Ngay sau khi ra mắt trên sóng truyền hình Hà Nội, ca khúc đã nhận được những lời khen ngợi từ công chúng. Bài hát ra đời đã góp thêm sức mạnh trong việc ca ngợi, cổ vũ tinh thần cho những chiến sỹ áo trắng người đang trên tuyến đầu chống dịch.
Sáng tác ca khúc trong 2 tiếng
Nhạc sỹ Lân Cường, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Âm nhạc Hà Nội, trong buổi ra mắt ca khúc “Chiều nay nếu anh không về”. Ảnh: NVCC
Nhạc sỹ Lân Cường chia sẻ, với tinh thần “Ở nhà là yêu nước”, nhất là trong tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, mọi người cần nghiêm túc chấp hành Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Ở nhà xem truyền hình, ngày nào cũng thấy nói đến đại dịch COVID-19, những hình ảnh thật xúc động của các chiến sỹ áo trắng trên tuyến đầu chống dịch, của các anh bộ đội, công an ngày đêm không quản mưa gió vẫn đi tuần tra đều đặn… Rồi những câu chuyện xúc động như có bà mẹ trên trăm tuổi ủng hộ quỹ chống dịch số tiền tiết kiệm mấy chục triệu đồng của mình... Nhạc sỹ Lân Cường cũng như nhiều nhạc sỹ khác không thể ngồi yên và đã cho ra đời những tác phẩm âm nhạc để chung tay đẩy lùi dịch bệnh bằng cách riêng của mình.
Với mong muốn đó, nhạc sỹ Lân Cường ngồi bên cây đàn, trăn trở nhiều ngày nhưng chưa tìm được giai điệu ưng ý, bởi ông muốn sáng tác một ca khúc có giai điệu riêng, dễ đi vào lòng người, khác những ca khúc chống dịch ra đời trước đó và đã rất hiệu quả…
Cho đến một ngày, khi ông vô tình đọc được bài thơ “Nếu anh không về” của tác giả trẻ Vũ Tuấn, một giáo viên dạy toán ở Phú Thọ. Bài thơ mở đầu bằng câu: “Nếu anh không về trong buổi chiều nay/Em đừng buồn và âu lo quá nhé”, ông thấy rất xúc động. Vậy là ông đã mượn luôn 2 câu thơ này để lấy ý chính tư duy cho toàn bộ lời bài hát của mình và lấy tên ca khúc là “Chiều nay nếu anh không về”.
Nhạc sỹ Lân Cường kể, khi ngồi trước đàn piano, ông hình dung ra hình ảnh một bác sỹ đang tâm sự với vợ mình khi đồng hồ chỉ 12 giờ đêm, thì bên ngoài cửa, đồng nghiệp đang gọi anh vì một ca cấp cứu nặng mới được chuyển vào. Anh chỉ kịp nhắn lại vợ: “... đừng buồn em ạ, thế nào anh cũng sẽ về bên em”. Lời nhắn nhủ của người bác sỹ với vợ mình như một lời khẳng định “Chắc chắn chúng ta sẽ chiến thắng đại dịch này”.
“Dòng tư duy về chàng bác sỹ, về bộ đội, công an và hàng trăm người đang căng mình chống dịch cứ hiện dần lên trong đầu tôi, cảm xúc ùa đến, truyền vào đôi tay trên những phím đàn piano, những nốt nhạc cứ thế trào dâng… và tôi hoàn thành giai điệu chính và 2 lời của ca khúc chỉ sau 2 tiếng đồng hồ”, nhạc sỹ Lân Cường nhớ lại.
Tin vào chiến thắng
Ca khúc “Chiều nay nếu anh không về”. Ảnh: NVCC
Bài hát ra đời, nhạc sỹ Lân Cường khoe ngay với nghệ sỹ nhân dân Phạm Ngọc Khôi - Phó Chủ tịch Hội nhạc sỹ Việt Nam. Khi nhận được lời khen ngợi và động viên từ nghệ sỹ nhân dân Phạm Ngọc Khôi, nhạc sỹ Lân Cường vui mừng viết tiếp 2 lời của bài hát.
Sau khi hoàn thành toàn bộ bài hát, ông gửi ca khúc cho ca sỹ Lê Anh Dũng - giải nhất Sao Mai năm 2007, người đã từng thể hiện rất thành công ca khúc “Giọt mưa” của ông (một ca khúc thuộc thể loại Romance, Giải B Hội Nhạc sĩ Việt Nam 2017).
Ca khúc “Chiều nay nếu anh không về” có giai điệu vừa nhẹ nhàng, êm ái, vừa da diết, nên rất dễ nghe, dễ hát và dễ đi vào lòng người. Bài hát như một lời nhắn nhủ của những người chiến sỹ áo trắng trên tuyến đầu chống dịch với người thân yêu của mình: “Chiều nay nếu anh không về, đừng buồn và lo âu quá. Chiều nay chắc anh không về, vì Tổ quốc gọi tên anh…/Chiều nay chắc anh không về, vì dịch còn đang tiếp diễn, ngoài kia biết bao nhiêu người, vì cuộc sống của nhân dân…”. Câu cuối của bài hát, là một lời hứa, như một niềm tin tất thắng trước đại dịch: “Luôn tin rằng, một ngày mai chiến thắng, anh sẽ lại về bên em”.
Nhạc sỹ Lân Cường xúc động chia sẻ: Đất nước Việt Nam mình từ xưa đến nay đã vậy rồi. Trước đây, khi có chuyện gì xảy ra, thì vua, quan và người dân trên dưới đồng lòng, khó khăn mấy vẫn sẽ vượt qua và chiến thắng. Ngày nay cũng vậy, Đảng và Chính phủ luôn coi tính mạng của người dân là trên hết, lo cho dân, không để một ai bị bỏ lại phía sau, đã huy động toàn lực để cả nước đồng lòng, chung vai chống và phòng dịch COVID-19. Vì vậy, chúng ta phải tin vào chiến thắng và chúng ta nhất định sẽ chiến thắng.
Đĩa CD ca khúc “Chiều nay nếu anh không về”. Ảnh: NVCC
Nói về trách nhiệm của văn nghệ sỹ trong việc cho ra đời những ca khúc cổ vũ, động viên tinh thần trong những ngày này, nhạc sỹ Lân Cường cho biết, đã là một công dân thì cần phải có trách nhiệm với xã hội. Các văn nghệ sỹ càng phải đặt cho mình một trách nhiệm cao hơn, bởi văn nghệ sỹ là những người “chiến sỹ” trên mặt trận văn hóa, là những người có khả năng chuyển tải đến cộng đồng những yêu cầu của đất nước thông qua các tác phẩm văn học nghệ thuật của mình.
“Âm nhạc thật kỳ diệu, vì nó có sức lan tỏa nhanh, giúp quần chúng được tiếp nhận ngay với các ca khúc tuyên truyền thông qua các kênh của đài truyền hình, đài phát thanh và đặc biệt trong thời đại kỹ thuật số hiện nay, thì mạng xã hội là nơi lan tỏa nhanh nhất”, nhạc sỹ Lân Cường nói.
Nhạc sỹ Lân Cường nhấn mạnh, không chỉ có nhạc sỹ, ca sỹ, nhà thơ, nhà văn, nhà báo, họa sỹ... là những người làm nhiệm vụ tuyên truyền chống dịch bệnh COVID-19, mà những nhà biên kịch, đạo diễn, diễn viên… cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng, thể hiện và truyền tải các tác phẩm nghệ thuật đến công chúng, góp phần chung tay phòng chống dịch bệnh. Đơn cử như ê-kíp của bộ phim truyền hình nhiều tập “Những ngày không quên” của Đài Truyền hình Việt Nam, nói về đại dịch COVID-19, đang chiếu trên VTV3 cũng là một chương trình có ý nghĩa, hấp dẫn khán giả… “Có lẽ, đó chính là trách nhiệm của các văn nghệ sỹ mỗi khi nghe Tổ quốc gọi...”, Nhạc sỹ Lân Cường chia sẻ.