các chính khách Cộng hòa đã tuyên bố sẽ không tham gia cuộc đua năm 2012, trong đó có cựu Thống đốc bang Florida Jeb Bush và Thống đốc đương nhiệm Chris Christie của bang New Jersey. Một số khác ủng hộ ngôi sao tỷ phú như Donald Trump và Hạ nghị sỹ Ron Paul, từng hai lần ra ứng cử trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1988 và 2008. Chính khách này vẫn để ngỏ cánh cửa phục thù và được những người theo chủ nghĩa tự do tôn là anh hùng. Đây cũng là hai nhân vật được bàn luận sôi nổi nhất trong các câu chuyện bàn tròn của giới nghị sỹ Cộng hòa khi tìm ứng viên có thể hạ bệ ông Obama.
Về nhân vật được coi là sáng giá nhất - Mitt Romney, cựu Thống đốc bang Massachusetts - không phải không có những ý kiến bàn lùi. “Gót chân asin” của chính khách này, đã phải rút lui trong cuộc đua năm 2008, chính là luật cải cách y tế của bang Massachusetts đã trở thành khuôn mẫu cho một đạo luật tương tự của chính quyền Obama sau đó, văn kiện mà chính giới Cộng hòa chỉ trích mạnh mẽ và thề sẽ hủy bỏ trong Quốc hội khóa mới.
Trước một thế trận dàn trải thế này, trong chính giới Cộng hòa đã xuất hiện không ít “lời ong tiếng ve” bàn khả năng đảng này nên tìm một ứng cử viên mới cho cuộc đua của mình. Theo quy định, nếu không ai đạt được con số 1.144 suất ghế đại biểu trong cuộc bầu cử tại các bang, thì sẽ phải tiến hành cuộc họp thỏa thuận kín để lựa chọn một ứng cử viên mới. Về lý thuyết, một ứng cử viên mới có thể bước vào cuộc đấu tiếp theo và kiếm đủ số ghế đại biểu đại diện cho mình tại đại hội đảng.
Những nhân vật hiện đang được bàn tán tới là cựu Thống đốc bang Florida, Jeb Bush; Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ viện, Paul Ryan; Thượng nghị sĩ bang Florida, Marco Rubio; Thống đốc bang Indiana, Mitch Daniels và cả cựu Thống đốc bang Alaska, ứng cử viên Phó Tổng thống Sarah Palin.
Rõ ràng, tình thế có quá nhiều lựa chọn nhưng không có lựa chọn nào ưu việt chính là thế khó xử của đảng Cộng hòa và đặt ra một bài toán nan giải cho các cử tri của họ.
Phương Hồ