Lần đầu tiên xuất khẩu qua sàn thương mại
Đại diện Bộ Công Thương cho biết, đây là lần đầu tiên nông sản Việt xuất khẩu sang thị trường châu Âu theo mô hình “Thương mại điện tử xuyên biên giới” trên nền tảng thương mại điện tử do Việt Nam phát triển và vận hành. Đây là Chương trình hợp tác giữa Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương với Sàn thương mại điện tử Vỏ Sò và Tổng công ty Bưu chính Viettel (Viettel Post) để từng bước phát triển ứng dụng thương mại điện tử xuyên biên giới cho doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam.
Để đảm bảo vận hành luồng hàng thương mại điên tử xuyên biên giới đối với mặt hàng nông sản tươi, Sàn thương mại điện tử Vỏ Sò (được bảo trợ bởi Viettel Post) đã bắt tay vào việc xây dựng gian hàng quốc tế Vỏ Sò Global từ tháng 3/2021.
Gian hàng quốc tế này là nơi để người tiêu dùng ở thị trường nước ngoài, đặc biệt là kiều bào Việt Nam có thể tìm mua các sản phẩm nông sản chất lượng cao có xuất xứ từ Việt Nam.
Theo đó, người tiêu dùng tại nước ngoài có thể đặt hàng trên Vỏ Sò Global, trực tiếp thanh toán đơn hàng thông qua hệ thống thanh toán quốc tế được kết nối với sàn thương mại điện tử. Sàn thương mại điện tử này sẽ thực hiện gom đơn, vải thiều sẽ được thu hoạch tại Việt Nam và vận chuyển bằng đường hàng không sang Đức, thông qua các đối tác vận tải của Viettel Post tại Đức để giao tới tận nhà người tiêu dùng châu Âu trong một phạm vi nhất định.
Hình thức mua hàng trên thương mại điện tử đã rất phổ biến tại nhiều quốc gia châu Âu, tuy nhiên việc có thể đặt mua vải thiều Việt Nam trên sàn thương mại điện tử Việt, sau đó khoảng từ 4 - 5 ngày nhận được những hộp vải tươi ngon, được bảo quản tốt đã mang lại trải nghiệm thú vị cho kiều bào Việt Nam ở Đức. Quả vải Việt Nam đến tay người tiêu dùng Đức là loại vải đạt chuẩn GlobalGAP của Lục Ngạn, Bắc Giang đã được sơ chế loại bỏ quả sâu hỏng, đáp ứng yêu cầu kiểm dịch thực vật và kiểm định chất lượng tại Việt Nam và tại châu Âu, được dán tem truy xuất nguồn gốc tới tận vườn trồng qua ứng dụng được cung cấp bởi Công ty CP Icheck Việt Nam.
Ghi nhận bước tiến vượt bậc
Quả vải Việt Nam là loại đặc sản có tính chất mùa vụ với thời gian thu hoạch và tiêu dùng rất ngắn, khó vận chuyển và bảo quản cũng là bài toán khó cho chuỗi logistics quốc tế của Viettel Post. Để giải quyết những khó khăn kể trên, Vỏ Sò đã tận dụng hệ thống logistics thông minh của Viettel Post để đưa ra phương án tối ưu về thủ tục, thời gian di chuyển và chi phí. Khi mô hình phát triển tới quy mô nhất định, vấn đề chi phí logistics sẽ ngày càng được tối ưu hóa, đồng thời nâng cao sức cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam khi xuất khẩu sang châu Âu.
Ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương đánh giá: “Nước ta đã xuất khẩu trái cây, nông sản sang thị trường các quốc gia châu Âu, châu Á... rất nhiều, trong đó xuất khẩu qua thương mại điện tử B2C đều thông qua nền tảng thương mại điện tử quốc tế như Amazon. Sự kiện xuất khẩu thành công vải thiều Bắc Giang theo phương thức thương mại điện tử xuyên biên giới của Vỏ Sò Global - nền tảng thương mại điện tử của Việt Nam, là dấu mốc đặc biệt, có thể coi đây là một bước tiến đáng ghi nhận đối với ngành thương mại điện tử nước ta trong việc đưa các sản phẩm nông sản tươi chất lượng cao ra thị trường nước ngoài có nhiều tiêu chuẩn khắt khe như thị trường châu Âu”.
Để thông luồng xuất khẩu thương mại điện tử xuyên biên giới, Bộ Công Thương đã giao Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số chủ trì, phối hợp cùng sàn Thương mại điện tử Vỏ Sò, cùng các Bộ ngành liên quan như Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Thông tin và Truyền thông để hỗ trợ hoàn tất các thủ tục xuất nhập khẩu, thủ tục kiểm dịch và kiểm định chất lượng cho hàng hóa, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu khắt khe của nước sở tại. Hiện các bên đang tiếp tục phối hợp để hoàn thiện quy trình cũng như nỗ lực mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người tiêu dùng châu Âu khi thưởng thức trái vải thiều tươi ngon của Việt Nam.
Ông Trần Trung Hưng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel cho biết: “Việc tham gia Thương mại điện tử xuyên biên giới đã được Vỏ Sò lên kế hoạch từ lâu, và giờ chính là thời điểm ra mắt thuận lợi nhất. Vỏ Sò sẽ tiếp tục đưa thêm nhiều nông sản lên sàn thương mại điện tử phục vụ người tiêu dùng trong nước và cả bà con kiều bào tại nước ngoài, góp phần nâng tầm nông sản Việt".
Trước mắt đơn vị này sẽ tập trung vào thị trường châu Âu, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số hỗ trợ Sàn thương mại điện tử Vỏ Sò phối hợp xây dựng 2 phiên bản tiếng Việt và phiên bản tiếng Anh để có thể đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của đông đảo bà con kiều bào Việt Nam ở châu Âu cũng như người tiêu dùng châu Âu có nhu cầu tiêu dùng những sản phẩm đặc sản của Việt Nam. Hai phiên bản này hiện vẫn đang tiếp tục được cập nhật, hoàn thiện các quy trình vận hành, tính năng như đặt hàng, thanh toán quốc tế, cập nhật trạng thái vận chuyển đơn hàng, truy xuất nguồn gốc xuất xứ, thông tin nhà cung cấp . . .
Thương mại điện tử xuyên biên giới có thể sẽ mở ra câu chuyện xuất khẩu cho các sản phẩm nông sản nói chung và các sản phẩm khác vốn là thế mạnh của Việt Nam, nhất là khi Hiệp định EVFTA đã chính thức có hiệu lực. Với lợi thế của thương mại điện tử đó là có thể kết nối trực tiếp từ người bán tới người tiêu dùng, do vậy phạm vi nhóm hàng, sản phẩm được mở rộng hơn, đối tượng bán hàng được mở rộng hơn trước.
Việt Nam là quốc gia có nhiều loại nông sản xuất khẩu chủ lực có tính chất mùa vụ, dễ gặp khó khăn, áp lực tiêu thụ khi vào mùa vụ thu hoạch. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp như hiện nay, khi mà một số địa phương có lượng nông sản lớn vào mùa đang phải giãn cách xã hội do tái bùng phát dịch lần thứ tư thì việc xuất khẩu nông sản qua thương mại điện tử là hướng đi đúng đắn và cần thiết.
Tuy nhiên, theo đại diện Bộ Công Thương, cơ hội bao giờ cũng đi kèm với thách thức. Đó là những khó khăn trong vận chuyển hàng hoá, bảo quản hàng hoá, khâu thông quan hàng hoá, hiểu biết về thủ tục xuất nhập khẩu và đặc biệt là đối với lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới...