Ngày 13/5,Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã có văn bản chỉ đạo không được thu phụ phí đối với các giao dịch thanh toán thẻ, NHTM phải chịu trách nhiệm khi để cho các đơn vị chấp nhận thẻ (ĐVCNT) thu phụ phí của khách hàng. Đồng thời, NHNN đề nghị bổ sung quy định xử phạt từ 30 - 50 triệu đồng đối với các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, hiện nay việc thu phí khi cà thẻ vẫn diễn ra phổ biến tại các cửa hàng ở TP Hồ Chí Minh.
Khách vẫn mất phí
Tại một điểm bán xe máy trên đường Lý Tự Trọng, quận 1, TP Hồ Chí Minh, chị Diệu - một khách hàng muốn mua chiếc Vespa mới với giá gần 75 triệu đồng. Do số tiền giao dịch cao nên chị Diệu đề nghị cửa hàng này thanh toán bằng thẻ. Nhân viên bán hàng tại đây cho biết, nếu cà thẻ, chị sẽ mất 2,5%, dù thẻ nội địa hay Visa, MasterCard. Theo tính toán của chị Diệu, nếu cà thẻ thì số tiền mua xe sẽ đội lên gần 2 triệu đồng, chị không đồng ý nên quyết định đến điểm bán xe khác để mua. Thấy vậy, một nhân viên khác chạy theo báo: “Do đây là quy định của cửa hàng, nên chúng em phải thực hiện. Nhưng nếu chị mua, em sẽ xin chủ không tính phí của chị nữa...”. Chị Diệu cho rằng, nếu như chị không phản ứng như vậy mà cứ mua xe tại cửa hàng này thì chị mất thêm gần 2 triệu đồng.
Tại một số gian hàng ở Trung tâm Thương xá Tax (quận 1, TP Hồ Chí Minh) cũng diễn ra tình trạng tương tự. Khi chúng tôi ghé vào gian hàng bán giỏ xách, vali tại tầng 1 để hỏi mua đồ. Khi biết chúng tôi có ý định cà thẻ thanh toán, nhân viên cho biết, phí cà thẻ là 2,5%, bất cứ loại thẻ nào. Lấy lý do nếu tính phí thì chúng tôi sẽ không mua, vì NHNN quy định không thu phí của khách, nhân viên bán hàng cũng níu kéo: “Chị cứ chọn vali đi, em sẽ nói chủ không tính phí của chị”.
Tương tự, tại cửa hàng bán máy ảnh Vĩnh Hùng tại Thương xá Tax, khi chúng tôi đề nghị cà thẻ để mua máy ảnh Canon G16, ông Hùng cho biết, nếu cà thẻ, cửa hàng sẽ tính phí 2%. Ông Hùng giải thích: “Do ngân hàng thu phí của cửa hàng khi sử dụng máy POS, nên cửa hàng phải thu phí lại của khách hàng. Tuy nhiên, việc thu phí này ngân hàng không bắt buộc với khách, nhưng cửa hàng vẫn phải thương lượng để... không bị thiệt”. Tuy nhiên, tại một số gian hàng khác tại đây, nhiều nhân viên cho biết, họ không tính phí dù khách hàng giao dịch bằng bất cứ thẻ nào.
Còn tại các gian hàng vàng của Trung tâm Vàng bạc đá quý Agribank, quận 1 đường Lê Thánh Tôn, khách hàng trả phí cà khác nhau phụ thuộc vào từng loại thẻ. Chị Hà - chủ gian hàng vàng Lan Anh cho biết: “Nếu giao dịch thẻ nội địa, khách sẽ không bị mất phí. Với thẻ Visa, MasterCard, khách sẽ bị tính phí 2%...”.
Sẽ xử nặng nếu vi phạm
Theo Quy chế phát hành, thanh toán, sử dụng và cung cấp dịch vụ hỗ trợ hoạt động thẻ ngân hàng, ngân hàng thanh toán có nghĩa vụ yêu cầu ĐVCNT không được phân biệt giá trong thanh toán thẻ. Trường hợp ĐVCNT không tuân thủ yêu cầu này, ngân hàng thanh toán phải chấm dứt hợp đồng và yêu cầu ĐVCNT bồi thường thiệt hại hoặc áp dụng các biện pháp thích hợp khác theo các điều khoản cam kết giữa các bên. Trường hợp phát hiện ĐVCNT thu phụ phí, các ngân hàng thanh toán phải dừng ký kết hợp đồng thanh toán thẻ với đơn vị đã vi phạm quy định trên trong thời hạn 1 năm. Trường hợp tái phạm thì thời hạn mà đơn vị đó không được phép ký kết hợp đồng có thể từ 3 đến 5 năm.
Tuy nhiên, hầu hết những ĐVCNT thu phí cà thẻ đều đưa ra lý do ngân hàng thu phí ĐVCNT quá cao; việc kinh doanh không có lãi nhiều nên họ đành phải thu lại phí của khách hàng. Trao đổi với phóng viên báo Tin Tức, đại diện Ngân hàng TMCP Phát triển nhà ĐBSCL (MHB) cho biết, với các ĐVCNT, thông thường phí giao dịch thẻ ATM qua máy POS sẽ được tính 1% đối với các thẻ nội địa; 2,5% với thẻ Visa và MasterCard; và 3 - 3,5% với các loại thẻ quốc tế khác được phát hành tại nước ngoài. Với các khách hàng sử dụng thẻ, do đã đóng phí sử dụng ATM nên không phải chịu thêm phí thanh toán bằng thẻ qua POS.
Nhiều ngân hàng cho biết, thực tế việc lắp đặt máy POS tại các cửa hàng đem lại nhiều lợi ích. Bởi hiện nay, xu hướng mua sắm ở các cửa hàng, trung tâm thương mại trở nên phổ biến, nhu cầu thanh toán bằng thẻ qua POS tăng cao do rất ít người mang tiền mặt khi đi mua sắm. Vì vậy, việc lắp đặt máy POS không chỉ tăng thêm doanh thu cho các ĐVCNT mà còn giúp họ giảm chi phí quản lý, không phải chịu rủi ro như tiền giả, tiền rách, mất cắp... Đồng thời, tiền thanh toán hàng hóa của khách hàng sẽ được chuyển vào tài khoản của đơn vị mở tại ngân hàng ngay trong ngày.
Hải Yên