Nhà máy nhả khói ngày đêm sản xuất gạch tuynel trái phép.
Dự án Nhà máy sản suất gạch ngói công nghệ cao Bình An do Công ty TNHH MTV Xe máy Bình An làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư hơn 97 tỉ đồng trên diện tích 4,2 ha, được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 4249/QĐ-UBND ngày 15/9/2017.
Công nghệ được áp dụng trong dự án là sản phẩm được tạo hình theo phương pháp dẻo, sấy nung sản phẩm trong lò theo công nghệ cao. Tiến độ thực hiện dự án là 22 tháng, kể từ tháng 10/2017 đến 8/2019, đặc biệt dự án được phê duyệt là sản xuất ngói, gạch ốp lát bằng công nghệ cao. Thế nhưng thay vì sản xuất ngói, gạch ốp lát bằng công nghệ cao, Nhà máy lại lợi dụng việc chạy thử nghiệm để sản xuất gạch tuynel bán ra thị trường thu lợi bất chính.
Có mặt tại khu vực nhà máy vào sáng ngày 9/4, bằng mắt thường chúng tôi cũng dễ dàng nhìn thấy bãi tập kết gạch tuynel 3 lỗ và 6 lỗ xếp thành khối lớn theo chiều dọc nhà máy.
Phía bên trong, các công nhân đang cho vận hành lò đốt, cột khói bốc cao; các hoạt động sản xuất gạch tuynel diễn ra bình thường; xe tải chở gạch ra vào nhà máy mang đi bán trong dân. Quan sát khá lâu, không hề nhìn thấy hình ảnh một viên gạch ốp lát hay ngói chất lượng cao nào trong toàn bộ khuôn viên nhà máy theo phê duyệt của UBND tỉnh Nghệ An.
Để có nguyên liệu chạy thử nghiệm dùng sản xuất gạch tuynel, nhà máy đã sử dụng đất trong dân ở các xã gần đó là Kỳ Sơn, Nghĩa Hoàn, Tân Long, Tân Hồ...
Điều đáng nói là dự án này chưa được cấp phép khai thác các mỏ đất làm nguồn nguyên liệu, nhưng việc lấy đất diễn ra rầm rộ trong một thời gian dài để sản xuất gạch trái với quyết định phê duyệt. Việc lấy đất ở trong dân rồi chở vào nhà máy làm nguyên liệu sản xuất gây ô nhiễm môi trường khi các xe chở đất không che chắn, phủ bạt đảm bảo yêu cầu quy định.
Nhiều người dân cho biết, từ cuối tháng 10/2018 đến nay, Nhà máy ồ ạt xúc đất trong dân và tiến hành cho đốt lò nhả khói suốt ngày đêm để sản xuất gạch 3 lỗ và 6 lỗ. Khi gạch ra lò thì được bốc xếp lên xe vận chuyển đem đi tiêu thụ và đất được lấy ở các xã gần khu vực nhà máy.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, đến thời điểm này trên địa bàn huyện Tân Kỳ, Nghệ An chỉ có một đơn vị sản xuất gạch tại địa bàn xã Kỳ Sơn đã được cấp mỏ khai thác đất sét để sản xuất. Các điểm khác vẫn chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép khai thác đất sét để đưa về làm gạch, ngói.
Như vậy, trong một thời gian dài Nhà máy sản xuất gạch ngói công nghệ cao Bình An ngang nhiên không sản xuất ngói, gạch ốp lát bằng công nghệ cao như trong đăng ký dự án mà sản xuất gạch Tuynel và sử dụng nguồn đất trái phép để sản xuất loại gạch này.
Trao đổi với chúng tôi về những hoạt động sai phạm nêu trên của nhà máy, ông Nguyễn Văn Hoa, Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Kỳ thừa nhận: “ Những sai phạm đó là có thật. Nhà máy gạch Bình An được UBND tỉnh phê duyệt để sản xuất gạch gốm ốp lát và ngói công nghệ cao, nhưng họ lợi dụng chạy thử nghiệm lò đốt để sản xuất gạch tuynel đem bán ra thị trường là không đúng.
Cách đây khoảng nửa tháng, Đoàn kiểm tra Sở Xây dựng đã phối hợp với UBND huyện Tân Kỳ kiểm tra tại nhà máy và chỉ ra một số sai phạm. Đoàn đã yêu cầu nhà máy gạch dừng sản xuất gạch tuynel bao giờ hoàn tất thủ tục cấp phép mỏ nguyên liệu theo quy định và hoàn chỉnh xây dựng lắp đặt hệ thống máy móc, dây chuyền sản xuất gạch gốm ốp lát và ngói chất lượng cao theo công nghệ cao như đã phê duyệt mới được sản xuất.”
Ông Hoa cho biết thêm, việc nhà máy gạch sản xuất gạch là vừa làm vừa đào tạo công nhân, nhưng sản phẩm tạo ra phải thực hiện theo dây chuyền và sản phẩm gạch ngói công nghệ cao chứ không được phép tiếp tục sản xuất gạch tuynel như hiện tại, chúng tôi sẽ cho kiểm tra lại. Còn việc lấy đất thì không phải lấy ở mỏ nguyên liệu nào cả mà là tận dụng đất xây Nhà máy và mua tận dụng khắp nơi trong dân chứ chưa được cấp phép mỏ khai thác.
Trước đó ngày 21/3/2019, Tổ công tác Sở Xây dựng phối hợp với UBND huyện Tân Kỳ đã đến kiểm tra tại Nhà máy này. Ngày 5/4, Sở Xây dựng Nghệ An ban hành văn bản số 979/SXD-VLXD gửi UBND huyện Tân Kỳ và Công ty TNHH MTV Xe máy Bình An.
Theo đó, Sở đã chỉ ra những sại phạm: Qua kiểm tra sơ bộ tại Dự án cho thấy Công ty chưa hoàn thành đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất gạch gốm ốp lát và ngói chất lượng cao theo nội dung của dự án đã được Sở Xây dựng chấp thuận tại văn bản số 1902/SXD-VLXD ngày 14/8/2017; Nhà máy đã đi vào hoạt động sản xuất, nhưng chưa được nghiệm thu bàn giao trước khi đưa vào sử dụng. Tổ kiểm tra đã yêu cầu đơn vị này dừng sản xuất và khẩn trương khắc phục những vi phạm nói trên.