Ngày 16/3, khoảng 1,5 triệu cử tri Crimea (Crưm) và 300.000 người dân khu vực Sevastopol, nơi đặt căn cứ chính của Hạm đội Biển Đen của Nga, đã đi bỏ phiếu quyết định tương lai bán đảo này. Cuộc trưng cầu ý dân về quy chế nước cộng hòa tự trị Crimea đã được đẩy sớm lên hai tuần so với dự định trước đó, xuất phát từ diễn biến phức tạp tại Ukraine. Tuy nhiên, có thể thấy rõ báo chí cũng như dư luận Nga nói chung ủng hộ mong muốn của chính quyền và người dân Crimea.
Báo Độc lập, một tờ báo trung dung ở Nga ghi nhận: Hội đồng Tối cao nước Cộng hòa tự trị Crimea dự đoán sẽ có không dưới 70% cử tri tán thành sáp nhập Crimea vào Nga. Hai câu hỏi trong cuộc trưng cầu này cũng cho thấy nguyện vọng rõ ràng của Crimea. Họ muốn sáp nhập Nga ngay lập tức trên cơ sở các quyền của một chủ thể Liên bang Nga, hoặc đòi hỏi khôi phục hiến pháp nước Cộng hòa Crimea năm 1992, theo đó vùng đất này có quyền tự trị toàn diện hơn hẳn hiện nay, tức là có tổng thống Crimea như quy chế từ những năm 90 của thế kỷ trước, chứ không chỉ là "người đứng đầu Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa tự trị Crimea" do chính quyền Ukraine bổ nhiệm.
Bài báo ghi nhận tỷ lệ người gốc Nga chiếm tới 58% cư dân trên đảo, gần 20% là người Ukraine nhưng trong đó rất nhiều người có quan hệ mật thiết với văn hóa Nga, và chỉ 14% số còn lại là người Tatar, không muốn sáp nhập Nga. Với thành phần dân số như vậy, thật không khó gì có thể dự đoán 70% hoặc hơn thế nữa cư dân Crimea sẽ biểu quyết tán thành sáp nhập bán đảo này vào Liên bang Nga.
Tờ "Báo Nga" cho biết tình hình bán đảo Crimea trong những ngày qua tương đối yên bình và người dân có một tâm trạng chung, được thể hiện bằng cụm từ "Trở về mái nhà Nga!" Quả thật, có thể thấy rõ tâm lý người dân trên bán đảo vẫn luôn coi mình là người Nga, là công dân nước Nga.
Lúc này đây, trong bối cảnh tình hình Crimea đang nóng lên từng ngày, mọi kế hoạch chuẩn bị tiếp nhận Crimea của nước Nga, hay các kịch bản với những biện pháp trừng phạt Nga theo từng cấp độ mà Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ đề ra, cho thấy các bên đang ráo riết chạy đua với thời gian, tất cả có thể sẽ trở nên rõ ràng hơn sau khi có kết quả chính thức cuộc trưng cầu ý dân ở Crimea. Và cộng đồng quốc tế cũng đang theo dõi sát sao diễn biến tại bán đảo này, trong đó truyền thông thông tin đóng một vai trò hết sức quan trọng.
Song cho dù cuộc chiến giữa các phương tiện truyền thông có nóng bỏng đến đâu, cũng không khó để nhận thấy ai là người đã châm ngòi thổi bùng ngọn lửa “Mùa xuân Crimea”, đẩy mối quan hệ giữa hai cường quốc thế giới là Nga và Mỹ vào cảnh đối đầu căng thẳng nhất kể từ sau cuộc Chiến tranh lạnh. Báo chí Nga tố cáo rằng trong thời gian qua, những bàn tay từ phía sau tác động vào Ukraine đã không còn là bí mật, khi mà mưu toan của Mỹ và phương Tây nhằm cô lập và tranh giành ảnh hưởng với Nga đang ngày càng lộ rõ.
Rõ ràng Mỹ đã phát động cuộc thập tự chinh với cái gọi là những cuộc cách mạng sắc màu tại các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ nhằm mở rộng bờ cõi của NATO, mà Gruzia và Ukraine là những mục tiêu trước tiên. Chính một nhà ngoại giao Mỹ nổi tiếng, ông George Kennan, đã buộc lòng phải cảnh báo: "Chính sách này sẽ là sai lầm lớn nhất dẫn đến một cuộc chiến tranh lạnh mới".
Còn trong câu chuyện ở Ukraine, ở Crimea, rõ ràng cuộc khủng hoảng hiện nay đã được kích hoạt từ EU, khi khối này "chào mời" sáu quốc gia hậu Xô Viết ký một thỏa thuận hợp tác với EU trong Chương trình Đối tác phương Đông. Lá bài "hợp tác kinh tế" đã không đủ lớn để có thể che giấu sự thật rằng mục tiêu chính của chương trình đối tác này là nhằm cô lập Nga.
Như Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng nhiều quan chức Nga đã tuyên bố: Người dân Crimea đã nói lên nguyện vọng của mình sau khi chính những diễn biến bất ổn và vi hiến thời gian qua tại Kiev đã đẩy Crimea ra xa Ukraine. Đây cũng là lời giải thích vì sao uy tín của Tổng thống Putin lại tăng tới mức cao kỷ lục trong những năm gần đây.
Quế Anh (P/v TTXVN tại Nga)