Các Bộ trưởng Tài chính Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurogroup) vừa từ chối gia hạn thêm một tháng chương trình cứu trợ tài chính dành cho Hy Lạp.
Theo kế hoạch, chương trình cứu trợ sẽ chấm dứt vào ngày 30/6 tới, sau khi Athens thông báo tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân vào ngày 5/7 để quyết định sẽ nói “Có” hay “Không” đối với những đề xuất cải cách của các chủ nợ quốc tế nhằm đổi lấy gói cứu trợ.
Bộ trưởng Tài chính, Kinh tế và Thương mại Pháp Michel Sapin (giữa) và Bộ trưởng Tài chính Hy Lạp Yanis Varoufakis (trái) trước cuộc họp của Eurogroup diễn ra tại Brussel (Bỉ) nhằm đánh giá những đề xuất mới trong dự thảo cải cách do Hy Lạp đệ trình hôm 22/6. Ảnh: AFP-TTXVN |
Quyết định trên được Eurogroup đưa ra trong cuộc họp kéo dài ba giờ tại Brussels và đẩy vị thế của Hy Lạp trong Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) vào tình cảnh “ngàn cân treo sợi tóc”.
“Phao cứu sinh” tài chính dành cho Hy Lạp sẽ kết thúc trong tuần tới và nếu Athens vẫn không thể tiếp cận vốn từ các chủ nợ, trong khi thời hạn chót không được kéo dài, thì nhiều khả năng nước này sẽ rơi vào tình trạng vỡ nợ và phải ra khỏi Eurozone.
Sau khi thông tin về cuộc trưng cầu dân ý được loan báo, trên khắp thủ đô Athens, ngày càng nhiều người dân Hy Lạp đổ xô đến các cây ATM rút tiền do lo ngại về tương lai đất nước.
Chủ tịch Eurogroup Jeroen Dijsselbloem nói: “Giới chức Hy Lạp yêu cầu chủ nợ gia hạn thêm một tháng cho các chương trình cứu trợ tài chính. Song, trong bối cảnh châu Âu sẽ không giải ngân thêm bất cứ khoản tiền nào cho Athens trong một tháng đó thì tôi không hiểu Hy Lạp sẽ làm thế nào để có thể tồn tại và giải quyết các vấn đề của mình”.
Tuy nhiên, trước tình thế khó khăn này, Bộ trưởng Tài chính Hy Lạp Yanis Varoufakis vẫn chưa từ bỏ hy vọng khi khẳng định Hy Lạp sẽ chiến đấu tới cùng để giành được một thỏa thuận với bộ ba chủ nợ hay còn cọi là “troika”, mặc dù thời gian còn lại chỉ được tính theo ngày.
Bộ trưởng Varoufakis cũng cảnh báo Eurogroup rằng quyết định nói “Không” với việc gia hạn gói cứu trợ tài chính dành cho Hy Lạp chắc chắn sẽ gây tổn hại đến uy tín của Eurogroup như một liên minh dân chủ và tổn hại này có thể là vĩnh viễn.
Các cuộc đàm phán giữa Hy Lạp và bộ ba chủ nợ quốc tế - bao gồm Liên minh châu Âu (EU), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) - vẫn đang bế tắc do hai bên chưa thể tìm được tiếng nói chung về các đề xuất cải cách, trong đó có việc các chủ nợ yêu cầu Athens nâng thuế giá trị gia tăng (GTGT) và tiếp tục cắt giảm thêm lương hưu, điều Hy Lạp cho tới nay vẫn phản đối.
Trong khi Hy Lạp đưa ra đề xuất dự kiến sẽ làm tăng doanh thu nhà nước tương đương khoảng 0.93% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), một phần nhờ vào một cuộc cải cách thuế GTGT, thì phía chủ nợ yêu cầu mức doanh thu này phải tương đương 1% GDP.
Hơn 1/3 máy ATM ở Hy Lạp “cạn tiền”Hơn 1/3 số lượng máy rút tiền tự động (ATM) trên khắp Hy Lạp đã hết tiền mặt trong ngày 27/6, trước khi các ngân hàng chuyển tiền bổ sung bởi người dân Hy Lạp ồ ạt rút tiền ra khỏi ngân hàng do lo ngại về tình hình tài chính “mong manh” của đất nước.
Theo nguồn tin từ các ngân hàng Hy Lạp, khoảng 35% các địa điểm ATM, tương đương 2.000 máy trong tổng số 5.500 máy ATM trên toàn đất nước, đã hết tiền vào thời điểm tình trạng rút “nóng” xảy ra nhiều nhất trong ngày 27/6.
Người dân Hy Lạp xếp hàng chờ rút tiền tại máy rút tiền tự động ở Athens ngày 27/6. Ảnh: AFP/ TTXVN |
Các ngân hàng nước này cho biết họ đã phối hợp với Ngân hàng trung ương để nhanh chóng nạp bổ sung thêm tiền, và việc này thường mất 1-2 giờ đối với mỗi máy ATM, khiến người dân phải xếp hàng chờ.
Theo một nhân viên ngân hàng cấp cao, chỉ trong ngày 27/6, khoảng 500-600 triệu euro đã bị rút khỏi hệ thống ngân hàng Hy Lạp. Chính phủ Hy Lạp khẳng định rằng các ngân hàng sẽ hoạt động như bình thường vào thứ Hai và phủ nhận việc nước này sẽ phải áp đặt biện pháp kiểm soát vốn để ngăn nguy cơ các ngân hàng sụp đổ.
Người dân Hy Lạp lo lắng xếp hàng bên ngoài các máy ATM sau khi Thủ tướng Alexis gây chấn động với tuyên bố sẽ tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý tại Hy Lạp về các biện pháp cải cách và "thắt lưng buộc bung" theo yêu cầu của các chủ nợ.
Thông tin này không chỉ khiến bộ ba chủ nợ - gồm ECB, IMF, EU - mà ngay chính người dân Hy Lạp cũng hết sức bất ngờ.
Động thái trên được cho rằng đã làm xấu đi tình hình đàm phán của Athens với các chủ nợ quốc tế. "Grexit" - nguy cơ Hy Lạp ra khỏi Eurozone - đang ngày càng trở nên rõ ràng hơn sau khi các nước đối tác trong khối từ chối kéo dài chương trình cứu trợ Athens sau ngày 30/6 tới, đẩy quốc gia này tới sát bờ vực khủng hoảng tài chính.
Trong khi đó, các ngân hàng của Hy Lạp hiện đang phải phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn hỗ trợ tài chính từ ECB để đáp ứng nhu cầu thanh toán.
Theo các nguồn tin, ECB trong ba ngày liên tiếp tuần vừa qua đã tăng nguồn hỗ trợ thanh khoản khẩn cấp (ELA) cho các ngân hàng Hy Lạp, với mức trần chương trình này được nâng lên khoảng 89 tỷ euro (99,76 tỷ USD) ngày 23/6. ECB từ chối xác nhận thông tin này.