Đưa trí tuệ nhân tạo vào hệ sinh thái hàng Việt

Chương trình đặt mục tiêu phát triển thị trường nội địa theo hướng hiện đại, bền vững, trở thành bệ đỡ vững chắc cho sản xuất trong nước, đồng thời thúc đẩy tiêu dùng hàng Việt thông qua các chiến dịch truyền thông quy mô quốc gia như “Người Việt Nam dùng sản phẩm Việt Nam”, “Lễ hội mua sắm Việt Nam”, chương trình khuyến mại tập trung toàn quốc…

Theo kế hoạch, năm 2025 tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng dự kiến tăng khoảng 10,5-12%, đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng kinh tế chung từ 8,3-8,5%. Trên 50.000 doanh nghiệp và ít nhất 15 triệu người tiêu dùng sẽ được tiếp cận với các hoạt động xúc tiến tiêu dùng và truyền thông lớn. Trong giai đoạn 2026-2027, Bộ Công Thương sẽ tập trung vào các nhóm giải pháp trung hạn như hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng thương mại hiện đại, thúc đẩy chuyển đổi số, xây dựng hệ sinh thái thương mại bền vững.

Đặc biệt, chương trình hướng đến phát triển chuỗi bán lẻ Việt có bản sắc, xây dựng các chợ thông minh, hệ thống logistics số hóa và thiết lập các nền tảng giao dịch nông sản B2B hiện đại. Bên cạnh đó, bảo đảm nguồn cung các mặt hàng thiết yếu đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng, không để xảy ra tình trạng thiếu hụt hàng hóa gây tăng giá bất hợp lý, giữ thị trường bình ổn, đặc biệt trong các tháng cuối năm và Tết Nguyên đán. Qua đó, góp phần thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2025 do Chính phủ đề ra (dưới 4,5%). Ít nhất 15 triệu người tiêu dùng tiếp cận các chiến dịch truyền thông, xúc tiến tiêu dùng. Hơn 50.000 doanh nghiệp tham gia chiến dịch xúc tiến, khuyến mãi.

Kế hoạch nêu rõ, giai đoạn năm 2026-2027 sẽ thiết lập nền tảng phát triển thị trường trong nước theo hướng hiện đại, bền vững, toàn diện và hội nhập quốc tế. Phát triển hạ tầng thương mại hiện đại, giàu bản sắc và bao phủ toàn quốc. Phát triển các mô hình phân phối bán lẻ hiện đại có bản sắc Việt. Phát triển thị trường bền vững và hệ sinh thái chuyển đổi số (chợ thông minh, chuỗi bán lẻ hiện đại, logistics số hóa, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu số lớn ở mức cao...).

Cùng đó, hỗ trợ kết nối hạ tầng thương mại liên quốc gia, tạo tiền đề phát triển để ngành bán lẻ Việt Nam đạt vị trí cao (phấn đấu trong top 10) quốc gia có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất toàn cầu theo bảng xếp hạng Kearney Global Retail. Ngoài ra, Bộ Công Thương đề nghị thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo động lực tăng trưởng mới của ngành công thương về khoa học công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyển đổi số trong lĩnh vực thương mại nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh của ngành, doanh nghiệp.

Mặt khác, ứng dụng AI, Big Data, IOT và tích hợp dữ liệu từ thống kê, bán lẻ, sản xuất, logistics; Kết nối trực tiếp với doanh nghiệp qua dashboard dự báo có khả năng điều chinh linh hoạt sản xuất và tồn kho; hệ thống áp dụng tiêu chuẩn về quản lý an toàn dữ liệu. Việc ứng dụng khoa học công nghệ nhằm tối ưu hóa thời gian giao hàng, giảm chi phí vận hành; liên kết các vùng kinh tế, logistics nông sản và khu công nghiệp, đảm bảo thông suốt toàn quốc và liên vận quốc tế.

Bên cạnh đó, thúc đẩy chuyển đổi số thương mại, tăng tỷ lệ giao dịch thanh toán không tiền mặt; hỗ trợ triển khai mô hình bán lẻ thông minh, tích hợp dữ liệu khách hàng (CRM), quản lý hàng tồn (WMS) theo tiêu chuẩn quốc tế: ISO/IEC 38500 (quản trị CNTT trong bán lẻ), bảo mật dữ liệu người dùng. Ngoài ra, áp dụng công nghệ RFID/NFC, ứng dụng AI Box, AI camera, điểm danh tự động và thanh toán không nhân viên, phân tích hành vi khách hàng tự động để cá nhân hóa tiếp thị; ứng dụng công nghệ minh bạch và truy xuất nguồn gốc, xác thực xuất xứ: áp dụng OR code (phải đảm bảo chống làm giả), Blockchain, dữ liệu mã hóa, giúp kiểm soát chất lượng, chống hàng giả hiệu quả, tích hợp với hệ thống cảnh báo người tiêu dùng, hệ thống xử lý khiếu nại.

Đặc biệt, khuyến khích doanh nghiệp (nhất là các sàn thương mại điện tử, chuỗi bán lẻ Việt) đầu tư mô hình, công cụ phân tích dữ liệu hành vi người dùng (Big Data, AI), từ đó, đề xuất chiến dịch khuyến mãi dựa trên lịch sử mua sắm, khu vực địa lý, độ tuổi. Hơn nữa, dự báo xu hướng tiêu dùng, giúp doanh nghiệp điều chỉnh nhanh chóng danh mục hàng hóa phù hợp nhu cầu. Bộ Công Thương phối hợp Bộ Khoa học và Công nghệ, các hiệp hội ngành hàng, để tổ chức khóa đào tạo về ứng dụng phân tích dữ liệu (Data Analytics) cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp họ có khả năng tự thu thập, phân tích dữ liệu cơ bản, chủ động trong hoạt động sản xuất.

Giai đoạn 2025-2027, phấn đấu phát triển ứng dụng di động "Hàng Việt" đề cho phép người dùng tra cứu nhanh sản phẩm Việt Nam đạt chứng nhận; tham gia đánh giá, xếp hạng để tăng tính minh bạch; nhận thông báo về chương trình khuyến mãi, ưu đãi khi mua hàng.