Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế bàn giải pháp bảo tồn voi châu Á

Tham dự cuộc họp có gần 130 chuyên gia đến từ 13 quốc gia có quần thể voi châu Á. Tại cuộc họp, các chuyên gia quốc tế đã chia sẻ kết quả nghiên cứu, giải pháp bảo tồn và phát triển voi, kinh nghiệm giảm xung đột giữa người và voi.

Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Đoàn Hoài Nam, Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Đồng Nai là một trong những địa phương có quần thể voi hoang dã lớn và quý hiếm, việc nhóm chuyên gia về voi châu Á tổ chức kỳ họp tại Đồng Nai có ý nghĩa rất đặc biệt. Đây là dịp để cùng nhìn lại thành tựu, chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận thách thức và đề ra định hướng hợp tác trong bối cảnh đa dạng sinh học suy giảm, biến đổi khí hậu và nguồn lực bảo tồn ngày càng hạn chế.

"Voi châu Á không chỉ là sự phong phú đa dạng sinh học mà còn gắn bó mật thiết với văn hóa, tín ngưỡng của nhiều quốc gia. Tuy nhiên, thực tế quần thể voi đang suy giảm nghiêm trọng. Việt Nam hiện chỉ còn dưới 200 cá thể voi hoang dã, phân bố rải rác ở một số tỉnh; trong đó, Đồng Nai là địa bàn trọng yếu. Việt Nam đang thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về bảo tồn voi Việt Nam đến năm 2035, tầm nhìn 2050 nhằm bảo vệ loài nguy cấp này, thúc đẩy chung sống hài hòa giữa voi và con người", ông Đoàn Hoài Nam nhấn mạnh. 

Ông Vivek Menon, Trưởng nhóm chuyên gia về voi châu Á cho biết, voi là loại động vật quý hiếm và đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Thực tế hiện nay, tình hình xung đột giữa voi và người ở châu Á đang trở nên nghiêm trọng hơn. Nhận thức được vấn đề cấp bách, từ tháng 9/2015, ông cùng những cộng sự của mình bắt đầu tổ chức các chương trình nhằm bảo tồn voi. Ngoài việc tổ chức các hội nghị bảo tồn voi, nhóm các chuyên gia quốc tế còn tổ chức các hội thảo chuyên đề để các thành viên trong nhóm nghiên cứu, trao đổi các giải pháp bảo tồn voi.

Nhiều năm qua, nhóm đã thực hiện bản đồ phân bố voi, với sự hỗ trợ của nhóm chuyên gia, các nước trên thế giới có quần thể voi châu Á đã thực hiện bảo tồn voi tốt hơn. “Qua thời gian thực hiện nhiệm vụ của mình, nhóm chuyên gia về voi châu Á ban đầu chỉ có 18 thành viên, nhưng đến nay đã có hơn 100 thành viên tham gia, tất cả các quốc gia có voi châu Á đều có thành viên tham gia nghiên cứu trong nhóm. Điều này cho thấy hoạt động của nhóm ngày càng phát triển và đã có tác động lớn đến các quốc gia với mục đích bảo tồn đàn voi châu Á”, ông Vivek Menon cho biết.

Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm cũng nhấn mạnh, dù đã triển khai nhiều biện pháp như giảm xung đột người - voi, hỗ trợ sinh kế cộng đồng nhưng công tác bảo tồn vẫn đối mặt khó khăn do diện tích rừng bị thu hẹp, nguồn lực hạn chế. Trong bối cảnh đó, hợp tác quốc tế và đồng hành của nhóm chuyên gia voi châu Á có ý nghĩa hết sức quan trọng. Việt Nam cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ với nhóm chuyên gia voi châu Á, các tổ chức quốc tế và các quốc gia trong khu vực để bảo tồn voi.

Bà Nguyễn Thị Hoàng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, từ năm 1997, Đồng Nai là địa phương đi đầu trong việc đóng cửa rừng tự nhiên để hình thành vùng bảo tồn rộng lớn và được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Đây cũng là nơi sinh sống của nhiều loài động vật hoang dã quý hiếm; trong đó, có voi.

Đồng Nai hiện được xem là “ngôi nhà” của quần thể voi hoang dã lớn thứ 2 cả nước. Trong nhiều năm, địa phương đã phối hợp với các tổ chức phi chính phủ và viện nghiên cứu triển khai nhiều giải pháp như: điều tra, giám sát quần thể; xây dựng hàng rào điện, chòi quan sát, chảo cấp nước mùa khô… Năm 2019, tỉnh Đồng Nai xác định được số lượng voi hoang dã còn khoảng từ 25 - 27 cá thể.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh, cuộc họp của nhóm chuyên gia voi châu Á cùng Tuần lễ Bảo tồn voi năm 2025 tại Đồng Nai là cơ hội quan trọng để tỉnh tiếp nhận nhiều ý kiến khoa học, từ đó, triển khai giải pháp hiệu quả hơn trong bảo tồn voi. Phó chủ tịch UBND tỉnh cũng kêu gọi người dân không săn bắt, không buôn bán động vật hoang dã, cùng lan tỏa thông điệp bảo tồn thiên nhiên, xây dựng Đồng Nai trở thành mái nhà an toàn cho đàn voi và là biểu tượng phát triển bền vững.

Tuần lễ Bảo tồn voi năm 2025 diễn ra tại Đồng Nai từ ngày 17 - 21/9 với nhiều hoạt động ý nghĩa như: triển lãm ảnh về voi, các buổi nói chuyện chuyên đề, chạy vì voi Đồng Nai, giám sát voi và khu vực xung đột giữa người và voi tại Vườn quốc gia Nam Cát Tiên…