Bà Nguyễn Minh Thảo, Phó Trưởng ban Môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh - Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho biết: Thực hiện Nghị quyết 19 của Chính phủ, Bộ Tài chính báo cáo đã giảm được 420 giờ nộp thuế nhưng doanh nghiệp chỉ ghi nhận giảm khoảng 110 giờ.
Không chỉ là số giờ nộp thuế
Ông Cao Anh Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, thời gian nộp thuế đã giảm được 370 giờ trong năm 2014 và 50 giờ tính từ đầu năm đến nay. Tổng số thời gian giảm đã đạt 420 giờ (từ 537 giờ/năm xuống còn 117 giờ/năm, tương đương giảm được 78% số giờ thực tế), vượt chỉ tiêu mà Nghị quyết đề ra. Tính đến ngày 23/9, đã có 98% doanh nghiệp thực hiện khai thuế điện tử. Để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, ngành thuế đã tăng cường phương thức phối hợp thu ngân sách với hệ thống ngân hàng. Hiện đã có 33 ngân hàng triển khai dịch vụ nộp thuế điện tử với số doanh nghiệp tham gia đạt 71,3%.
Hỗ trợ, giải đáp cho người nộp thuế tại bộ phận “một cửa” Cục thuế Thái Nguyên. Ảnh: Hoàng Hùng - TTXVN |
“Những nỗ lực trong cải cách TTHC, kê khai và nộp thuế điện tử nhìn chung được doanh nghiệp đánh giá cao. Tuy nhiên, thời gian thực tế không giảm được như tính toán của Bộ Tài chính”, đại diện CIEM nói.
Đề cập về độ “vênh” thời gian, bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn thuế cho rằng, doanh nghiệp đánh giá mức độ giảm hơn so với năm trước khoảng 20%, cách tính toán đơn giản là lấy tổng số giờ nộp thuế theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới (WB) nhân với 20%, số giờ giảm được doanh nghiệp ghi nhận là khoảng 110 giờ, ít hơn số tính toán của cơ quan thuế. Tuy nhiên, WB chỉ đánh giá 2 loại thuế là thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), còn chưa đánh giá kết quả về thanh tra, kiểm tra, hoàn thuế, kiểm tra nội bộ, hóa đơn chứng từ và các loại thuế khác.
“Chúng tôi thấy, hầu hết doanh nghiệp vướng mắc ở khâu hoàn thuế hoặc thủ tục hoá đơn chứng từ. Mà quá trình hoàn thuế GTGT không chỉ vướng ở cơ quan thuế địa phương”, bà Cúc nói.
Doanh nghiệp chưa thông
Một số doanh nghiệp vẫn băn khoăn về khoảng cách giữa những chính sách và thực thi cải cách thuế trong thực tế.
Đồng tình việc khai thuế điện tử đã thuận tiện hơn nhiều nhưng phía Công ty GE Power & Water (doanh nghiệp chế xuất ở Hải Phòng) vẫn than phiền, họ từng mất rất nhiều thời gian và bị gây phiền hà khi bị mất hóa đơn mua hàng. Khi mất hóa đơn, doanh nghiệp phải làm báo cáo nộp qua mạng, sau đó in ra và đính kèm biên bản mất hóa đơn để nộp cơ quan thuế. Sau khi doanh nghiệp phải ký biên bản phạt, rồi về lấy chữ ký và mang lên nộp. Đến hôm sau lại nhận được quyết định bị phạt vì để mất hóa đơn. Để giải quyết việc này, doanh nghiệp phải đi lại vài lần, tốn thời gian do doanh nghiệp ở xa cục thuế.
Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi Văn Nam vừa yêu cầu cán bộ thuế các cấp phải rà soát, phân loại và xử lý ngay những khó khăn, vướng mắc để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế (NNT). Theo đó, không được yêu cầu NNT cung cấp thêm các tài liệu, hồ sơ, thông tin không có trong quy định; công bố, niêm yết công khai tất cả các TTHC sau khi ban hành; yêu cầu các cục thuế phải củng cố, kiện toàn bộ phận “một cửa”, đường dây nóng, bố trí cán bộ có tinh thần trách nhiệm, có trình độ chuyên môn làm việc tại bộ phận tiếp nhận, giải quyết những vướng mắc cho NNT. |
Theo công ty này, khi đã mua hàng ở nước ngoài, hóa đơn gốc hay bản sao cũng không có ý nghĩa gì bởi các nhà cung cấp ở nước ngoài, nhất là Mỹ, đều không có hóa đơn. Trong khi đó, mỗi năm doanh nghiệp có tới 9.000 - 10.000 hóa đơn từ nước ngoài gửi về, riêng phí chuyển phát nhanh số hóa đơn này lên tới 3 - 4 tỷ đồng.
Trả lời vấn đề này, mới đây, đại diện Bộ Tài chính cho rằng, việc Chi nhánh Công ty GE làm mất hóa đơn đầu vào và bị cục thuế xử phạt vi phạm hành chính là đúng quy định. Quá trình xử lý vi phạm cũng được thực hiện theo đúng các bước trong Quy trình quản lý ấn chỉ của cơ quan thuế, cơ quan thuế không có yêu cầu thêm hoặc sách nhiễu gây phiền hà cho đơn vị. “Việc đơn vị phải đi lại hai lần là do đơn vị cử người không đúng thẩm quyền ký biên bản nên biên bản phải mang về để ký và sau đó mới gửi lại cho cơ quan thuế”, phía Bộ Tài chính lý giải.
Theo CIEM, ngành thuế vẫn đang tồn tại tình trạng, văn bản này bỏ thủ tục, giấy tờ này nhưng văn bản khác thì không, nên doanh nghiệp vẫn phải làm. Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thực sự tin cải cách, họ sợ khi bị kiểm tra lại không có hồ sơ đó. Đó là chưa kể việc thực thi mỗi nơi một khác, thậm chí mỗi bộ phận cùng một nơi cũng khác nhau.
Thực tế, thời gian qua đến ngay cả ngành thuế cũng phải thừa nhận việc chậm chi trả tiền hoàn thuế khiến rất nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, trong đó không ít hồ sơ thuộc về trách nhiệm của ngành thuế. Đơn cử, năm 2014 cả nước có tới hơn 22.000 hồ sơ hoàn thuế với tổng số tiền lên tới hơn 90.000 tỷ đồng. Trong đó, TP Hồ Chí Minh có 157 hồ sơ hoàn thuế giải quyết chậm so với thời gian quy định và Hà Nội còn 37 hồ sơ. Ngoài ra, còn có các địa phương như: Cà Mau có 112 hồ sơ giải quyết chậm, Đồng Nai có 159 hồ sơ, Hải Dương có 103 hồ sơ, An Giang là 46 hồ sơ...
Theo lãnh đạo Tổng cục Thuế, việc áp dụng cải cách hành chính thuế từ chính sách đến thực tiễn còn chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Trong thời gian tới, ngành thuế sẽ quan tâm cải cách thủ tục hoàn thuế và thanh tra thuế; tiến hành đánh giá mức độ hài lòng của doanh nghiệp, từ đó có cơ sở thực hiện cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp ngày càng hiệu quả. “Tổng cục Thuế mong muốn doanh nghiệp tiếp tục đóng góp những ý kiến thiết thực, cụ thể những vướng mắc gặp phải trong quá trình thực hiện thủ tục thuế”, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn nói.