Theo báo cáo của Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Nghệ An, hiện toàn tỉnh có trên 40 ổ dịch tại 14 huyện chưa qua 21 ngày. Lũy kế từ đầu năm đến nay đã xảy ra 206 ổ dịch. Tổng số lợn tiêu hủy hơn 6.700 con, với tổng trọng lượng trên 340 tấn. Các địa phương có số lượng ổ dịch tả lợn châu Phi nhiều nhất bao gồm Anh Sơn, Yên Thành, Đô Lương, Quế Phong, Quỳ Hợp, Tương Dương…
Xã Vĩnh Sơn là địa phương có thế mạnh về chăn nuôi lợn trên địa bàn huyện Anh Sơn. Tuy nhiên, hiện nay toàn bộ các xóm trên địa bàn xã đều xuất hiện dịch tả lợn châu Phi.
Gia đình ông Nguyễn Hữu Thế, ở xóm Vĩnh Thọ, xã Vĩnh Sơn từ đầu tháng 10/2024 đến nay, dịch tả lợn châu Phi đã lây lan đến đàn lợn của gia đình, buộc phải tiêu hủy 13 con lợn nái đang kỳ sinh sản, gây thiệt hại không nhỏ đối với kinh tế.
Ông Thế cho biết: "Gia đình đã chủ động dọn vệ sinh, sát khuẩn đầy đủ, hạn chế người ra vào chuồng trại rồi nhưng dịch bệnh vẫn xuất hiện khiến đàn lợn bị ốm chết, buộc phải tiêu hủy. Nguồn thu của gia đình trông cậy vào đàn lợn này giờ không biết xoay xở ra sao. Bây giờ gia đình muốn muốn tái đàn cũng khó vì dịch bệnh vẫn đang bùng phát mạnh”.
Theo thống kê, toàn xã Vĩnh Sơn có 3.500 con lợn, chủ yếu nuôi trong nông hộ. Dịch tả lợn châu Phi bùng phát trong những tháng vừa qua, đặc biệt là từ đầu tháng 10 đến nay khiến 5/5 xóm đều có dịch, ngày nào cũng có hộ dân báo có lợn ốm chết. Đến nay, xã đã tiêu hủy khoảng 500 con lợn với tổng trọng lượng trên 20 tấn.
Ông Cao Thanh Lương - Chủ tịch UBND xã Vĩnh Sơn cho biết, do ảnh hưởng bởi cơn bão số 3, số 4 và mưa trong những ngày gần đây khiến nước trong các ao hồ, sông suối trên địa bàn xã dâng lên, chuồng trại chăn nuôi của người dân bị ngập, ẩm thấp, dịch bệnh theo dòng nước lây lan từ hộ này sang hộ khác, xóm này sang xóm khác, nên rất khó kiểm soát.
Theo báo cáo của huyện Anh Sơn, từ ngày 15/9/2024 đến nay, bệnh dịch tả lợn châu Phi đã xuất hiện tại 11 xã trên địa bàn huyện gồm Long Sơn, Phúc Sơn, Khai Sơn Lạng Sơn, Vĩnh Sơn, Cao Sơn, Thạch Sơn, Đức Sơn, Hội Sơn với 51 thôn, 207 hộ. Tổng số lợn chết tiêu hủy 835 con, tổng trọng lượng tiêu hủy trên 46 tấn. Đặc biệt, hiện nay mưa lớn vẫn diễn biến bất thường khiến dịch diễn biến phức tạp, nguy cơ bùng phát ra diện rộng, bởi Anh Sơn là một trong những địa phương bị ngập nặng nhất trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Ông Hoàng Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND huyện Anh Sơn cho biết, tại các địa phương ngay khi xuất hiện dịch, huyện đã thành lập các đoàn trực tiếp kiểm tra, chỉ đạo hướng dẫn đến từng hộ dân. Tiến hành tiêu hủy toàn bộ lợn ốm, chết có kết quả dương tính với bệnh dịch tả lợn châu Phi, triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống dịch như giám sát dịch bệnh, tuyên truyền, tiêu độc khử trùng, kiểm soát việc vận chuyển, buôn bán lợn và sản phẩm từ lợn... tại các đơn vị đã xảy ra dịch trên địa bàn toàn huyện. Tuy nhiên, Anh Sơn là huyện có địa bàn tiếp giáp với nhiều huyện bạn, có tuyến quốc lộ đi qua, có nhiều lối mở…; hoạt động giao thương buôn bán động vật, sản phẩm động vật thường xuyên nên việc ngăn chặn dịch bệnh từ nơi khác vào địa bàn huyện rất khó khăn.
Để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát, UBND tỉnh đã yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện, thành phố, thị xã triển khai phòng, chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi sau mưa, lũ theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Chính quyền địa phương cần tăng cường kiểm tra, đôn đốc, thực hiện nghiêm các giải pháp phòng dịch cho đàn vật nuôi mùa mưa lũ...
Ông Trần Võ Ba, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Nghệ An cho biết, ở những địa phương đang có dịch cần hạn chế thương lái đến thu mua lợn của dân. Người dân cũng không nên sử dụng thức ăn thừa và cho lợn uống nước ao, hồ, sông, suối. Khi tái đàn, người dân cần lưu ý trên địa bàn không phát sinh thêm ổ dịch sau 15 ngày và phải vệ sinh tiêu độc, khử trùng chuồng trại đúng quy định. Bên cạnh đó, khi mua con giống cần có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, tránh lợn con bị nhiễm bệnh lây lan sang những con khác.
Đối với những xã có dịch phải tiến hành phun khử trùng, rải vôi bột phòng ngừa; lập chốt, cắm biển báo vùng dịch, vùng bị dịch uy hiếp; thành lập tổ tuần tra lưu động để kiểm tra vận chuyển động vật, sản phẩm động vật, tiến hành tiêu huỷ lợn ốm chết theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn huyện, tuyệt đối không để người dân tự tiêu hủy.
Đối với các xã chưa có dịch thực hiện tốt 6 không: “Không giấu dịch; Không mua bán, vận chuyển lợn bệnh, lợn chết; Không giết mổ, tiêu thụ thịt lợn bệnh, lợn chết; Không vứt xác lợn ra ngoài môi trường; Không sử dụng thức ăn thừa khi chưa qua xử lý nhiệt; không sử dụng nước ao hồ, kênh mương chưa qua xử lý dùng để tắm và cho lợn uống".
Tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh Nghệ An vẫn còn tình trạng chủ quan, lơ là, chưa tiêu hủy triệt để, kịp thời dẫn đến dịch bệnh tả lợn châu Phi kéo dài. Bên cạnh đó, tỷ lệ tiêm phòng các loại vaccine cho đàn vật nuôi đạt thấp, không đáp ứng được yêu cầu phòng bệnh, đặc biệt là tiêm vaccine phòng bệnh cho đàn lợn thịt; việc tái đàn, tăng đàn và vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ động vật, sản phẩm động vật chưa được kiểm soát chặt chẽ...