Tờ trình do Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam Nguyễn Xuân Sang ký nêu rõ, theo quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển Trung Trung Bộ (nhóm 3) giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt, cảng Cửa Việt được quy hoạch phát triển với quy mô đáp ứng các tàu từ 3.000 - 5.000 tấn.
Dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp luồng tàu vào cảng Cửa Việt đã được phê duyệt và hoàn thành năm 2013 với chuẩn tắc luồng hàng hải rộng 60m, độ sâu -5,6m và các đê chắn cát phía Bắc có chiều dài 950m, đê chắn cát phía Nam chiều dài 980m.
Tuy nhiên, theo thông báo hàng hải số 288/2019/TBHH của Tổng công ty Đảm bảo an toàn hàng hải miền Bắc, trong phạm vi đáy luồng Cửa Việt rộng 60m, độ sâu chỉ đạt -2m. Do ảnh hưởng của sa bồi, tuyến luồng thường xuyên phải dịch chuyển để tận dụng độ sâu và hiện chỉ đáp ứng được cho tàu tải trọng 1.000 - 2.000 tấn ra - vào.
Do đó, việc nâng cấp hệ thống đê chắn cát luồng Cửa Việt để đảm bảo ổn định tuyến luồng, đưa tàu có tải trọng lớn hơn từ 3.000 - 5.000 tấn đến khu vực theo quy hoạch để giảm chi phí vận tải đường bộ, giảm thiệt hại chờ tàu, đảm bảo thuận lợi việc kết nối giao thông giữa huyện đảo Cồn Cỏ với đất liền, thu hút và tạo điều kiện tăng lượng khách trong và ngoài nước tham quan, du lịch là hết sức cần thiết.
Ngoài ra, việc nâng cấp này cũng sẽ góp phần thu hút các nhà đầu tư khu vực tỉnh Quảng Trị thực hiện đầu tư xây dựng cảng khu vực Cửa Việt theo quy hoạch, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh Quảng Trị nói riêng và các tỉnh miền Trung nói chung.
Theo đề xuất của Cục Hàng hải Việt Nam, quy mô đầu tư của dự án sẽ bao gồm các hạng mục: nâng cao độ đỉnh đê Bắc hiện hữu lên 2m trong khoảng chiều dài 250m, nâng cao độ đỉnh đê Nam hiện hữu lên 2m trong chiều khoảng chiều dài 280m; kéo dài tuyến đê Bắc thêm 260m và tuyến đê Nam thêm 320m ra đường đồng mức -7m và thiết lập, nạo vét luồng hàng hải cho tàu từ 3.000 - 5.000 DWT.