Đây là cuộc tổng tuyển cử khá đặc biệt tại Italy, với nhiều “lần đầu tiên” - như được tổ chức vào tháng 9, khác với thông lệ tổ chức vào mùa Xuân trong hơn 100 năm qua. Đây cũng là lần đầu tiên công dân Italy trong độ tuổi từ 18 - 25 được chính thức tham gia bầu các đại diện của mình ở cả Thượng viện, ngoài việc được đi bầu Hạ viện. Ngoài ra, lần đầu tiên số nghị sỹ được bầu tại cả Hạ viện và Thượng viện giảm xuống lần lượt 400 và 200 người, thay vì số lượng tương ứng 630 và 315 trước đây, khiến sự cạnh tranh khốc liệt hơn.
Cuộc bầu cử sớm được tổ chức hơn 2 tháng sau khi chính phủ Thủ tướng Mario Draghi tuyên bố từ chức. Các lực lượng chính trị tại Italy đều phải đối mặt với những khó khăn như thời gian vận động tranh cử ngắn, tiến hành trong thời tiết mùa Hè khắc nghiệt. Tuy nhiên, đảng Anh em Italy (FdI) đã vươn lên và liên tục duy trì vị trí dẫn đầu trong tất cả các cuộc thăm dò dư luận trước thềm bầu cử, với kết quả thăm dò ngày 10/9 cho thấy tỷ lệ ủng hộ FdI lên tới 25%. Nếu tính cả tỷ lệ ủng hộ 2 đồng minh của FdI là các đảng Liên đoàn (Lega) và Tiến lên Italy (Forza Italia), liên minh trung hữu có khả năng giành được khoảng 45% sự ủng hộ của cử tri. Ngược lại, tỷ lệ ủng hộ dành cho liên minh trung tả dưới sự dẫn dắt của đảng Dân chủ (PD) đang dừng ở mức 30%.
Chia sẻ với phóng viên TTXVN về dự báo kết quả bầu cử, Giáo sư Matteo Luigi Napolitano, chuyên gia về đối ngoại và lịch sử quốc tế thuộc Đại học Molise (Italy) nói: “Kết quả các cuộc thăm dò dư luận, cũng như quan điểm của giới phân tích hay giới truyền thông, rất rõ ràng và đều cho thấy liên minh trung hữu và đảng FdI của bà Giorgia Meloni nhiều khả năng sẽ thắng cử. Tuy nhiên, đây là một cuộc bầu cử đầy khó khăn, lần đầu tiên bầu cử diễn ra sau tháng nghỉ Hè, có quá ít thời gian để các đảng triển khai chiến dịch tranh cử cũng như để xây dựng một chương trình cụ thể và tìm thấy điểm chung trong liên minh. Trong khi, luôn tồn tại sự chia rẽ đáng kể giữa các đảng trong liên minh và sau bầu cử cũng vậy. Đây là khó khăn cho sự ổn định chính phủ tương lai”.
Trong quá trình vận động tranh cử, liên minh trung hữu đã cho thấy sự tự tin về một chiến thắng cách biệt trước các lực lượng chính trị khác. Tuy nhiên, kết quả bầu cử vẫn có thể không đúng như các dự đoán, bởi vì cho tới sát ngày bầu cử, khoảng 40% trong số gần 51 triệu cử tri đủ điều kiện bỏ phiếu tại Italy vẫn chưa quyết định sẽ bỏ phiếu cho ai, hoặc có khả năng không tham gia bỏ phiếu.
Dự kiến ngay trong đêm 25/9, khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa lúc 23h (giờ địa phương), những số liệu sơ bộ về kết quả bầu cử sẽ bắt đầu được công bố trước khi Bộ Nội vụ Italy đưa ra những số liệu chính thức.
Người dân Italy đã chuẩn bị tinh thần đón nhận sự thay đổi chính trị lớn, khi nước này đang phải đối mặt với một loạt cuộc khủng hoảng, từ tỷ lệ lạm phát cao và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt liên quan đến biến đổi khí hậu, đến cuộc khủng hoảng năng lượng trầm trọng do cuộc xung đột Nga-Ukraine. Tuy nhiên, điều mà người dân Italy, Liên minh châu Âu và cộng đồng quốc tế muốn biết là liệu chính phủ sắp tới có thể tiếp tục duy trì sự yên bình hiếm hoi như trong giai đoạn cầm quyền của Thủ tướng Draghi, hay chính trường Italy lại tiếp tục rơi vào bão táp.