Bà Hồ Thị Đầm, nông dân ấp 5, xã Tân Phước Tây (Tân Trụ, Long An) có diện tích canh tác khoảng 4.000 m2 bị thiệt hại toàn bộ. Ảnh: Thanh Bình/TTXVN
Tại Hội nghị trực tuyến định hướng chỉ đạo, điều hành sản xuất vụ hè thu và thu đông 2020, diễn ra sáng 27/3, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh cho biết, dự báo trong thời gian tới, hạn mặn tại các tỉnh ĐBSCL sẽ còn diễn biến phức tạp và có nguy cơ ảnh hưởng bất lợi tới vụ hè thu.
Bộ NN&PTNT chủ trương, điều chỉnh lịch thời vụ, cơ cấu giống lúa một cách linh hoạt trong vụ hè thu 2020, nhằm đảm bảo diện tích, năng suất và sản lượng, đảm bảo mục tiêu về tổng sản lượng lương thực cho cả năm, đồng thời tranh thủ được cơ hội xuất khẩu khi có điều kiện thuận lợi. Bộ đánh giá, nhiệm vụ quan trọng nhất là đảm bảo an ninh lương thực trong mọi tình huống thiên tai, bất lợi diễn ra trong và ngoài nước.
Cụ thể, về cơ cấu giống lúa, ưu tiên cho các giống lúa chất lượng cao (chiếm trên 70%) theo đề xuất của doanh nghiệp, thương lái thu mua trong vùng nguyên liệu, cánh đồng lớn, liên kết sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường và liên kết đồng bộ với doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ lúa, gạo hàng hóa trong và ngoài nước.
Về lịch thời vụ, chủ trương xuống giống sớm vụ hè thu 2020, qua đó tạo điều kiện đẩy mạnh tăng sản xuất vụ thu đông.
Dự báo của Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam về tình hình nguồn nước ở ĐBSCL cho thấy dòng chảy tháng 4/2020 từ thượng lưu sông Mê Kông về ĐBSCL có khả năng vẫn ở mức thấp, kéo theo xâm nhập mặn tháng 4 ở ĐBSCL có khả năng vẫn còn ở mức nghiêm trọng.
Toàn vùng Nam bộ đặt mục tiêu gieo sạ trên 1,6 triệu ha, năng suất hơn 56,4 tạ/ha và sản lượng trên 9,1 triệu tấn. Trong đó, ĐBSCL gieo sạ 1,54 triệu ha; năng suất 56,6 tạ/ha, sản lượng trên 8,7 triệu tấn. Vụ thu đông 2020, vùng ĐBSCL đặt kế hoạch gieo sạ 750 nghìn ha; năng suất 55,35 tạ/ha, sản lượng 4,15 triệu tấn...
Theo tổng hợp của các địa phương ĐBSCL, tiến độ xuống giống lúa vụ hè thu 2020 đến ngày 20/3 ước đạt 305.000 ha, đạt 20% kế hoạch. Trong đó, tiến độ xuống giống trong tháng 2/2020 sớm hơn cùng kỳ 40.000 ha do lúa đông xuân gieo sớm đã thu hoạch xong, tạo điều kiện giúp xuống giống sớm vụ hè thu 2020.
Các biện pháp cần tiến hành đồng bộ là tăng cường ứng dụng tiến bộ kỹ thuật về giảm giống gieo sạ, phòng trừ dịch hại, sử dụng nước hiệu quả, tiết kiệm với mục tiêu giảm giá thành và nâng cao vệ sinh an toàn thực phẩm, vừa chủ động đối phó với diển biến giá cả thị trường xuất khẩu vừa đáp ứng yêu cầu mở rộng thị trường khó tính.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho biết, vụ đông xuân năm 2020 đến thời điểm này tại các tỉnh ĐBSCL đã cơ bản giành thắng lợi quan trọng, vượt qua ảnh hưởng của tình hình hạn mặn diễn biến phức tạp cực đoan.
Tổng diện tích xuống giống toàn vùng Nam bộ vụ đông xuân 2019 - 2020 đạt hơn 1,6 triệu ha; năng suất ước đạt 68,54 tạ/ha, tăng 1,23 tạ/ha; sản lượng ước đạt trên 11 triệu tấn. Trong đó, ĐBSCL xuống giống hơn 1,5 triệu ha.
Dự báo được diễn biến của tình hình hạn mặn khốc liệt, Bộ NN&PTNT đã sớm có chỉ đạo các tỉnh ĐBSCL xuống giống sớm với diện tích trên 1 triệu ha tập trung trong tháng 10 và tháng 11/2019.
Bên cạnh đó, Bộ cũng định hướng các tỉnh ĐBSCL ưu tiên cơ cấu giống lúa cho các giống cực ngắn ngày, giống có chất lượng cao đảm bảo nhu cầu xuất khẩu. Nhờ đó, diện tích lúa đông xuân đã kịp thu hoạch sớm, trước khi tình hình xâm nhập mặn và hạn hán trở nên khốc liệt hơn. Nhờ vậy, hơn 200 nghìn ha vượt qua khô hạn nghiêm trọng. Đây là tiền đề quan trọng cho những vụ mùa “vượt khó” tiếp theo.