Thời điểm nhà đầu tư thông minh cân nhắc lựa chọn cổ phiếu

TTCK tiếp tục có thêm một tuần giao dịch tiêu cực với các chỉ số chung đều lao dốc mạnh qua các phiên giao dịch. Thống kê giao dịch trên sàn HoSE tuần qua, chỉ số VN-Index có 1 phiên tăng điểm duy nhất ngày cuối tuần 22/4 và 4 phiên giảm điểm. Kết thúc tuần qua, chỉ số VN-Index giảm 79,33 điểm, tương ứng giảm 5,4% so với cuối tuần trước và kết thúc tuần tại mức 1.379,23 điểm.

Còn tại HNX có 5 phiên giảm mạnh liên tiếp. Kết thúc tuần qua, chỉ số HNX-Index giảm 57,59 điểm, tương ứng giảm 13,8% so với cuối tuần trước và kết tuần ở mức 359,12 điểm.

Theo ông Trần Hải Hà, dự báo năm 2022, đây là thời điểm các nhà đầu tư thông minh cân nhắc để lựa chọn cổ phiếu nhưng để kiếm cơ hội ăn “bằng lần” thì khó hơn, lựa chọn cổ phiếu tốt cũng khó hơn nhưng không đồng nghĩa là không có nhà đầu tư chiến thắng, không thể vượt đỉnh trong năm 2022. “Dự báo quý 2/2022 có đôi chút khó khăn nhưng sẽ sớm trở lại tháng 8 và tháng 9/2022”, lãnh đạo MBS cho biết. 

Ông Đào Phúc Tường, CFA, chuyên gia tài chính - người thường được giới đầu tư nhắc đến với biệt danh "Guru (bậc thầy) chứng khoán đầu bạc" cho rằng: TTCK đang trong giai đoạn thiếu định hướng, không phản ánh tăng trưởng của doanh nghiệp. Dù nhiều ngành đang ghi nhận mức tăng trưởng tốt, song TTCK đang chịu tác động bởi các yếu tố bất ổn mới phát sinh. 

Giữa “cơn bão” đang càn quét thị trường, vẫn có những cổ phiếu đi ngược thị trường. Thời gian qua, nhóm thủy sản, may mặc, cổ phiếu khu công nghiệp vẫn ghi nhận khá nhiều cổ phiếu ngược sóng và là minh chứng vẫn có cơ hội đầu tư ngay trong các đợt giảm điểm của thị trường. Theo Guru Đào Phúc Tường, điểm chung của các cổ phiếu này là có kế hoạch tăng trưởng lợi nhuận vượt trội. Thêm vào đó, tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng  thấp, nguồn cung cổ phiếu bị hạn chế do nhiều cổ đông nội bộ, cổ đông lớn đang nắm giữ cổ phiếu. Các nhà đầu tư khi mua cổ phiếu nhóm ngành này thường còn sử dụng đòn bẩy ít. Do đó, ngay cả  khi nhiều cổ phiếu bị “vạ lây” vì giải chấp margin (giao dịch ký quỹ chứng khoán) ở các cổ phiếu đầu cơ đã giảm sâu, các cổ phiếu không bị ảnh hưởng quá nhiều.

Theo ông Đào Phúc Tường, có một số yếu tố rủi ro cần đánh giá trước khi nhà đầu tư đưa ra kế hoạch hành động. Thứ nhất, việc làm trong sạch thị trường sẽ đi xa đến đâu? Thị trường đang trên nền margin cao nên nếu biến cố tiếp tục xảy ra, sẽ có thêm các cuộc gọi ký quỹ kéo theo đợt bán giải chấp tiếp theo.

Thứ hai là, việc siết phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) nói chung và TPDN của nhóm bất động sản nói riêng sẽ tác động đến thanh khoản của công ty chứng khoán và TTCK ra sao?

Bởi ông Đào Phúc Tường cho rằng, các công ty chứng khoán và ngân hàng là bên mua phần lớn và cũng là bên phân phối lại trái phiếu. Đa phần, nhà phân phối có cam kết nhất định với nhà đầu tư. Các sự kiện trên thị trường trái phiếu thời gian qua, cả sắp tới, đang làm trái chủ "chột dạ", ảnh hưởng đến thanh khoản của nhiều công ty chứng khoán và có thể tác động đến dư nợ cho vay margin của công ty chứng khoán.

Theo ý kiến của nhiều chuyên gia chứng khoán, TTCK giảm trong 3 tuần qua là bất ngờ với nhiều nhà đầu tư, bắt nguồn từ 2 câu chuyện là sự kiện FLC và sự kiện Tân Hoàng Minh nhưng trong giới chứng khoán thì không có gì mới, bản thân các cơ quan quản lý cũng đã đề cập phải lành mạnh hoá thị trường trước đó.

Trước khi có vụ hủy lô trái phiếu liên quan Tân Hoàng Minh, Uỷ ban chứng khoán Nhà nước cũng đã xử lý huỷ phát hành trái phiếu của một công ty khác, dù quy mô nhỏ hơn. Nhưng với nhà đầu tư tinh ý, họ sẽ thấy được quyết tâm của cơ quan quản lý và có hành động nhất định với danh mục của mình.  Nhưng, tương tự nhiều thị trường mới nổi khác, TTCK còn non trẻ, nhất là năm 2021 có nhiều nhà đầu tư mới, thiếu kinh nghiệm (nhà đầu tư F0) nên hành xử với danh mục của họ có những cái non kinh nghiệm nhất định, tạo hiệu ứng bầy đàn, chỉ cần 1 người bán thì có nhiều người bán theo. 

“Tới nay, có vẻ nhà đầu tư đã được trấn an, thể hiện qua trạng thái vay margin. May mắn ở TTCK Việt Nam và là yếu tố nền tảng mà chúng ta cần nhớ, đó là các phiên trở lại đây khối ngoai mua ròng nhưng giao dịch ít đi và với động thái xử lý của cơ quan quản lý, những việc liên quan đến market maker (nhà tạo lập thị trường), liên quan đến tạo thanh khoản của nhóm nào đó trên thị trường mà ta chưa biết thì có vẻ như hiện nay là thanh khoản thật của thị trường. Đây là vùng trũng, có thể tạo đáy, để nhà đầu tư được trấn an và đi tiếp”, ông Trần Hải Hà cho biết.

Trao đổi với báo giới mới đây, ông Vũ Đức Tiến – Tổng Giám đốc Công ty CP Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS) nhận định: Trong tương lai số lượng nhà đầu tư tham gia vào TTCK sẽ còn tiếp tục tăng trưởng mạnh bởi lượng tài khoản trên dân số của Việt Nam đang ở mức thấp ngay cả so với các nước trong khu vực. “Rõ ràng phần lớn các nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường chưa có nhiều kiến thức và đặc biệt là kinh nghiệm nên không thể tránh khỏi việc giao dịch dựa trên tâm lý và cảm xúc. Qua thời gian, lớp nhà đầu tư mới này rồi cũng sẽ trưởng thành và sẽ dần trở thành những nhà đầu tư có trình độ và kinh nghiệm dày dạn hơn’, ông Vũ Đức Tiến cho biết.

Theo các chuyên gia chứng khoán, đối với những nhà đầu tư mới cần tự trang bị cho riêng mình đầy đủ kiến thức, có sự nghiên cứu cẩn thận và nghiêm túc trước khi tham gia vào thị trường. TTCK có nhiều cơ hội nhưng đi kèm với đó là rất nhiều rủi ro, chỉ khi nhà đầu tư tự trang bị cho mình đủ kiến thức, phương pháp đầu tư phù hợp thì mới có thể tìm kiếm được cơ hội cho riêng mình; không nên tham gia vào thị trường chỉ với kỳ vọng kiếm tìm lợi nhuận.

Hiện có nhiều hệ thống, phương pháp đầu tư có thể đem lại thành công và mỗi nhà đầu tư dựa trên tính cách của mình sẽ phù hợp với một phương pháp đầu tư nhất định. Do đó, trong quá trình đầu tư mỗi người nên dần tự định hình và xây dựng riêng cho mình một phong cách đầu tư, không nên quá phụ thuộc quá nhiều vào khuyến nghị hay phương pháp đầu tư của những người khác, mặc dù trong quá trình đầu tư việc học hỏi là cần thiết.

Bên cạnh đó, với bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nên nghiêm túc với hoạt động đầu tư ngay từ đầu, chỉ khi chúng ta nghiêm túc coi chứng khoán là một kênh đầu tư thực sự thì mới có thể xây dựng được tính kỷ luật cho riêng mình. Bởi trong đầu tư, kỷ luật là yếu tố sống còn giúp nhà đầu tư tồn tại và tìm kiếm lợi nhuận.