Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi. Ảnh: Getty Images
Theo tờ Politico, Quốc hội Mỹ đang đối mặt với cản trở lớn khi muốn thông qua gói giải cứu tiếp theo liên quan đại dịch COVID-19. Đó là cuộc tranh cãi về vấn đề mở cửa lại các trường học Mỹ. Phe Cộng hòa muốn mở cửa trường học sớm, còn phe Dân chủ muốn đảm bảo an toàn trước.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói ngày 9/7: "Mọi người mà tôi biết đều muốn mở lại trường học. Nhưng mở lại thì phải an toàn cho học sinh. Chúng tôi không muốn học sinh gặp rủi ro khi tới trường".
Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump yêu cầu các trường dạy học trực tiếp ngay từ mùa thu này, bất chấp số ca mắc COVID-19 tăng ở hàng chục bang. Yêu cầu của ông khiến các thành viên hai đảng tranh cãi kịch liệt. Cả hai đảng đều chia rẽ về kế hoạch khôi phục cuộc sống bình thường ở Mỹ khi mà dịch COVID-19 phần lớn vẫn chưa được kiểm soát.
Do đó, các điều kiện để tăng khoản tiền cho giáo dục có thể sẽ là vấn đề trọng tâm trong gói kích thích hơn 1.000 tỷ USD tiếp theo.
Mặc dù chính phủ liên bang không thể định ra quy trình mở cửa cho các học khu, nhưng các thành viên đảng Cộng hòa và Dân chủ rất muốn sử dụng gói kích thích này để định hình phương hướng mở cửa lại trường học cho hàng triệu học sinh.
Thượng nghị sĩ Dân chủ Doug Jones, thành viên Ủy ban Y tế, Giáo dục, Lao động và Lương hưu của Thượng viện, cho biết: “Ai cũng muốn thấy trường học mở cửa. Điều không may là Tổng thống không dùng từ ‘an toàn’ sau từ ‘mở cửa’. Tôi nghĩ đó chính là điểm mấu chốt”.
Trong khi đó, các đồng minh thân cận nhất của Tổng thống bác bỏ mối nguy hiểm mà virus gây ra cho trẻ em độ tuổi đi học. Hạ nghị sĩ Cộng hòa Morgan Griffith tuyên bố ngày 9/7 rằng: “Nguy cơ có điều gì đó xảy ra với trẻ em là đặc biệt thấp nếu các em không có bệnh nền”. Ông cho rằng rủi ro với các giáo viên dưới 60 tuổi cũng thấp.
Khi Quốc hội bắt đầu thảo luận gói hỗ trợ tiếp theo, các thành viên Cộng hòa ở Thượng viện đang cân nhắc các khoản tiền khuyến khích các trường học mở cửa lại hoàn toàn. Nghị sĩ Cộng hòa ở cả hai viện Quốc hội cũng đang yêu cầu bảo vệ pháp lý cho các trường học mở lại toàn thời gian và đưa ra ý tưởng phát phiếu (voucher) học đường đặc biệt để các bậc phụ huynh linh hoạt với khoản tiền trợ cấp liên bang. Ý tưởng này có thể bị phe Dân chủ phản đối.
Lãnh đạo phe Cộng hòa thiểu số tại Hạ viện, Kevin McCarthy, phát biểu ngày 9/7: “Các ông muốn bảo vệ học sinh, các ông muốn bảo vệ trường học khỏi trách nhiệm pháp lý. Chúng tôi thì muốn phụ huynh có thể linh hoạt trong sử dụng tiền. Nếu chúng ta tìm được cách để nhà hàng, sòng bạc… mở cửa lại thì chúng ta cũng phải tìm cách để trung tâm chăm sóc trẻ và trường học mở lại”.
Về phần mình, phe Dân chủ cho rằng cần tập trung nhiều hơn vào cung cấp tài chính cho các học khu gặp khó khăn để họ mở cửa an toàn bằng hình thức học trực tuyến hoàn toàn hoặc kết hợp với học trực tiếp trên lớp. Số tiền này có thể là hàng chục, hàng trăm tỷ USD – con số đã bị các nghị sĩ Cộng hòa phản đối trước đó.
Lãnh đạo phe Cộng hòa đa số tại Thượng viện Mitch McConnell nói rõ rằng mở cửa lại trường học sẽ là ưu tiên trong gói cứu trợ tiếp theo liên quan COVID-19. Ông McConnell nhấn mạnh nước Mỹ không thể trở lại bình thường nếu trẻ em chưa trở lại trường học.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ cắt ngân sách liên bang dành cho các trường học không mở cửa trở lại cho học sinh đến học trực tiếp trong mùa thu tới. Ảnh: AFP/TTXVN
Bộ trưởng Giáo dục Betsy DeVos trong một cuộc hội thảo trực tuyến đã nói với các chủ tịch trường đại học rằng việc các trường có ý định chỉ cho phép các hoạt động trực tiếp tại trường một vài ngày trong tuần "là không thể chấp nhận được".
Cuộc tranh luận về cách thức mở lại trường học diễn ra khi Thượng viện chuẩn bị đàm phán gói giải cứu tiếp theo và có lẽ là cuối cùng trước khi nghỉ vào tháng 8. Thượng viện đã nhất trí thông qua gói giải cứu 2.000 tỷ USD hồi tháng 3 nhưng lãnh đạo các đảng sợ khó đạt được đồng thuận trong gói giải cứu lần này do chia rẽ sâu sắc quanh vấn đề đại dịch.
Cuộc tranh luận còn phức tạp hơn khi các khoản trợ cấp thất nghiệp bổ sung sẽ ngừng vào cuối tháng 7, tác động tới hàng triệu người Mỹ.
Tình hình hiện nay vẫn bấp bênh khi số ca bệnh ở Mỹ tiếp tục tăng và một số lãnh đạo bang đã rút lại kế hoạch mở lại nền kinh tế.
Nhiều thượng nghị sĩ Cộng hòa thừa nhận rằng mở lại trường học dưới hình thức dạy học trực tiếp sẽ cần tiền cũng như hướng dẫn rõ hơn từ cơ quan y tế. Thượng nghị sĩ Pat Roberts, thành viên Ủy ban Y tế, Giáo dục, Lao động và Lương hưu của Thượng viện, cho biết ông đang chờ thêm thông tin từ Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh trước khi quyết định cách mở cửa lại trường học. Ông nói: “Nếu học sinh đi học và nhiễm bệnh thì chúng ta sẽ trở lại vạch xuất phát. Nhưng nếu không để trẻ nhỏ đi học lại thì các em sẽ bỏ mất cả năm học nửa năm học. Dù thế nào thì cũng thiệt hại”.
Các thành viên Dân chủ tại Thượng viện đã đưa ra đề xuất 430 tỷ USD để giải quyết vấn đề mở lại trường học và trung tâm chăm sóc trẻ. Đề xuất của họ gồm 345 tỷ USD dưới dạng quỹ bình ổn giáo dục để cấp tiền cho đại học và các trường.
Thượng nghị sĩ Dân chủ Patty Murray nói: “Là một người mẹ, một người bà, tôi nghĩ rằng việc dùng sự an toàn của học sinh để mặc cả thực sự rất kinh khủng. Tôi hy vọng các thượng nghị sĩ Cộng hòa không muốn làm tới bước đó chỉ vì Tổng thống muốn thế”.