Thủ tục hải quan có thuận lợi, minh bạch, chất lượng hay không phụ thuộc rất lớn vào chất lượng xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Ảnh: TTXVN
Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) sẽ đẩy mạnh việc sử dụng, trao đổi, kết nối chia sẻ thông tin, hồ sơ liên quan với các bộ, ngành, doanh nghiệp qua đó cắt giảm thủ tục hành chính.
Thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có nhiều điều chỉnh liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa; đến thủ tục hải quan, công tác kiểm tra, giám sát hải quan, quản lý thuế đối với hoạt động xuất nhập khẩu.
Xuất phát từ những điều chỉnh đó, Tổng cục Hải quan đã trình Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 08/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Hải quan về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan và thay thế toàn bộ nội dung của Nghị định 59/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 08. Trên cơ sở đó, Tổng cục Hải quan cũng được Bộ Tài chính giao chủ trì xây dựng dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung tương ứng.
Tổng cục Hải quan hiện đã hoàn thiện dự thảo và tổ chức xin ý kiến qua nhiều vòng tới đối tượng là các bộ, ngành, hải quan địa phương và đặc biệt là các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu. “Trong quá trình lấy ý kiến, các vấn đề được quan tâm, phản hồi nhiều nhất chính là các vấn đề doanh nghiệp gặp vướng mắc trong thực tế. Đơn cử như việc kiểm tra, xác định trị giá. Một số đơn vị phản ánh vướng mắc do việc tham vấn chưa thực hiện thống nhất dẫn đến tình trạng một mặt hàng bị tham vấn đi tham vấn lại nhiều lần, tăng số lượng công việc phát sinh đối với cơ quan hải quan”, ông Đào Duy Tám - Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) cho biết.
Theo ông Đặng Vũ Thành - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 08/2015/NĐ-CP, Nghị định số 59/2018/NĐ-CP và thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/ TT-BTC, Thông tư 39/2018/TT-BTC về hướng dẫn thi hành Luật Hải quan là những văn bản quan trọng đối với doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hải quan, đặc biệt sẽ tác động lớn đến hoạt động khai thuế hải quan. Các văn bản dự thảo nói trên sẽ tác động trực tiếp đến hàng chục triệu lô hàng xuất nhập khẩu hàng năm ở Việt Nam.
Một vấn đề nữa cũng đang được nhiều doanh nghiệp băn khoăn liên quan đến việc khai sửa đổi, bổ sung hồ sơ hải quan do thực tế phát sinh các trường hợp sau khi hàng hóa được thông quan, đưa về kho của doanh nghiệp mới phát hiện thừa hoặc thiếu. Gặp vấn đề này, việc doanh nghiệp chứng minh được nguồn gốc hàng hóa thừa thiếu khá phức tạp.
Trong vấn đề quản lý hàng gia công, sản xuất xuất khẩu, chế xuất, vướng mắc nằm ở việc nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong quá trình theo dõi, xác định định mức, đặc biệt là các ngành hàng có số lượng mã nguyên liệu lớn như điện tử, may mặc…Các doanh nghiệp có phần mềm theo dõi nhập, xuất, tồn nguyên liệu đưa vào sản xuất, nhưng chưa có hệ thống tự động tính toán được định mức trong quá trình sản xuất. Cơ quan hải quan cũng chỉ có định mức khi doanh nghiệp báo cáo quyết toán vào cuối năm tài chính chứ không có cơ sở dữ liệu để đối chiếu đánh giá rủi ro trong quá trình theo dõi hoạt động của doanh nghiệp.
Liên quan tới việc sử dụng, trao đổi, kết nối chia sẻ thông tin, hồ sơ liên quan với các bộ, ngành, doanh nghiệp qua đó cắt giảm thủ tục hành chính, đại diện Tổng cục Hải quan ví dụ: Việc chia sẻ thông tin khai báo chi tiết thông tin, số khung, số máy, chủng loại của phương tiện vận tải đường bộ (xe mô tô, xe ô tô) cho các cơ quan liên quan thực hiện các thủ tục đăng kiểm, đăng ký…góp phần bãi bỏ thủ tục xác nhận tờ khai nguồn gốc.
Ngoài ra, việc đưa vào dự thảo nội dung khuyến khích các doanh nghiệp, có kết nối trực tuyến với cơ quan hải quan sẽ không phải nộp báo cáo quyết toán tình hình sử dụng nguyên phụ liệu bằng giấy nữa mà cơ quan hải quan sẽ trực tiếp sử dụng dữ liệu điện tử để kiểm tra.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan tiếp tục việc đẩy mạnh thực hiện các thủ tục hành chính trên cổng dịch vụ công Quốc gia; điện tử hóa các giao dịch, trao đổi thông tin giữa cơ quan hải quan với người khai hải quan; tiết giảm các giấy tờ doanh nghiệp phải nộp thông qua việc đưa lên hệ thống điện tử…Những cải cách này sẽ góp phần cắt giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người khai hải quan, giảm bớt thời gian, chi phí trong quá trình làm thủ tục.