Đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên tòa đã đối đáp lại các luận điểm, luận cứ gỡ tội của các luật sư, bị cáo, đồng thời khẳng định không có cơ sở giảm nhẹ hình phạt và áp dụng án treo, án bằng thời hạn tạm giam cho một số bị cáo.
Các bị cáo tại phiên tòa. Ảnh: Kim Anh/TTXVN
Trong phần tranh luận, hầu hết các luật sư bào chữa và bị cáo đều thừa nhận tội danh mà Viện Kiểm sát đã truy tố là đúng người, đúng tội. Một số luật sư đưa ra tình tiết giảm nhẹ mới về nộp tiền khắc phục hậu quả và bệnh án; qua đó, đề nghị Viện Kiểm sát xem xét giảm nhẹ hơn mức án mà đại diện Viện Kiểm sát đề nghị với các mức án thấp, án treo, án bằng thời hạn tạm giam…
Về ý kiến này, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng nhóm bị cáo có hành vi khai thác trái phép tài nguyên đã khai thác trái phép số tài nguyên trị giá hơn 800 tỷ đồng và đã tiêu thụ số lượng quặng đất hiếm, quặng sắt trị giá hơn 700 tỷ đồng. Đây là hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn, gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế, gây bức xúc trong xã hội. Từ hậu quả này, Viện Kiểm sát đã đánh giá mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, phân hóa hành vi của từng bị cáo. Đồng thời, Viện Kiểm sát đánh giá vai trò, việc khắc phục một phần hậu quả vụ án của từng bị cáo và vận dụng tất cả tình tiết giảm nhẹ để đưa ra mức án đề nghị phù hợp với từng bị cáo, đảm bảo tính khách quan, nhân văn. Bên cạnh đó, đại diện Viện Kiểm sát đã phân tích toàn diện bối cảnh, nguyên nhân thực hiện hành vi phạm tội, vận dụng các tình tiết giảm nhẹ để áp dụng mức hình phạt dưới khung đối với các bị cáo… Do vậy, công tố viên khẳng định không có cơ sở giảm nhẹ hơn nữa theo hướng áp dụng án treo, án bằng thời hạn tạm giam cho một số bị cáo.
Tranh luận với Viện Kiểm sát, bị cáo Đoàn Văn Huấn (Chủ tịch Công ty Thái Dương) và luật sư của bị cáo đều đề nghị xem xét lại cách tính toán thiệt hại. Theo bị cáo Huấn và luật sư, cáo trạng xác định thiệt hại trên cơ sở tính giá trị khoáng sản sau khi có chế biến và một số công đoạn khác là không phù hợp. Luật sư đề nghị tính giá trị thiệt hại trên cơ sở giá trị khoáng sản nguyên khai.
Ngoài ra, bị cáo Huấn tiếp tục đề nghị Viện Kiểm sát, Hội đồng xét xử xem xét trả lại con dấu cho Công ty Thái Dương và cho phép bị cáo ủy quyền cho vợ để giải quyết các công việc của Công ty, lấy tiền nộp khắc phục hậu quả cho bị cáo.
Nói lời sau cùng tại phiên tòa, bị cáo Đoàn Văn Huấn cảm ơn Viện Kiểm sát đã công tâm, áp dụng chính sách nhân văn cho bản thân bị cáo. Bị cáo Huấn cũng gửi lời xin lỗi các bị cáo trong vụ án vì “ít nhiều tôi cũng là nguyên nhân để các bị cáo đứng ở đây”, trong đó ân hận nhất là để cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Linh Ngọc vướng vòng lao lý. Ngoài ra, bị cáo Huấn trình bày thêm rằng không phải không triển khai dự án, chỉ là chậm trễ do giải phóng mặt bằng đến năm 2018 - 2019 mới xong. Lúc đó, bị cáo đang làm thì bị bắt. Trên cơ sở đó, bị cáo Huấn mong Tòa xem xét cho bị cáo mức án nhẹ nhất.
Trình bày tại tòa, cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Linh Ngọc nói rằng trong 2 năm xảy ra vụ án, với vị trí là người được giao công tác quản lý khai thác khoáng sản, bị cáo thấy rất ân hận và có trách nhiệm một phần đối với việc đã xảy ra. Trong thời gian xảy ra vụ án, bị cáo đã nhận thức rất nhiều vấn đề trong công tác quản lý khoáng sản, về một số lỗ hổng cơ chế, chính sách thẩm định, cách làm việc. Đây là bài học đắt giá không chỉ riêng cá nhân bị cáo mà còn dành cho nhiều người đang làm công tác này. Bị cáo Ngọc mong được giảm hình phạt cho bị cáo sớm trở về.
Hầu hết các bị cáo còn lại khi nói lời sau cùng tại phiên tòa đều mong được Hội đồng xét xử xem xét thêm các tình tiết giảm nhẹ hình phạt, cho bị cáo được hưởng khoan hồng của pháp luật, sớm trở lại với gia đình, trở thành những công dân tốt, cống hiến cho xã hội.
Hội đồng xét xử quyết định nghị án kéo dài và dự kiến tuyên án vào chiều 21/5.