Đối mặt với khả năng chống tàu nổi ngày càng tăng của Trung Quốc, Mỹ nên giảm việc tập trung vào những tàu sân bay cỡ lớn ở Tây Thái Bình Dương và đầu tư nhiều hơn cho tàu ngầm, các khả năng không gian và những biện pháp để giúp cho những máy bay chiến đấu cùng các căn cứ không quân ít bị tổn thương hơn, theo báo cáo mới được công bố của Rand Corps, một nhóm cố vấn chính sách toàn cầu phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu và phân tích về Các lực lượng Vũ trang Mỹ.
Trong báo cáo dài 430 trang, nhóm cố vấn có trụ sở tại California, Mỹ trên đã phân tích các khả năng quân sự có liên quan của Mỹ và Trung Quốc trong những kịch bản nhất định dựa trên các tài liệu nguồn mở. Bài phân tích cũng đã đưa ra sự so sánh trong các lĩnh vực hàng không, hàng hải, không gian, an ninh mạng và hạt nhân.
Các khả năng được đánh giá trong khoảng thời gian 7 năm, bắt đầu từ năm 1996 và dự kiến đến năm 2017, xem xét trong 2 kịch bản "đáng tin cậy" về khả năng xảy ra cuộc xung đột giữa Bắc Kinh và Washington.
Trong năm vừa qua, Trung Quốc đã mở rộng bất hợp pháp một số bãi san hô nhỏ ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam thông qua việc nạo vét và đã xây dựng nhiều đường băng - ngay cả khi Mỹ lên án những động thái trên, cho rằng Trung Quốc đang quân sự hóa quần đảo này.
Theo báo cáo trên, mặc dù Trung Quốc chưa thể đuổi kịp Mỹ về sức mạnh quân sự tổng thể, những sẽ là không cần thiết để Bắc Kinh tăng cường kiểm soát khu vực trước cửa ngõ. "Không ai muốn chiến tranh nhưng tôi nghĩ rằng cán cân quyền lực ảnh hưởng đến tính toán của cả hai bên. Cán cân quyền lực có ảnh hưởng lớn đến khả năng xảy ra chiến tranh", Eric Heginbotham, một học giả hàng đầu và là nhà khoa học chính trị tại Rand nói khi giải thích về mục đích của bản báo cáo.
Cũng theo báo cáo trên, từ năm 1996, khả năng quân sự của Trung Quốc đe dọa các hạm đội tàu nổi của hải quân Mỹ với "những khoảng cách đáng kể từ đất liền" đã tăng lên. Khả năng chống tàu nổi của Trung Quốc đã gia tăng với sự phát triển của hệ thống giám sát tầm xa nhằm theo dõi tàu bề mặt ở khoảng cách xa, triển khai các tên lửa hành trình chống tàu tinh vi, mua lại của máy bay và tàu tấn công tầm xa, và sử dụng các tàu ngầm trang bị tên lửa hành trình cỡ lớn hơn, hoạt động yên tĩnh hơn.
Mỹ có các phương tiện để giảm thiểu những khả năng chống tàu nổi trên, chẳng hạn như hệ thống chống tên lửa và máy bay tuần tra từ các tàu sân bay; tuy nhiên, một số biện pháp này làm giảm khả năng phát huy sức mạnh của quân đội Mỹ.
"Mối đe dọa ngày càng tăng đối với các tàu nổi cũng như tính dễ tổn thương của các căn không quân của Mỹ trước các tên lửa của Trung Quốc được cho là thách thức nghiêm trọng nhất đối với các lực lượng Mỹ trong bất kỳ kịch bản tiềm năng nào với Trung Quốc", báo cáo viết.
Việc hiện đại hóa liên tục của Trung Quốc về không quân và lực lượng tàu ngầm nước này cũng đặt ra một mối đe dọa "nhất định" ngày càng tăng đối với các nhóm tàu sân bay tấn công của Mỹ. Số lượng tàu ngầm Diesel hiện đại của Trung Quốc tăng từ 2 chiếc năm 1996 lên 37 chiếc trong năm nay, trong đó có 4 chiếc được trang bị ngư lôi và tên lửa hành trình.
Trong khi đó, quy mô ngày càng tăng và sự hiện đại của lực lượng tên lửa đạn đạo và hành trình của Trung Quốc sẽ đặt tất cả các căn cứ không quân Mỹ vào tầm nguy hiểm, đồng thời các phi đội máy bay chiến đấu hiện đại và máy bay tấn công khác của Trung Quốc có thể triển khai nhanh chóng và đồng loạt đến một cuộc xung đột tiềm năng, ông Heginbotham cho biết.
Tuy nhiên, theo ông Heginbotham, Mỹ có những lựa chọn để cải thiện tình hình, chẳng hạn như việc tìm kiếm các căn cứ không quân cách xa Trung Quốc hơn, tập trung vào khả năng chống tiếp cận và bảo đảm khả năng đáp trả.