Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), các nhà lập pháp và quan chức Chính phủ Mỹ đang vạch ra những đề xuất nhằm thúc đẩy các công ty nước này chuyển hoạt động hoặc dây chuyền sản xuất ra khỏi Trung Quốc.
Từ lâu, Tổng thống Donald Trump luôn cam kết đưa ngành sản xuất từ nước ngoài hồi hương, song tình trạng lây lan mạnh mẽ của virus SARS-CoV-2 gây ra dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 và những lo ngại liên quan đến sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng y tế và thực phẩm của Mỹ vào Trung Quốc đã thúc đẩy ý tưởng này được triển khai sớm hơn.
Hồi tháng 5, Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh trao thêm quyền cho một cơ quan đầu tư nước ngoài của Mỹ nhằm giúp các nhà sản xuất trong nước. “Mục tiêu của tôi là sản xuất mọi thứ mà người Mỹ cần và xuất khẩu ra thế giới”, nhà lãnh đạo Mỹ phát biểu trong một chuyến thăm tới nhà máy ở Pennsylvania gần đây.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng làm việc với các cơ quan và các nước khác như Nhật Bản, Australia và Ấn Độ để đa dạng hóa chuỗi cung ứng từ Trung Quốc.
Bên cạnh chính quyền Tổng thống Trump, các nghị sĩ trong cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đều vạch ra các dự luật để giảm sự phụ thuộc của Mỹ đối với các mặt hàng Trung Quốc sản xuất – chiếm khoảng 18% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu trong năm 2019. Chuỗi cung ứng về y tế và hàng hóa liên quan đến quốc phòng đứng đầu danh sách quan tâm.
“Đại dịch COVID-19 là một đòn thức tỉnh đầy đau đớn cho thấy chúng ta đang quá phụ thuộc vào các nước như Trung Quốc liên quan đến chuỗi cung ứng y tế”, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham đề cập trong một thông cáo báo chí phát hành ngày 15/5.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Josh Hawley đề xuất các quy định mới về chuỗi cung ứng y tế và “các khoản trợ cấp” để khuyến khích sản xuất trong nước. Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Marco Rubio đưa ra một dự luật cấm bán các mặt hàng nhạy cảm cho Trung Quốc và tăng thuế đối với thu nhập kiếm từ Trung Quốc của các công ty Mỹ.
Tuy nhiên, một bộ phận các nhà kinh tế và phân tích lại không nghĩ vậy. Giới chuyên gia cho rằng các nhà sản xuất di dời dây chuyền sản xuất từ châu Á về Mỹ sẽ phải đối mặt với tình trạng nhà máy xuống cấp, cơ sở hạ tầng cũ kỹ, chưa kịp xây dựng mạng lưới cung cấp cũng như thiếu lao động lành nghề.
“Tôi không tin bất kỳ quốc gia nào trên thế giới có thể đào tạo lực lượng lao động nhanh đến vậy. Bạn đang có hàng trăm nghìn người lái xe Uber, người giao hàng và thợ cắt tóc thất nghiệp. Và giờ xuất hiện một nhà máy công nghệ cao. Thiếu hụt lao động lành nghề là một thách thức rất lớn”, Rafael Salmi - Chủ tịch công ty công nghệ Richardson RFPD tại thành phố Geneva, bang Illinois – nhận định.
Theo kết quả cuộc khảo sát hồi tháng 4 vừa qua do Văn phòng Thương mại Mỹ tại Bắc Kinh và Thượng Hải phối hợp với công ty tư vấn PricewaterhouseCoopers thực hiện, phần lớn các công ty Mỹ tại Trung Quốc hiện không có kế hoạch tái bố trí dây chuyền sản xuất vì ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19.
“Kết quả khảo sát của chúng tôi cho thấy các công ty đang cân nhắc điều chỉnh chiến lược kinh doanh, nhưng sẽ không sớm xuất hiện cuộc di dời đồng loạt”, ông Ker Gibbs – Chủ tịch Văn phòng Thương mại Mỹ tại Thượng Hải – cho hay.