Theo tờ Newsweek, hình ảnh vệ tinh cho thấy hoạt động xây dựng đã được đẩy nhanh trong những tháng gần đây tại khu vực được cho là căn cứ hải quân mới của Nga ở khu vực ly khai Abkhazia thuộc Gruzia (Georgia), trong bối cảnh Moskva phải đối mặt với các cuộc tấn công dai dẳng và khá hiệu quả của Ukraine ở phía Tây Biển Đen.
Nhóm báo chí điều tra Bellingcat ngày 30/7 đưa tin trên trang bellingcat.com rằng, “nhiều tòa nhà và cấu trúc” hiện đã xuất hiện ở Abkhazia, với các hoạt động xây dựng bắt đầu gia tăng kể từ đầu năm 2024.
Tuy nhiên, tạp chí Newsweek không thể xác minh độc lập hình ảnh này và đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga để xin bình luận qua email nhưng chưa được hồi đáp. Giới chức Moskva cũng chưa đưa ra bình luận chính thức về thông tin trên.
Vùng Abkhazia được quốc tế công nhận là một phần của Gruzia, nhưng trên thực tế nó được kiểm soát bởi chính quyền ly khai – giống như vùng Nam Ossetia ở phía Đông.
Trong khi đó, Nga đã công nhận Abkhazia là một quốc gia độc lập, bất chấp Tbilisi cáo buộc vùng lãnh thổ của họ bị Nga kiểm soát. Gruzia đang hy vọng được gia nhập Liên minh châu Âu (EU), nhưng kế hoạch gia nhập của họ đã bị hoãn lại vào đầu tháng này.
Lãnh đạo Abkhazia, Aslan Bzhania từng phát biểu với hãng tin Izvestia của Nga vào năm 2023 rằng Moskva sẽ thành lập một căn cứ hải quân mới ở Abhkazia, được thiết kế để tăng cường “khả năng phòng thủ” của Nga và khu vực ly khai.
Hãng tin BBC đưa tin vào thời điểm đó, hình ảnh vệ tinh từ tháng 12/2023 cho thấy hoạt động xây dựng và nạo vét tại cảng Ochamchire, phía Đông Nam thủ phủ Sokhumi của Abkhazia. Cảng hiện có thể tiếp nhận các tàu chở hàng lớn hơn, BBC dẫn lời các quan chức Abkhazia cho biết.
Kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine, Kiev đã liên tục nhắm vào các tài sản của Nga nằm rải rác xung quanh bán đảo Crimea, nơi Điện Kremlin đã kiểm soát trong một thập kỷ qua.
Ukraine tuyên bố sẽ đòi lại Crimea và đã sử dụng tên lửa tầm xa cũng như các thiết bị không người lái trên không và dưới nước để tấn công các căn cứ không quân, trung tâm hậu cần và cơ sở hải quân của Hạm đội Biển Đen ở thành phố cảng Sevastopol, Crimea.
Theo tình báo Anh, Kiev không có lực lượng hải quân lớn hay tàu chiến lớn, nhưng các cuộc tấn công của họ đã buộc Moskva phải hạn chế hoạt động ở phía Tây Biển Đen, nơi Ukraine có thể dễ dàng đe dọa hạm đội của Nga hơn.
Nga đã di dời nhiều tài sản quan trọng của mình từ cảng Sevastopol xa hơn về phía Đông đến căn cứ Novorossiysk ở vùng Krasnodar. Và hiện tại, Ukraine cũng đã nhắm tới Novorossiysk.
Việc xây dựng căn cứ mới ở Ochamchire, phía Đông Nam Sevastopol và Novorossiysk, sẽ khiến Hạm đội Biển Đen của Nga xa tầm với của Ukraine hơn nữa.
Trang Bellingcat đưa tin, hình ảnh vệ tinh cho thấy "một số nền móng mới", đất đai được giải phóng mặt bằng và vành đai mới "sẽ mở rộng đáng kể diện tích của căn cứ". Theo cơ quan này, có một con đường vành đai mới nối căn cứ quân sự với thị trấn Ochamchire. Gần bến cảng, “một nền móng khác đã được xây dựng kể từ tháng 6/2024”.
Hồi đầu tháng này, trang tin quân sự Naval News cũng đưa tin rằng một tàu kéo của Nga đã từ Novorossiysk cập cảng Ochamchire. Căn cứ này hiện là nơi đặt một số tàu tuần tra nhỏ của Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB). Đây là chuyến thăm quan trọng đầu tiên của tàu quân sự Nga kể từ khi có tuyên bố từ Abkhazia rằng Hải quân Nga sẽ thiết lập một căn cứ lâu dài tại cảng Ochamchire.
Theo Bellingcat, một cánh đồng đã được dọn sạch ở phía Tây căn cứ quân sự, với một chiến hào được tạo ra ở trung tâm, mặc dù vẫn chưa rõ nó sẽ phục vụ chức năng gì.
Vào tháng 10/2023, Tổng thống Gruzia, Salome Zourabichvili từng gọi việc thiết lập một căn cứ quân sự hải quân thường trực ở Ochamchire của Nga là động thái bất hợp pháp, tạo thành mối đe dọa trực tiếp đối với Gruzia, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế phản ứng kiên quyết và lên án nó.
Cùng tháng 10/2023, EU cho biết, việc Nga tiến hành các kế hoạch như được báo cáo về căn cứ ở Abkhazia sẽ "làm gia tăng thêm căng thẳng và đe dọa sự ổn định trong khu vực".