Nhân viên gắn thiết bị kiểm tra khí thải vào ống xả để kiểm tra khí thải. Ảnh tư liệu, minh họa: Tiến Lực/TTXVN
Đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam cho hay, đối với việc kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy (khi thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy lưu hành được Thủ tướng Chính phủ ban hành) sẽ phát sinh nhu cầu rất lớn, có thể dẫn đến ùn tắc phương tiện đến kiểm định khí thải do số lượng cơ sở kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy không đáp ứng được nhu cầu kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy theo quy định của Luật Trật tự án toàn giao thông đường bộ.
Theo đó, 5 phương án được Cục Đăng kiểm Việt Nam đưa ra để giảm nguy cơ ùn tắc phương tiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy về chuẩn bị cơ sở pháp lý, vật chất kỹ thuật, phát triển các cơ sở kiểm định khí thải; giải pháp về chính sách nhằm giảm số lượng xe phải đến cơ sở kiểm định khí thải; giải pháp rút ngắn thời gian kiểm định khí thải: giải pháp về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải phù hợp; giải pháp về chu kỳ kiểm định khí thải phù hợp.
Trong các phương án, Cục Đăng kiểm Việt Nam đánh giá giải pháp về chu kỳ kiểm định khí thải phù hợp là giải pháp căn cơ dựa trên kết quả khảo sát nghiên cứu, đánh giá thực tế cùng với việc tham khảo việc áp dụng chu kỳ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy của các nước trên thế giới đã và đang áp dụng, như: Nhật Bản, Thái Lan...
Chu kỳ kiểm định khí thải được thực hiện cụ thể với 3 mốc thời gian. Chu kỳ 5 năm đầu tính từ năm sản xuất xe, Cục Đăng kiểm Việt Nam tự động thực hiện cấp chứng nhận nhận kiểm định khí thải trên cơ sở kết quả chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe mô tô, xe gắn máy trong sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu lấy từ cơ sở dữ liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam kết hợp với cơ sở dữ liệu về đăng ký, quản lý xe cơ giới của Bộ Công an; chủ xe không phải nộp hồ sơ kiểm định khí thải và không phải mang xe đến cơ sở đăng kiểm để kiểm định khí thải. Chu kỳ trên 5 năm đến 12 năm chu kỳ kiểm định khí thải là 24 tháng một lần. Chu kỳ trên 12 năm kỳ kiểm định khí thải là 12 tháng một lần.
Về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải phù hợp, Cục Đăng kiểm Việt Nam cho hay, khi tham gia với các cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường trong quá trình xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ ban hành lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành, Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường, cũng như Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ có nghiên cứu, đề xuất kiến nghị về thời gian áp dụng các mức tiêu chuẩn khí thải để có thời gian chuẩn bị, thích ứng phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Đáng chú ý, thời gian tới, Bộ Giao thông vận tải sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc xây dựng và hoàn thiện Lộ trình áp dụng kiểm tra khí thải xe mô tô, xe gắn máy để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành trên nguyên tắc đảm bảo phù hợp với thực tế, giảm thiểu đến mức thấp nhất gây sáo động, ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng phương tiện của người dân nhưng vẫn phải đảm bảo mục tiêu về môi trường.
Đồng thời, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội bổ sung giá dịch vụ kiểm định khí thải vào danh mục giá dịch vụ đăng kiểm để Bộ Giao thông vận tải có căn cứ ban hành Định mức kinh tế - kỹ thuật và ban hành Giá dịch vụ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy theo quy định của pháp luật về giá.
Liên quan đến giải pháp về chính sách nhằm giảm số lượng xe phải đến cơ sở kiểm định khí thải, Thông tư số 47/2024/TT-BGTVT quy định, đối với xe mô tô, xe gắn máy có thời gian sử dụng đến 5 năm, Cục Đăng kiểm Việt Nam thực hiện cấp giấy chứng nhận kiểm định khí thải trên phần mềm quản lý kiểm định trên cơ sở kết quả chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe mô tô, xe gắn máy trong sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu lấy từ dữ liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam kết hợp cơ sở dữ liệu về đăng ký, quản lý xe cơ giới của Bộ Công an; chủ xe không phải nộp hồ sơ kiểm định khí thải và không phải mang xe đến cơ sở đăng kiểm để kiểm định khí thải; góp phần giảm ùn tắc tại các cơ sở kiểm định khí thải trong giai đoạn đầu thực hiện việc kiểm định khí thải.
Về giải pháp rút ngắn thời gian kiểm định khí thải, thông tư đã quy định việc giấy chứng nhận kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy là giấy chứng nhận điện tử, được tích hợp dữ liệu với tài khoản định danh điện tử của chủ xe. Điều này sẽ giảm được thời gian in, dán tem kiểm định lên xe khi trả kết quả kiểm định góp phần làm tăng năng xuất, giảm chi phí thực hiện kiểm định khí thải.
Trước đó, ngày 15/11/2024, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã ký ban hành Thông tư số 47/2015/TT-BGTVT quy định trình tự, thủ tục kiểm định, miễn kiểm định lần đầu cho xe cơ giới, xe máy chuyên dùng; trình tự, thủ tục chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới cải tạo, xe máy chuyên dùng cải tạo; trình tự, thủ tục kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy được ban hành.
Tại thông tư này quy định trình tự, thủ tục kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy. Đây là nội dung mới được thực hiện theo nhiệm vụ quy định tại điểm đ khoản 5 Điều 42 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ giao, Bộ Giao thông vận tải xây dựng quy định về trình tự, thủ tục kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy để sẵn sàng cho việc thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy khi lộ trình áp dụng mức kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy lưu hành được Thủ tướng Chính Phủ ban hành; trình tự, thủ tục và nội dung, quy trình kiểm tra, được quy định theo hướng đơn giản, dễ thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, cụ thể:
Thông tư số 47/2024/TT-BGTVT khẳng định nỗ lực của Bộ Giao thông Vận tải trong việc cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục, thúc đẩy chuyển đổi số, đồng thời đảm bảo hiệu quả trong công tác kiểm định phương tiện, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Thông tư chính thức có hiệu lực từ 01/01/2025.