Tại cuộc họp này, đại diện các doanh nghiệp BĐS đều bày tỏ mong muốn được Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương sớm hỗ trợ, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về chính sách pháp lý, dòng vốn để khởi động các dự án đầu tư phát triển NOXH do Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo.
Theo ông Trương Anh Tuấn, Phó Chủ tịch VNREA, Chủ tịch Công ty Cổ phần Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân, doanh nghiệp hiện đã phát triển được 25 dự án NOXH, trong đó, đã hoàn thành 10 dự án với khoảng 10.000 căn. Riêng tại TP Hồ Chí Minh đã hoàn thành 4.000 căn nhà ở xã hội và đang phát triển 15 dự án, gồm: Đã triển khai xây dựng 12 dự án và 3 dự án đang xúc tiến hoàn thành xin giấy phép xây dựng, với tổng số căn dự kiến là 15.000 căn. Bên cạnh đó, hưởng ứng mục tiêu phát triển NOXH, nhà ở công nhân (NOCN) giai đoạn từ này đến năm 2030 sẽ đạt 1 triệu căn, doanh nghiệp đã đăng ký xây dựng 50.000 căn.
Tuy nhiên, vấn đề khó khăn lớn nhất mà doanh nghiệp đang gặp phải là thiếu quỹ đất, gây ra khó khăn lớn cho các đơn vị muốn tham gia phân khúc này. Bên cạnh quỹ đất, quy định dành 20% quỹ đất làm NOXH hiện nay cũng gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp. Đặc biệt, dòng vốn đang gặp nhiều "nút thắt" khi gói tín dụng 30.000 tỷ đồng kết thúc. Sau cuộc họp của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thị trường BĐS phát triển ổn định mới đây, Bộ Xây dựng đã đề xuất gói 110.000 tỷ đồng để phát triển NOXH, doanh nghiệp đang ky vọng, gói hỗ trợ này sớm được triển khai.
"Để quyết liệt giải quyết vấn đề này, các cơ quan liên quan, các cấp chính quyền địa phương phải vào cuộc mạnh mẽ hơn. Cộng đồng các doanh nghiệp BĐS mong muốn cơ chế chính sách sớm được tháo gỡ, ban hành và nhanh đi vào cuộc sống”, ông Trương Anh Tuấn chia sẻ.
Còn ông Dương Long Thành, Chủ tịch HĐQT Thắng Lợi Group cho hay, với quỹ đất mà doanh nghiệp đã mua rồi, khi làm dự án NOXH, Nhà nước cần tính toán đưa vào chi phí thực tế của doanh nghiệp, chứ không thể áp dụng theo bảng giá của Nhà nước. Nếu áp dụng theo bảng giá Nhà nước thì doanh nghiệp không thể nào bù lỗ. Bên cạnh đó, nếu vẫn giữ tỷ suất sinh lời 10%, thì Nhà nước cần có chính sách thưởng cho doanh nghiệp thực hiện dự án NOXH sau khi dự án được hoàn thành. Thực tế, khó khăn nhất hiện nay là việc xác định tiêu chí người mua NOXH. Do đó, doanh nghiệp đề xuất dự thảo phát triển NOXH cần mở rộng phạm vi, quy định cụ thể về các trường hợp mua NOXH và sử dụng dữ liệu quốc gia về dân cư để xem xét, rút ngắn thời gian xin xác nhận...
Về vấn đề này, TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch VNREA cho biết, hiện nay, Sở Xây dựng các địa phương với vai trò là cơ quan chủ trì chương trình, phát triển NOXH, NOCN, nhưng chỉ tham gia một khâu trong quá trình đầu tư xây dựng, từ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, chấp thuận chủ trương đầu tư, phê duyệt đầu tư xây dựng, nghiệm thu công trình, cấp giấy chứng nhận… Sở Xây dựng các địa phương cần phối hợp với các sở, ngành xây dựng trình tự thủ tục đầu tư, xây dựng, cải tạo đối với chung cư cũ, hỏng và NOXH để tham mưu UBND các tỉnh, thành phố chấp thuận, hỗ trợ các doanh nghiệp đáp ứng đủ các điều kiện về quy hoạch, đất đai, giảm thiểu thời gian thực hiện thủ tục hành chính.
VNREA sẽ đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp có kiến nghị và thúc đẩy chính sách đến các cơ quan có thẩm quyền. Thực tế, nhiều doanh nghiệp BĐS đã và đang vào cuộc phát triển NOXH thành công, để tiếp tục thực hiện chỉ tiêu xây dựng 1 triệu căn NOXH mà Thủ tướng Chính phủ giao đến năm 2030, các nhà đầu tư, doanh nghiệp BĐS cần tiếp tục vào cuộc mạnh mẽ hơn với niềm tin sẽ thành công bằng tầm nhìn vừa chiến lược, bao quát, vừa có giải pháp cụ thể, thiết thực.
Ông Nguyễn Văn Khôi phân tích thêm, việc phát triển NOXH hiện có 4 nhóm vấn đề: Quy hoạch, kế hoạch, khu vực, vị trí cụ thể của đất đai phát triển NOXH; nguồn vốn; cơ chế, chính sách; quy trình, thủ tục hành chính.
Về vấn đề nhóm ưu đãi về chính sách, cụ thể về thuế VAT, VNREA kiến nghị các cơ quan Nhà nước nghiên cứu vẫn giữ ở mức 5%; về lợi nhuận cần tăng lên từ 10 - 15% hoặc thưởng theo thực tế thành tích phát triển NOXH hoặc hình thức tương đương để bù đắp chi phí, tạo động lực cho các nhà đầu tư tiếp tục đầu tư, phát triển phân khúc NOXH.
Đối với vấn đề ưu tiên tạo lập quỹ đất, VNREA mong muốn chính quyền các địa phương giải phóng mặt bằng và công khai, minh bạch tạo quỹ đất sạch làm NOXH để đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư. Về vấn đề quy trình, thủ tục hành chính, đầu tư dự án, chủ trương quy hoạch, phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng cần theo phương châm đơn giản hóa thủ tục và cần có Nghị định do Chính phủ và Thông tư hướng dẫn do các bộ, ngành liên quan thông qua, chính quyền địa phương vào cuộc mạnh mẽ trong từng khâu giải quyết thủ tục. Cuối cùng, đối với tỷ lệ nhà ở thương mại trong dự án NOXH, VNREA đề xuất cần đảm bảo tối thiểu lớn hơn 20% và linh hoạt với từng địa phương, từng dự án, phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp, người dân.
Thời gian tới, VNREA sẽ đề xuất Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên Môi trường, các Uỷ ban của Quốc hội và các bộ, ngành liên quan triển khai các cơ chế, chính sách, kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp BĐS, nhằm sớm hiện thực hóa chủ trương của Chính phủ, đảm bảo mục tiêu thúc đẩy phát triển NOXH cho người thu nhập thấp.