Christian Lewis, Chuyên gia nghiên cứu về Đông Nam Á của Tập đoàn Eurasia Group. |
Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Mỹ Barack Obama tiếp tục thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới truyền thông và học giả Mỹ. Dư luận Mỹ nhìn chung nhận định thông qua chuyến đi này, Mỹ muốn phát đi một thông điệp rằng Washington coi trọng quan hệ với Hà Nội và việc gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương với Việt Nam là bước cuối cùng trong tiến trình bình thường hóa quan hệ hai nước.
Trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN, tiến sỹ William Arthur, chuyên gia phân tích về Đông Nam Á thuộc Tập đoàn tư vấn “Oxford Analytica” nhận định chuyến thăm của Tổng thống Barack Obama tới Việt Nam là một bước đi quan trọng kế tiếp trong các nỗ lực của chính phủ Mỹ nhằm làm sâu sắc hơn các mối quan hệ với Việt Nam, cũng như củng cố định hướng chính sách “xoay trục tại châu Á” của chính quyền Tổng thống Barack Obama.
Với những gì đã đạt được, các mối quan hệ chính trị và kinh tế giữa Việt Nam và Mỹ sẽ tiếp tục phát triển. Chính phủ Việt Nam sẽ ủng hộ xu thế này vì những lợi ích an ninh, ngoại giao, đầu tư và thương mại mà quan hệ Mỹ-Việt Nam có thể mang lại.
Trong khi đó, Giáo sư James Kraska Học viện Chiến tranh Hải quân Mỹ nhìn nhận: “Với chuyến thăm của Tổng thống Obama, Nhà Trắng muốn nhắc lại một thông điệp đã nhiều lần được đưa ra rằng sự giữa Mỹ và Việt Nam đang có sự hợp tác mạnh mẽ và quan hệ hai nước đang có sự chuyển đổi mạnh mẽ từ quá khứ thù địch cùng hướng tới tương lai hợp tác ngày càng chặt chẽ”.
Một trong những điểm nhấn của chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Obama là tuyên bố về việc bãi bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam. Một số báo Mỹ đã mô tả tuyên bố này là khá bất ngờ vì trước chuyến thăm Nhà Trắng không hé lộ bất kỳ thông tin nào về động thái này.
Tuy nhiên, nhiều học giả Mỹ khẳng định họ không hề ngạc nhiên và có chung nhận định rằng việc gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương với Việt Nam và những cam kết của Tổng thống Obama tại Việt Nam cho thấy một tương lai ổn định cho mối quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam.
Chuyên gia nghiên cứu về Đông Nam Á Christian Lewis thuộc Tập đoàn tư vấn “Eurasia Group” cho biết đây là thông tin mà tập đoàn đã dự báo từ trước vì đây là một tiến trình kéo dài. Năm 2014, Mỹ đã dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam.
Ý tưởng của Mỹ lúc đó là để cung cấp cho Việt Nam một số thiết bị do thám nhất định và tàu tuần tra. Kể từ đó, không có một giao dịch thực tế nào nữa. Điều đó cho thấy rằng, việc dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận là bước đi cuối cùng để bình thường hóa hoàn toàn các mối quan hệ giữa hai nước. Ông khẳng định đây là thời điểm chín muồi để Mỹ bãi bỏ lệnh cấm vận này và Tổng thống Obama muốn làm điều đó trước khi rời nhiệm sở.
Về những ưu tiên của Mỹ đối với Việt Nam nói riêng và khu vực nói chung sau khi Nhà Trắng có chủ nhân mới vào năm 2017, ông Christian Lewis đánh giá: “Nhà Trắng đang thực thi một chiến lược đầy tham vọng đối với châu Á. Và không khó dự đoán là những ưu tiên của ông Obama tại châu Á sẽ tiếp tục được duy trì nếu như bà Clinton thắng cử. Còn nếu như ông Donald Trump chiến thắng, khó có thể dám chắc là ông ta sẽ tiếp tục duy trì những ưu tiên này”.
Tuy nhiên, giới học giả Mỹ tin rằng với việc nước Mỹ có những lợi ích chiến lược tại châu Á thì dẫu cho tổng thống Mỹ là bà Hillary Clinton hay ông Donald Trump hoặc bất kỳ ai chăng nữa thì tiến trình xoay trục về châu Á Thái Bình Dương của nước Mỹ sẽ không thể bị đảo ngược, và trường hợp xấu nhất là chỉ có thể bị chậm lại mà thôi.