Người dân xếp hàng đợi tiêm vaccine COVID-19 tại Sydney ngày 19/8. Ảnh: Getty Images
Kênh CNN (Mỹ) cho biết kể từ đó, tranh luận đã nổ ra về kế hoạch mở cửa lại lưu thông liên bang trước Giáng Sinh. Nhưng vấn đề là không phải mọi người Australia đều sẵn sàng rời “cái hang” của họ.
Tại các thành phố lớn nhất phía Đông Australia là Sydney và Melbourne, tình trạng các ca mắc mới COVID-19 gia tăng dẫn đến việc giãn cách xã hội kéo dài nhiều tháng trời kèm theo các quy định nghiêm ngặt về di chuyển giữa các tiểu bang. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, gia đình bị phân tán và sức khỏe tinh thần của mọi người bị ảnh hưởng.
Trong khi đó, những khu vực đã kiểm soát được COVID-19 tại Australia, như bang Western Australia và Queensland, lại miễn cưỡng mở cửa lưu thông vì rủi ro virus SARS-CoV-2 có thể xâm nhập.
Sau 18 tháng thành công trong việc ngăn chặn COVID-19, các chính trị gia Australia hiện buộc phải chuyển từ chiến lược "không ca mắc COVID-19" sang sống chung với COVID-19. Câu hỏi đặt là là làm thế nào các chính khách có thể thuyết phục người dân Australia ủng hộ kế hoạch quốc gia khi một số lãnh đạo tiểu bang phản đối lời kêu gọi của Thủ tướng.
Thủ hiến bang Western Australia-ông Mark McGowan nhận định trên mạng xã hội Facebook: “Chúng tôi hiện không có hạn chế trong tiểu bang, chất lượng cuộc sống tuyệt vời và nền kinh tế khỏe mạnh đang hỗ trợ các nỗ lực cứu trợ các vùng khác của đất nước. Chúng tôi muốn quyết định được cân nhắc trên tình hình của mọi tiểu bang và vùng lãnh thổ, không chỉ Sydney”.
Con đường vắng vẻ tại Melbourne ngày 1/9. Ảnh: Getty Images
Chính phủ Australia đã đóng cửa biên giới của nước này từ tháng 3/2020, ngay sau khi các đợt bùng phát đầu tiên trên toàn cầu được ghi nhận. Kể từ đó, Australia đã dùng các biện pháp nghiêm khắc để chặn dịch COVID-19 lây lan trong nước. Nhưng tháng 6/2021 lại là một câu chuyện khác.
Australia ghi nhận dịch bùng phát do biến thể Delta tại bang New South Wales nơi có thành phố Sydney là thủ phủ. Giới chức địa phương đã áp đặt các hạn chế nhưng số ca mắc mới tiếp tục lây lan mạnh. Họ không còn lựa chọn nào và ban hành lệnh giãn cách xã hội. Nhưng dịch đã lan sang Melbourne, thủ phủ bang Victoria và tiếp đó là thủ đô Canberra.
Tính đến 3/9, hơn nửa dân số 25 triệu người Australia đang sống trong quy định giãn cách xã hội. Đối mặt với áp lực về kinh tế cùng các ca mắc mới tăng, Thủ tướng Morrison tuyên bố chấm dứt chính sách "không ca mắc COVID-19" từ 22/8.
Ông muốn Australia đi theo con đường của Mỹ, Anh và Liên minh châu Âu (EU) bắt đầu cuộc sống chung với COVID-19, sử dụng vaccine để giảm số trường hợp nhập viện. Theo kế hoạch của chính phủ Australia, nước này sẽ nới lỏng hạn chế khi 70% dân số đã tiêm đủ 2 liều vaccine COVID-19.
Tuy nhiên, Australia đang gặp khó khăn trong hoàn thành mục tiêu này do thiếu nguồn cung vaccine. Tính đến 3/9, chỉ có 37% dân số trên 16 tuổi tại nước này được tiêm đủ 2 liều vaccine. Trong khi tại Mỹ con số này là 60% và ở Anh là trên 78%.
Người dân địa phương đi bộ trên cầu ở Brisbane ngày 4/8. Ảnh: Getty Images
Kế hoạch của Australia dựa trên hình mẫu do Viện Doherty đưa ra, đây là đơn vị chuyên nghiên cứu về bệnh truyền nhiễm. Viện Doherty ước tính rằng Australia có thể mở cửa trở lại nếu có dưới 100 trường hợp tử vong vì COVID-19 trong 6 tháng, kèm theo đó là phân phối vaccine công bằng và áp dụng hạn chế vừa phải.
Trong một bài viết đăng trên truyền thông địa phương, Thủ tướng Morrison nêu rõ: “Số trường hợp mắc mới có thể sẽ tăng lên trong gia đoạn đầu khi chúng ta bắt đầu mở cửa. Đó là điều không thể tránh khỏi”.
Hiệp hội Y tế Australia trong khi đó gửi thư cảnh báo đến Thủ tướng Morrison rằng hệ thống y tế của nước này không sẵn sàng cho một làn sóng dịch COVID-19 bùng phát mạnh.
Ngày 3/9, Thủ tướng Morrison cho biết chính phủ nước này đang nghiên cứu năng lực hệ thống bệnh viện Australia trong xử lý dịch COVID-19 trước khi mở cửa trở lại. Và quá trình chuẩn bị đã được tiến hành.
Lãnh đạo của New South Wales và Victoria đã chấp nhận kế hoạch của Thủ tướng Morrison để từ bỏ chiến lược “không có ca mắc COVID-19”. Cả hai tiểu bang hứa hẹn mang lại nhiều tự do hơn cho người dân khi đạt được một số mục tiêu vaccine nhất định. Vào 2/9, New South Wales trở thành tiểu bang đầu tiên của Australia đạt tỷ lệ 70% và người dân được tiêm mũi vaccine đầu tiên và họ hiện được phép tập thể dục ở một số khu vực nhất định.
Nhà dịch tễ học Tony Blakely tại Melbourne đánh giá chiến lược “không có ca mắc COVID-19” của Australia chỉ là một biện pháp trì hoãn cho đến khi đủ dân số được tiêm vaccine hoặc tìm ra các phương pháp điều trị mới để khiến việc sống chung với COVID-19 an toàn.
Ông Tony Blakely nói rằng việc mở cửa trở lại cần được quản lý cẩn thận và nước này nên đảm bảo 70% dân số, đặc biệt là nhóm dễ bị tổn thương, được tiêm chủng .