Theo tờ Politico ngày 14/7, vụ ám sát hụt ông Trump đã mở ra những tác động lớn đến chính trị và an ninh quốc gia của Mỹ, đồng thời khiến các chính trị gia ở cả hai đảng rối loạn.
Sau việc, có rất nhiều thông tin sai lệch đang được lan truyền trên mạng xã hội khi các quan chức thực thi pháp luật và chiến dịch tranh cử của ông Trump đang tìm hiểu xem chuyện gì đã xảy ra và tại sao.
Vẫn còn một số câu hỏi lớn mà các bên liên quan phải giải đáp.
Tại sao kẻ xả súng lại nhằm vào ông Trump?
Một tay súng bắn tỉa đã tiêu diệt nghi phạm là Thomas Matthew Crooks 20 tuổi ngay sau khi hắn nổ súng. Crooks sống ở Bethel Park (bang Pennsylvania), một vùng ngoại ô thuộc tầng lớp thượng trung lưu, cách nơi tổ chức cuộc vận động tranh cử của ông Trump khoảng một giờ lái xe. Tờ New York Times đưa tin, hắn làm trợ lý dinh dưỡng tại Trung tâm Điều dưỡng và Phục hồi Kỹ năng Bethel Park và không có tiền sử tội phạm.
Cục Điều trang Liên bang Mỹ (FBI) vẫn đang điều tra hồ sơ của Crooks và động cơ thúc đẩy hắn thực hiện vụ tấn công. Họ sẽ phải thẩm vấn bạn bè, gia đình và xem xét lịch sử sử dụng mạng internet của Crooks cũng như các bài viết.
Theo một quan chức thực thi pháp luật, các nhà điều tra đang xem xét các bài đăng của Crooks trên Discord - một ứng dụng phổ biến để chia sẻ tin nhắn và tương tác.
Theo đăng ký, Crooks là người ủng hộ đảng Cộng hòa, nhưng hắn đã từng quyên góp 15 USD cho một tổ chức của đảng Dân chủ.
Ngày 14/7, Tổng thống Joe Biden đã kêu gọi người Mỹ không nên suy đoán về động cơ của vụ tấn công. Ông nói: “Hãy để FBI thực hiện công việc của mình”. Ông Biden cũng kêu gọi đánh giá độc lập về vụ ám sát hụt.
Video khoảnh khắc ông Trump bị bắn (nguồn: Reuters):
Tại sao lại xảy ra vụ ám sát khi ông Trump được Mật vụ bảo vệ?
Ông Trump được Mật vụ bảo vệ 24/24 giờ vì ông là cựu tổng thống Mỹ. Mặc dù các cuộc vận động tranh cử của ông thường thu hút hàng chục nghìn người tham dự, nhưng từng người tham dự đều bị kiểm tra an ninh chặt chẽ. Họ phải mở túi và đi qua máy dò kim loại để vào sự kiện.
Tay súng đã bắn vào ông Trump từ khoảng cách khoảng 137m, trên đỉnh mái nhà gần sự kiện được tổ chức ngoài trời và hắn ở bên ngoài địa điểm này. Không rõ tại sao Sở Mật vụ không bảo vệ khu vực đó và tại sao các đặc vụ lại mất nhiều thời gian để phản ứng. Một viên đạn đã sượt qua tai ông Trump, gần đến mức suýt nữa xuyên qua đầu.
Ông Trump cúi xuống đất sau khi sự việc xảy ra và các vệ sĩ lao lên trên để che chắn cho ông. Khi họ đứng dậy, ông Trump giơ nắm tay lên trời và kêu gọi những người ủng hộ chiến đấu, sau đó ông và các vệ sĩ rời khỏi bục phát biểu.
Chủ tịch Ban An ninh Nội địa Thượng viện Mỹ, ông Gary Peters sẽ trao đổi với Bộ trưởng An ninh Nội địa Alejandro Mayorkaz, đồng thời cho biết thêm rằng ban này sẽ tiến hành một cuộc điều tra mà trong đó có các phiên điều trần.
Kẻ xả súng còn có kế hoạch khác không?
Cảnh sát đã thu được một khẩu súng trường AR trên người Crooks nhưng vẫn chưa cho biết làm thế nào hắn có được vũ khí này. Hãng tin AP dẫn hai nguồn tin giấu tên cho biết khẩu súng này là của bố Crooks.
Các nhà chức trách đã tìm thấy chất nổ, gồm cả thiết bị nổ tự tạo, bên trong một chiếc ô tô do Crooks lái nằm gần cuộc vận động của ông Trump. Ngoài ra, họ cũng tìm thấy vật liệu chế tạo bom trong nhà của Crooks.
Liệu đảng Cộng hòa có tin tưởng FBI thực hiện cuộc điều tra?
Đảng Cộng hòa và các nhân vật truyền thông bảo thủ đã đặt ra câu hỏi về mức độ tin cậy khi FBI điều tra vụ ám sát. Họ nhắc lại rằng các đặc vụ FBI đã từng khám xét câu lạc bộ Mar-a-Lago tư nhân của ông Trump ở Florida sau khi ông bị cáo buộc từ chối giao nộp tài liệu mật.
Nghị sĩ đảng Cộng hòa Ron DeSantis cũng nhắc lại cuộc điều tra của FBI về vụ nổ súng vào trận bóng chày Nghị sĩ năm 2017, coi đây là vụ cho thấy bộ máy quan liêu của Mỹ có thể không hoàn thành nhiệm vụ. FBI kết luận tay súng trong vụ đó đã thực hiện vụ xả súng hàng loạt để kích động cảnh sát bắn mình, mặc dù các cơ quan khác xác định đó là một hành động bạo lực của chủ nghĩa cực đoan chính trị. Một quan chức hàng đầu thừa nhận trong phiên điều trần của một ủy ban Hạ viện Mỹ vào năm 2021 rằng vụ xả súng này có thể bị coi là “khủng bố nội địa” nếu xảy ra ngày nay.
Vụ ám sát ảnh hưởng như thế nào đến Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa?
Các quan chức nói rằng họ sẽ không thay đổi hoạt động nào đối với vấn đề an ninh tại Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa vì họ đã có kế hoạch nghiêm ngặt trong suốt một năm rưỡi qua.
Đặc vụ FBI Michael Hensle cho rằng không có mối đe dọa rõ ràng nào nhằm vào đại hội này hoặc nhằm vào bất kỳ ai tại đại hội.
Thống đốc bang Wisconsin Tony Evers đã yêu cầu cấm súng trong vành đai mềm của đại hội và kêu gọi các quan chức khác thực hiện các bước bổ sung để bảo vệ những người tham dự.
Ông Trump nói rằng ông đã cân nhắc lùi thời gian tới đại hội muộn hai ngày, nhưng đã quyết định giữ nguyên lịch trình. Ông đến Milwaukee dự đại hội của đảng vào tối 14/7 (giờ Mỹ).
Ông viết trên mạng xã hội: “Tôi vừa quyết định rằng tôi không thể cho phép một kẻ xả súng hoặc kẻ ám sát tiềm ẩn nào buộc tôi thay đổi lịch trình hoặc bất cứ điều gì khác”. Ông Trump sẽ chính thức chấp nhận đề cử của đảng Cộng hòa vào ngày 18/7.
Vụ nổ súng sẽ thay đổi chiến dịch tranh cử trước cuộc bầu cử như thế nào?
Chiến dịch của Tổng thống Biden đã bỏ phát sóng các quảng cáo trong chiến dịch kỹ thuật số ngay sau vụ nổ súng và tạm dừng chiến dịch tranh cử cũng như các kế hoạch đi lại chính thức của Tổng thống. Phó Tổng thống Kamala Harris đã hoãn chặng vận động tranh cử sắp tới ở West Palm Beach (bang Florida).
Ngoài ra, Tổng thống Biden đã lên lịch lại thời gian cho chuyến đi đến Texas để kỷ niệm 60 năm Đạo luật Dân quyền trong chuyến thăm Thư viện Tổng thống LBJ. Thay vào đó, ông sẽ thực hiện một cuộc phỏng vấn theo kế hoạch với kênh NBC từ Nhà Trắng và tiếp tục với một sự kiện tranh cử ở Las Vegas ngày 16/7.
Một quan chức trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Biden cho biết rằng sau cuộc phỏng vấn ngày 15/7, ông Biden và Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ sẽ tiếp tục nhấn mạnh sự tương phản giữa tầm nhìn tích cực đảng này với chương trình nghị sự lạc hậu của ông Trump và đảng Cộng hòa trong tuần tới.