Nghiên cứu trên chuột cho thấy chỉ riêng việc tăng lượng lipid trong máu cũng đủ khiến khối u lớn nhanh hơn, trong khi giảm chất béo lại giúp kìm hãm quá trình tiến triển của ung thư.
Phát hiện này gợi ý rằng các phương pháp điều trị giúp hạ mỡ máu có thể mang lại lợi ích cho bệnh nhân ung thư vú, đồng thời cảnh báo rằng các chế độ ăn giàu chất béo như keto có thể gây hại cho người béo phì mắc ung thư.
Tiến sĩ Keren Hilgendorf, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Người ta thường đánh giá thấp vai trò của chất béo trong bệnh béo phì, nhưng nghiên cứu của chúng tôi cho thấy tế bào ung thư vú thực sự ‘nghiện’ lipid. Chính sự dư thừa lipid ở bệnh nhân béo phì khiến ung thư vú phổ biến và tiến triển nhanh hơn trong nhóm này”.
Tình trạng tăng lipid huyết thường đi kèm với béo phì. Nhóm của Hilgendorf - gồm Tiến sĩ Amandine Chaix và Tiến sĩ Greg Ducker – đã thử nghiệm trên hai nhóm chuột: một nhóm được cho ăn chế độ nhiều chất béo, nhóm còn lại được chỉnh sửa gen để có mỡ máu cao nhưng không có các đặc điểm khác của béo phì như tăng đường huyết hoặc insulin. Ở cả hai nhóm, chỉ riêng việc dư lipid đã đủ thúc đẩy khối u phát triển.
Tiến sĩ Chaix giải thích: “Lipid tạo nên màng tế bào - giống như những viên gạch cấu thành một tòa nhà. Khi tế bào nhận tín hiệu tăng sinh và có sẵn nhiều vật liệu xây dựng, khối u sẽ dễ dàng phát triển hơn. Chúng tôi nhận thấy lượng lipid cao chính là điều kiện cho sự tăng trưởng này”.
Khi các nhà khoa học giảm nồng độ lipid trong các mô hình chuột, sự phát triển của khối u chậm lại đáng kể, ngay cả khi mức đường và insulin trong máu vẫn cao. Theo Tiến sĩ Hilgendorf, điều này cho thấy hạ lipid máu – thông qua thuốc hoặc điều chỉnh chế độ ăn - có thể là một hướng điều trị tiềm năng: “Nếu giảm được lượng chất béo trong máu, tế bào ung thư sẽ ‘đói’ vì không còn nguồn nuôi dưỡng”.
Tuy nhiên, bà cũng lưu ý rằng kết quả trên chuột chưa thể áp dụng trực tiếp cho người và cần thêm nghiên cứu lâm sàng để kiểm chứng.
Nghiên cứu còn có ý nghĩa với việc quản lý cân nặng của bệnh nhân ung thư vú béo phì. Mặc dù giảm cân giúp giảm nguy cơ tái phát, nhưng lựa chọn chế độ ăn phù hợp là điều quan trọng. Tiến sĩ Ducker khuyến cáo: “Bệnh nhân ung thư vú có chỉ số BMI cao nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xây dựng kế hoạch giảm cân và cân nhắc thuốc hạ lipid. Những chế độ ăn quá nhiều chất béo như keto có thể gây tác dụng ngược - thậm chí khiến khối u phát triển nhanh hơn”.
Nhóm nghiên cứu cho rằng lipid có thể cũng đóng vai trò thúc đẩy ung thư ở những bệnh nhân béo phì mắc các bệnh khác như ung thư buồng trứng hoặc đại trực tràng. Bước tiếp theo của họ là đánh giá khả năng kết hợp thuốc hạ lipid với hóa trị nhằm tăng hiệu quả điều trị, đồng thời tìm hiểu cơ chế lipid nuôi dưỡng tế bào ung thư.