Với ý nghĩa là kênh trú ẩn an toàn, vàng luôn là tài sản được nhiều người dân quan tâm, song nửa đầu năm nay thị trường ghi nhận giá vàng trong nước luôn ở mức rất cao so với giá vàng thế giới quy đổi nên cũng tiềm ẩn những rủi ro cho các nhà đầu tư.
Thị trường chứng kiến giá vàng thế giới tăng, giá vàng trong nước tăng nhưng giá vàng thế giới giảm thì trong nước đi ngang, thậm chí vẫn tăng. Tại thời điểm giao dịch sáng 15/7 (theo giờ Việt Nam) giá vàng thế giới tiếp tục giảm hơn 1,7%, xuống chốt phiên ở mức 1.705,8 USD/ounce. Sau khi quy đổi, vàng thế giới giao dịch khoảng 49,85 triệu đồng/lượng. Trong khi đó, giá vàng SJC cập nhật cùng thời điểm giao dịch tại 67,55 - 68,17 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra). Nghĩa là chênh lệch giữa hai thị trường khoảng 18 - 19 triệu đồng/lượng.
Chuyên gia vàng Trương Vi Tuấn cho biết, chênh lệch giá vàng trong nước và giá vàng thế giới hiện có thể chia làm 2 loại. Theo đó, chênh lệch giữa giá vàng SJC và giá vàng quốc tế ở mức rất cao, có lúc tới 20 triệu mỗi lượng. Trong khi đó, chênh lệch giữa giá vàng 9999 so với vàng thế giới rất thấp, đôi khi chỉ vài trăm và cao nhất là tới 2 triệu đồng mỗi lượng.
Giá vàng trong nước cao hơn giá vàng thế giới là do các doanh nghiệp trong nước phải nhập vàng từ nước ngoài nên giá vàng khi bán ra ở thị trường trong nước sẽ phải đội thêm các chi phí khác như: thuế, phí, chênh lệch tỷ giá…
Phó Tổng Giám đốc Công ty Vàng Việt Nam Nguyễn Thế Hưng phân tích thêm, Việt Nam không sản xuất vàng, chủ yếu là nhập khẩu nên giá đồng USD tăng dẫn tới giá vàng trong nước tăng theo. Tâm lý lo sợ đồng tiền mất giá nên rút tiền khỏi tài sản rủi ro để đưa vào tài sản an toàn hơn cũng khiến chi phí nắm giữ vàng tăng lên.
Với những lý do này, theo quan sát giao dịch thị trường từ đầu năm, giá USD đã tăng khoảng 10% trong khi giá vàng thế giới giảm khoảng 1,7%, ngược lại giá vàng trong nước tăng khoảng 9% từ đầu năm nay.
Giới chuyên gia nhận định, để thị trường trong nước có thể liên thông hơn với thế giới, cũng chính là thu hẹp chênh lệch vàng nội - vàng ngoại thì Ngân hàng Nhà nước cần sớm cân nhắc sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP ngày 3/4/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng để phù hợp với diễn biến thực tế trong bối cảnh giá vàng thế giới chưa có động lực tăng trong ngắn hạn khi đồng USD ở mức cao nhất 20 năm.
Bên cạnh đó, các ngân hàng trung ương toàn cầu nâng mạnh lãi suất để chống lạm phát, dẫn đầu là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ. Điều này khiến giá vàng khó tìm được phương hướng cụ thể khi vừa chịu tác động từ rủi ro lạm phát lẫn suy thoái kinh tế ngày một tăng. Vậy nên, Ngân hàng Nhà nước cân nhắc phương án nhập khẩu vàng, hoặc bổ sung một số thương hiệu khác bên cạnh thương hiệu vàng quốc gia là SJC nếu đáp ứng về trọng lượng, chất lượng… để hạn chế rủi ro chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới.
Tại diễn đàn Quốc hội vừa qua, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng lý giải, một trong những nguyên nhân dẫn tới chênh lệch giá vàng cao, đặc biệt từ đầu năm đến nay là do nguồn cung vàng miếng trong nước bị giảm đi khi Việt Nam thực hiện chủ trương chống vàng hóa từ năm 2014, không nhập khẩu vàng để sản xuất vàng miếng và một phần chuyển sang sản xuất trang sức mỹ nghệ.
Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước đã chủ động các phương án điều tiết, sẵn sàng can thiệp nếu thấy cần thiết. Tuy nhiên, theo số liệu cập nhật được thì người dân không có nhu cầu mua vàng miếng quá nhiều, thậm chí có xu hướng bán ròng. Do vậy, chỉ trong trường hợp cần thiết thì Ngân hàng Nhà nước mới tiến hành nhập khẩu vàng để can thiệp.
Song, thời gian tới, trong quá trình tổng kết, đánh giá Nghị định 24, Ngân hàng Nhà nước sẽ lấy ý kiến về lựa chọn nhiều thương hiệu khác cùng sản xuất vàng miếng hay là một thương hiệu của Ngân hàng Nhà nước để giảm độc quyền đối với vàng SJC.
Xét về phương diện đầu tư, trong khi Nhà nước quản lý nhưng thực tế không đứng ra can thiệp trực tiếp vào giá vàng nên không thể biết được sự lên, xuống của giá vàng ra sao, PGS.TS Hoàng Văn Cường nhận định, vàng là bài toán khá nhạy cảm. Những người đầu tư vàng trong thời điểm hiện nay phải là những người tính toán hết sức chuyên nghiệp
Về phía các doanh nghiệp khuyến nghị, không nhất thiết mua vàng giá cao trong thời điểm “nhạy cảm” như hiện nay. Nhà đầu tư và người dân có thể tìm mua vàng thương hiệu uy tín được Nhà nước cấp phép và có giá tốt, bám sát thế giới để tránh rủi ro.
Đơn cử, các sản phẩm Vàng Rồng Thăng Long của Bảo Tín Minh Châu như nhẫn tròn trơn, vàng miếng đang được khách hàng tìm mua nhiều, với mức giá ít chênh lệch với giá vàng thế giới. Như vàng miếng Vàng Rồng Thăng Long, hay vàng nhẫn Vàng Rồng Thăng Long không chênh lệch, giao dịch ở mức 52,32 - 53,02 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra).