Chưa bao giờ cuộc chiến chống buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn Hà Nội lại diễn biến nóng bỏng và phức tạp như những năm gần đây. Các đối tượng trong và ngoài nước sẵn sàng tuồn vào nội địa mọi thứ, từ tân dược, vải vóc, rượu Tây, đến kim cương, đá quý, và cả heroin, thậm chí là súng - thứ “hàng nóng” chết người.
Và dù hàng trăm, hàng ngàn trường hợp vi phạm đã bị lực lượng hải quan phát hiện, bắt giữ, song các đối tượng tội phạm vẫn táo tợn sử dụng mọi thủ đoạn và thường xuyên thay đổi quy luật hoạt động hòng tìm kiếm “siêu lợi nhuận”...
Số liệu của Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Quốc tế Nội Bài cho thấy, trong năm 2011, tổng số vụ vi phạm bị Chi cục phát hiện, lập biên bản xử lý lên tới 253 trường hợp. Đáng chú ý, các vụ buôn lậu, gian lận thương mại qua Nội Bài ngày càng phát triển cả về quy mô, tính chất khi nhiều mặt hàng có giá trị lên tới hàng chục ngàn đô la Mỹ.
“Giới buôn lậu qua đường hàng không rất tinh vi. Chúng thường thường đóng vai hành khách có hành lý xách tay rất gọn nhẹ, nhưng trong đó, có thể là kim cương, đá quý, heroin hay sừng tê giác - món hàng mà giới buôn lậu coi có giá trị chỉ đứng sau ‘hàng trắng’ - heroin” - một cán bộ hải quan công tác lâu năm trong ngành cho biết.
|
Hệ thống camera hiện đại giúp Hải quan sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội) phát hiện, bắt giữ nhiều vụ buôn lậu qua cửa khẩu đường hàng không lớn nhất phía Bắc. Ảnh: Phạm Hậu - TTXVN |
Nhưng sử dụng đường hàng không để “tuồn” hàng cấm, hàng lậu chỉ là một thủ đoạn của giới buôn lậu trong khoảng vài năm gần đây, đặc biệt là vào mỗi dịp áp Tết Nguyên đán. Song song với tuyến vận chuyển hiện đại này, đối tượng buôn lậu còn tận dụng triệt để những tuyến đường “cổ điển” như đường bộ, đường sắt hay bưu điện và đường biển để “đánh” hàng hóa vào Thủ đô. Và phương thức phổ biến của các đối tượng này vẫn là tháo rời, chia nhỏ hàng hoá để chuyển vào nội địa, hoặc hàng lậu được kèm theo những lô hàng hợp pháp vào Việt Nam .
Chính vì sự hoạt động táo tợn này mà chỉ tính riêng từ ngày 16/10 đến 15/11/2011, lực lượng hải quan ICD và Khu công nghiệp chế xuất, bao gồm: Chi cục Hải quan Gia Thụy, Chi cục Hải quan Đầu tư Gia công, Chi cục Hải quan Bắc Thăng Long, Chi cục Hải quan Hà Tây, Chi cục Hải quan Phú Thọ, Chi cục Hải quan Tiên Sơn... đã phát hiện, bắt giữ 71 vụ buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa. Còn ở tuyến đường bưu điện, Chi cục Hải quan Bưu điện cũng phát hiện, bắt giữ 2 vụ vị phạm.
“Tình trạng buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn Thủ đô Hà Nội đang ngày càng trở nên đáng lo ngại, đến mức báo động khi chỉ tính từ đầu năm đến tháng 11/2011, Cục Hải quan Hà Nội đã phát hiện, xử lý gần 1.000 trường hợp vi phạm; chuyển cơ quan khác đề nghị khởi tố 5 vụ. Các vi phạm này tập trung chủ yếu là vi phạm về khai báo hải quan đối với ngoại hối, hành lý khi xuất nhập cảnh, vi phạm về kiểm tra hải quan; vận chuyển trái phép hàng qua biên giới; vi phạm về sở hữu trí tuệ, hàng giả” - Phó trưởng phòng Phòng Điều tra chống buôn lậu và xử lý vi phạm, Cục Hải quan Tp. Hà Nội Trần Lương Bắc cho biết.
Giới buôn lậu "tuồn" vào nội địa đủ thứ, từ đồ gia dụng rẻ tiền đến những lô hàng có giá trị hàng chục ngàn đô la Mỹ nên khi bị phát hiện, bắt giữ, xử lý, các đối tượng buôn lậu đã tìm cách đe dọa, chống đối, “giải mã hải quan”, gây nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng.
Nằm trong vùng kinh tế phát triển Đông Bắc, tuy Hà Nội không có cảng biển, song không vì thế mà cuộc chiến chống buôn lậu bớt đi nhọc nhằn vì Thủ đô có đặc thù là có đường hàng không nối với quốc tế cùng nhiều tuyến giao thông đường bộ huyết mạch nên tình hình phòng, chống buôn bán vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu rất khó khăn, phức tạp. Đã xảy ra không ít trường hợp buôn lậu, gian lận thương mại khi bị phát hiện, đối tượng đã tìm cách mua chuộc cán bộ hải quan, khi việc không thành, chúng quay sang gây sức ép hoặc lăng mạ, thậm chí là trả thù người thi hành công vụ.
Chỉ hơn một tháng nữa đến Tết Nguyên đán 2012, đây là thời điểm phức tạp nhất trong năm của công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại. Phó Cục trưởng Cục Hải quan Tp. Hà Nội Nguyễn Văn Hồng cho biết: Hải quan thành phố đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, từ nay đến Tết Nguyên đán, phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát; tiếp tục triển khai sâu rộng các biện pháp nghiệp vụ thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tăng cường kiểm tra chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Đồng thời, các đơn vị phối hợp với cơ quan quản lí thị trường nắm tình hình, trao đổi thông tin diễn biến thị trường, đặc biệt về hàng giả, hàng hóa không đúng hoặc không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng hóa nhập khẩu không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp…
Cùng với nỗ lực của ngành hải quan, để đối phó với loại tội phạm kinh tế này, mới đây UBND TP. Hà Nội cũng chỉ đạo chính quyền địa phương cùng các sở, ban, ngành đẩy mạnh cuộc chiến phòng chống buôn lậu trên địa bàn, đặc biệt là vào dịp cuối năm và Tết Nguyên đán. Thành phố đã quy định về trách nhiệm và quan hệ phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước trong công tác phòng, chống buôn lậu, hàng giả, trốn lậu thuế, gian lận thương mại và các hành vi kinh doanh trái phép khác trên địa bàn thành phố Hà Nội; đồng thời, yêu cầu Chủ tịch UBND quận, huyện, thị xã chịu trách nhiệm toàn diện trong việc chỉ đạo và tổ chức công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn quản lý; Ban Chỉ đạo 127/TP.
Thành phố Hà Nội chịu trách nhiệm trong việc tổ chức các quan hệ phối hợp đa phương gồm nhiều sở, ngành, các cơ quan chức năng và tuỳ theo yêu cầu xây dựng mối quan hệ phối hợp song phương với từng sở quản lý chuyên ngành cơ quan chức năng.
Anh Tùng