“Ma trận” máy lọc nước

Tuy nhiên, người tiêu dùng đang đứng trước “ma trận” hàng trăm nhãn hiệu máy lọc nước được gắn mác từ Anh, Pháp, Mỹ nhưng chất lượng thì không ai có thể kiểm chứng được. 

Mập mờ xuất xứ

Thị trường máy lọc nước hiện rất đa dạng, người tiêu dùng có thể tìm mua các thiết bị này ở các trung tâm thương mại, siêu thị, các cửa hàng bán lẻ, thậm chí đặt hàng trên mạng. Tùy vào từng hãng và đời máy khác nhau mà máy lọc nước có giá từ vài triệu đồng đến vài chục triệu đồng.

Tìm đến một siêu thị điện máy lớn ở thị trấn Văn Điển, Thanh Trì, Hà Nội, chúng tôi được dẫn vào gian hàng với đủ các hãng máy lọc nước. Chỉ một chiếc máy lọc nước mang nhãn hiệu Myota, nhân viên tên Hậu cho biết, đây là sản phẩm của Hàn Quốc có giá 4.490.000 đồng, có tác dụng loại bỏ thạch tín và chất độc. Ngoài ra, sản phẩm giúp "ngăn ngừa mỡ máu", "giảm cân" nhờ lõi lọc tạo khoáng chất” và không quên nhấn mạnh việc khuyến mại thêm 3 lõi lọc và đây là giá tốt nhất trên thị trường hiện nay vì công ty đang có hợp tác đặc biệt với siêu thị. Tôi ngỏ ý muốn xem một vài thương hiệu được quảng cáo nhiều và uy tín thì nhân viên ở đây cho biết, họ không bán những sản phẩm này.

Sau đó, nhân viên này tiếp tục giới thiệu cho chúng tôi các sản phẩm khác như máy lọc nước mang nhãn hiệu Perfect có xuất xứ từ USA hay máy lọc hiệu Feroli “made in USA”. Khi tôi thắc mắc, hãng Feroli này có phải là nhãn hàng nổi tiếng Ferroli xuất xứ Italya nổi tiếng với thiết bị máy nước nóng hay không thì nhân viên này cho biết: “Đây là hàng của Trung Quốc, các phụ kiện của Trung Quốc sau đó lắp ráp ở Việt Nam”, khi tôi hỏi vậy tại sao lại dán mác là “Made in USA” thì nhân viên này lắc đầu nói không biết.

Một nhân viên làm việc tại một nhãn hiệu máy lọc nước khá có tiếng đã chia sẻ với chúng tôi, khi họ làm việc tại các tỉnh miền núi phía Bắc, có người ra chào hàng bán các sản phẩm máy lọc nước chất lượng. Đến khi xem hàng thì thấy đủ các loại máy lọc nước mang nhãn hiệu Panasonic, Daikin, Nokia và cả...Honda, mặc dù những thương hiệu nổi tiếng này chưa bao giờ sản xuất máy lọc nước. Theo lời của nhân viên này, tại Hà Nội cũng bày bán không ít những máy lọc nước có nhãn hiệu tương tự. Trên thị trường hiện nay có khoảng 200 đến 250 nhà cung cấp máy lọc nước. Các cơ sở này thu mua sản phẩm bên Trung Quốc về rồi đặt in ấn nhãn mác và dán lên sản phẩm, sau đó, tìm cách tuồn ra thị trường.

Ảnh hưởng sức khỏe

Trao đổi với chúng tôi, Quế Lâm, nhân viên phụ trách kỹ thuật của một hãng máy lọc nước có tiếng trên thị trường cho biết, màng RO được xem là "trái tim" của máy lọc nước vì qua màng này, tất cả các ion kim loại nặng, vi khuẩn, amoni, asen, các chất hữu cơ nhỏ nhất ở cấp độ phân tử đều được lọc bỏ. Tuy nhiên, các sản phẩm không đảm bảo chất lượng, hàng nhái, hàng giả thì màng RO này đương nhiên không đạt tiêu chuẩn. Hoặc kể cả khi người tiêu dùng mua hàng đảm bảo chất lượng nhưng các màng lọc này đều phải vài tháng thay một lần, nếu không chú ý sẽ mua phải hàng giả, vì màng RO hiện nay bị làm giả vô tội vạ.

Ông Nguyễn Huy Nga, Nguyên Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế) cho biết, lọc bằng màng RO, nước đạt tiêu chuẩn là nước đóng chai, tinh khiết. Trong khi các màng lọc khác có cấp độ thấp hơn, không thể tách khoáng, vi khuẩn... Do đó, người dân mua phải hàng giả, hàng nhái thì nguy cơ rước thêm bệnh vào người. Trong nước có nhiều ký sinh trùng, virut gây bệnh về đường ruột, tả lị, thương hàn, giun sán ở trẻ em. Những virut viêm gan A theo nước vào cơ thể, gây các bệnh tiêu chảy, viêm gan, thậm chí có cả khuẩn gây viêm não, tay chân miệng.

“Theo kết quả kiểm tra, một số vùng có nguồn nước nhiễm Asen, uống nước nhiễm chất này sẽ gây các bệnh viêm da, ung thư da, hủy hoại cơ quan nội tạng, ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Chưa kể đến những hóa chất lẫn trong nước như thuốc trừ sâu, kim loại... phát sinh từ hoạt động sản xuất và sinh hoạt. Những chất này lâu ngày ngấm vào cơ thể, tùy mức độ có thể bị giảm trí nhớ, gây ung thư”, ông Nga nhấn mạnh.

Các chuyên gia khuyến cáo, chất độc hòa tan trong nước khó có thể bị phát hiện đã lọc được hết hay chưa. Đặc biệt, với một thiết bị khá phức tạp như máy lọc nước thì việc phân biệt hàng thật, hàng giả, hàng nhập khẩu nguyên chiếc hay lắp ráp từ các linh kiện trôi nổi lại càng khó khăn. Do đó, người tiêu dùng cần lựa chọn hàng các thương hiệu uy tín, phải đảm bảo phải chứng minh được chất lượng nước đầu ra đạt các quy chuẩn quốc gia về nước uống trực tiếp (QCVN06 - 1:2010/BYT) hay chứng nhận quy trình sản xuất đạt tiêu chuẩn ISO 9001:2008. Sản phẩm phải đảm bảo nguồn gốc, có đầy đủ quyền lợi bảo hành, hậu mãi và đặc biệt là các hãng có tem chống hàng giả, mã QR code để kiểm tra sản phẩm chính hãng.