Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Lê Đình Thọ, việc lắp đặt các thiết bị thu phí không dừng tại các trạm thu phí đã hoàn thành và triển khai đồng bộ trên toàn quốc từ ngày 1/8. Trong đó, với các tuyến cao tốc sẽ thu phí tự động hoàn toàn (không phục vụ xe trả phí thủ công). Tuy nhiên, công tác tổ chức thu phí, dán thẻ cho phương tiện còn một số tồn tại, bất cập, chưa tạo sự thuận lợi, gây bức xúc cho chủ xe và người tham gia giao thông.
Bộ GTVT đã có công điện đề nghị các đơn vị liên quan, địa phương, đặc biệt cảnh sát giao thông bố trí lực lượng hỗ trợ tại các trạm thu phí cho việc dán thẻ, điều tiết giao thông tránh ùn tắc. Các nhà cung cấp dịch vụ thu phí tự động phải tăng thêm lực lượng, điểm dán thẻ, dán thẻ lưu động… nhằm giảm ùn tắc tại các điểm dán tại trạm thu phí.
Để đảm bảo công tác thu phí ETC thuận lợi từ ngày 1/8, các nhà cung cấp dịch vụ thu phí ETC cũng đã rà soát, khắc phục triệt để các tồn tại, bất cập trong quá trình vận hành hệ thống; làm rõ nguyên nhân, xử lý trách nhiệm của các cá nhân, đơn vị khi để xảy ra lỗi kỹ thuật, gây ùn tắc, khó khăn cho người và phương tiện trả phí ETC và thực hiện các giải pháp để chủ phương tiện thuận lợi trong hủy hoặc thay thẻ hư hỏng, chủ xe có thể thực hiện trực tiếp hoặc trực tuyến. Hai doanh nghiệp cung cấp dịch vụ này phải phối hợp trong quá trình vận hành, khai thác, bảo đảm hệ thống vận hành thông suốt, kết nối, liên thông. Bộ GTVT yêu cầu các vướng mắc, bất cập trên phải được khắc phục trước ngày 5/8 và giao Tổng cục Đường bộ tổ chức kiểm tra, giám sát, có chế tài xử lý vi phạm.
Qua tìm hiểu, trong các dự án giao thông chậm lắp đặt thu phí tự động có 4 tuyến cao tốc do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc (VEC) quản lý, khai thác. Tới hạn chót, VEC đã kịp đưa thu phí tự động trên các tuyến cao tốc vào vận hành. Trong đó, tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai chính thức vận hành thu phí tự động từ ngày 1/8; cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi từ ngày 31/7; cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây và Cầu Giẽ - Ninh Bình từ ngày 22/7. Cũng từ ngày 1/8, tất cả các tuyến cao tốc sẽ chỉ thu phí tự động, từ chối phục vụ với xe trả tiền mặt.
Còn theo Thiếu tướng Lê Xuân Đức, Cục phó Cảnh sát giao thông (CSGT - Bộ Công an), với tình huống khi trạm thu phí xảy ra sự cố, ùn tắc, Cục đã yêu cầu lực lượng chuyên trách sẵn sàng phương án giải tỏa và ứng phó với tình huống trạm thu phí để xảy ra ùn tắc. Trước mắt, CSGT tập trung tuyên truyền cho người dân hiểu được quyền lợi của mình khi đi trên cao tốc với dịch vụ thu phí ETC, CSGT chỉ phạt những người cố tình vi phạm và vi phạm nhiều lần khi xe không dán thẻ ETC đi vào trạm thu phí cao tốc.
Thống kê của Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ GTVT) cho biết, cả nước hiện có khoảng 4,8 triệu ô tô, theo yêu cầu của Chính phủ, từ 1/8 tất cả xe ô tô đi qua các trạm thu phí trên quốc lộ, cao tốc phải trả phí bằng hình thức điện tử không dừng (ETC). Sau hơn 3 năm triển khai dán thẻ ETC, theo báo cáo của các đơn vị cung cấp dịch vụ, mới chỉ có khoảng 70% lượng xe dán thẻ ETC, còn khoảng 30% tương đương 1,2 triệu xe vẫn chưa dán thẻ ETC.
Theo ghi nhận của phóng viên, sáng 1/8, tại làn vào/ra các trạm thu phí đầu tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, nhiều chủ phương tiện vẫn không kiểm tra số dư trong tài khoản, nhân viên tại các trạm phải đọc biển số để tra soát số dư trong tài khoản, xe đủ tiền được lưu thông qua trạm, xe không đủ hoặc không có tiền sẽ được trừ offline và nhân viên nhắc nhở nạp tiền vào tài khoản... dẫn đến tình trạng ùn ứ tại các làn thu phí ETC. Thống kê nhanh của ông Nguyễn Văn Nhi, Phó Tổng giám đốc Tổng Công từ đầu tư và phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cho biết, mới chỉ có khoảng 70% xe lưu thông trên tuyến dán thẻ ETC, 30% còn lại vẫn chưa dán. Mỗi ngày, tuyến cao tốc này có trung bình từ 17.000 - 20.000 lượt xe lưu thông, việc còn 30% trên tổng số xe chưa dán, nếu tập trung đi vào làn ETC dễ xảy ra ùn tắc trên tuyến.
Tại cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, lực lượng CSGT chốt trực tại các đầu ra làn ETC sẽ yêu cầu các trường hợp không thực hiện dán thẻ lập biên bản và cam kết không vi phạm. Với các trường hợp chủ xe không muốn dán thẻ sẽ được hướng dẫn tới đường gom để ra khỏi cao tốc, lái xe đồng ý dán thẻ sẽ được phục vụ ở trạm. Trong khi đó, tại cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, nhiều xe phải quay đầu vì chưa dán thẻ, các lái xe cho biết chưa biết quy định về dán thẻ...
Tổng cộng từ ngày 1/8, 10 tuyến cao tốc chỉ có thu phí tự động không dừng, gồm: Nội Bài - Lào Cai, Pháp Vân - Cầu Giẽ, Cầu Giẽ - Ninh Bình, Bắc Giang, Lạng Sơn, Hạ Long - Vân Đồn, Hà Nội - Hải Phòng, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Liên Khương - Đà Lạt, Long Thành - Dầu Giây, Trung Lương - Mỹ Thuận. Các trường hợp không sử dụng dịch vụ thu phí ETC sẽ được hướng dẫn ra khỏi cao tốc bằng lối ra của xe quá tải. Xe không đủ điều kiện thu phí ETC như: Không dán thẻ, không có tiền trong tài khoản, cố tình lưu thông sẽ bị phạt 1 - 2 triệu đồng, tước Giấy phép lái xe từ 1 - 3 tháng.