Tàu USS Curtis Wilbur của Mỹ ngoài cảng Trung Quốc. Ảnh: Sputnik |
Theo kênh truyền hình CNN, các chuyên gia nhận định hệ thống này có thể được sử dụng để phát hiện chuyển động của tàu nước ngoài và "vô hiệu hóa" khả năng tàng hình của tàu ngầm Mỹ.
Theo kênh truyền hình nhà nước CCTV, chi phí xây dựng mạng lưới giám sát này sẽ tốn khoảng 2 tỷ nhân dân tệ (tương đương 290 triệu USD) và “làm nhiệm vụ trở thành nền hệ thống cung cấp dữ liệu theo dõi dài hạn và hỗ trợ thử nghiệm trong nghiên cứu môi trường đại dương hai vùng nước”.
Trong khi vẫn chưa có dấu hiệu gì cho thấy hệ thống giám sát dưới nước của Trung Quốc phục vụ ngoài mục đích khoa học, nhà phân tích an ninh khu vực Carl Thayer – giáo sư danh dự thuộc Đại học New South Wales cho rằng hệ thống này là “một lần đơn phương xác nhận" những tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc đối với Biển Đông.
Trong khi đó, bản tin của CCTV cũng ngầm ám chỉ kế hoạch trên còn phục vụ ngoài mục đích khoa học. Trò chuyện với người dẫn chương trình, Jian Zhimin – một nhà khoa học hàng hải thuộc Đại học Tongji ở Thương Hải cho biết động thái này nâng cao vị thế Trung Quốc như một “cường quốc đại dương”. Đồng nghiệp của ông Jian, ông Zhou Huaiyang nhận xét hệ thống này có thể đem đến lợi ích cho quốc phòng.
Chuyên gia phân tích Thayer nhận xét với hệ thống này có thể suy giảm lợi thế tàng hình mà tàu ngầm có. Điều này gây quan ngại trực tiếp tới Mỹ và các nước khác trong khu vực có hoạt động tàu ngầm.
Trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng hung hăng đẩy mạnh tuyên bố chủ quyền phi lý trên các vùng biển tranh chấp, các nước trong khu vực cũng theo đuổi tiến trình quân sự hóa.
Chuyên gia Thayer cho biết hệ thống giám sát dưới nước của Trung Quốc có thể hoạt động với nhiệm vụ giống hệ thống giám sát âm thanh của Mỹ (SOSUS) – hệ thống thời Chiến tranh Lạnh dùng để phát hiện và giám sát hoạt động tàu ngầm.
Trước đó, trong tháng 2, Hội đồng Nhà nước Trung Quốc đã ban hành một bản dự thảo luật sửa đổi Luật An toàn Giao thông Hàng hải, trong đó nếu được thông qua, luật sẽ cho phép các nhà chức trách cấm một số tàu nước ngoài đi qua vùng biển của nước này. Cũng theo dự thảo, tất cả các tàu ngầm nước ngoài đều phải di chuyển trên mặt nước, treo quốc kỳ và báo cáo với giới chức Trung Quốc khi các tàu đó đi qua các vùng nước quy định.